در این اجلاس دو روزه مقامات دولتی، جامعه مدنی و نمایندگان بخش خصوصی از بیش از 110 کشور جهان گردهم میآیند. این در حالی است که در فهرست مهمانان این اجلاس، چین، مجارستان، روسیه، عربستان سعودی و یا حتی ترکیه و دهها کشور مطرح دیگر دیده نمیشود.
بایدن در سخنرانی خود اعلام کرد: "واشنگتن در نظر دارد سال آینده میلادی حدود نیم میلیارد دلار برای طرح به اصطلاح تجدید دموکراتیک اختصاص دهد."
وی مدعی شد: "تلاشهای این ابتکار بر پنج حوزه حیاتی برای حکمرانی شفاف و پاسخگو متمرکز خواهد بود، از جمله حمایت از آزادی رسانهها، مبارزه با فساد بینالمللی، ایستادگی در کنار اصلاحطلبان دموکراتیک، ترویج فناوری که دموکراسی را ارتقا میدهد. تعریف و دفاع از انتخابات عادلانه هم یکی دیگر از این حوزهها است."
آمریکا در حالی خود را در لباس حامی اصلی دموکراسی در جهان مطرح می کند و به زعم خود طرحی نیز برای گسترش دموکراتیک در جهان ارائه کرده که اساسا مشخص نیست کدام مرجع بین المللی این صلاحیت و و وظیفه را به واشنگتن محول کرده است؟
ضمن اینکه همانند ادعاهای حقوق بشری آمریکا، ادعای واشنگتن درباره اینکه آمریکا پیشروترین دموکراسی در جهان بوده و رهبری آن را برعهده دارد، زیر سوال است.
این مساله ای است که حتی یکی از برجسته ترین اساتید علوم سیاسی آمریکا نیز به آن اذعان کرده است. «استفان والت» استاد دانشگاه هاروارد و نظریهپرداز آمریکایی می گوید: "آمریکا در حال حاضر در جایگاهی نیست که بتواند چنین اجلاسی را رهبری کند. پیش از انتخابات اخیر آمریکا «واحد اطلاعات اقتصادی»، این کشور را در رده کشورهای دارای «دموکراسی معیوب» قرار داد. همچنان یکی از دو حزب اصلی آمریکا نتایج انتخابات این کشور را نپذیرفته است و برخی از جمهوریخواهان حمله به کنگره این کشور را لاپوشانی میکنند. اگر در تلاش برای رهبری دموکراتیک باشیم، چنین مسائلی در تناقض با آن است."
اشاره این نظریه پرداز آمریکایی به حادثه بسیار سرنوشت ساز حمله به کنگره آمریکا در 6 ژانویه 2021 توسط هواداران «دونالد ترامپ» رئیس جمهور پیشین آمریکا در اعتراض به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری نوامبر 2020 این کشور و اعلام پیروزی جو بایدن است که مبانی و شالوده دموکراسی آمریکا را متزلزل ساخت.
افول دموکراسی در عرصه اجتماع و سیاست آمریکا
به رغم ادعاهای آمریکا درباره رهبری دموکراسی در جهان اما واقعیت این است که دموکراسی در معنای حقیقی خود مدتهاست در عرصه اجتماع و سیاست آمریکا جایی ندارد.
مثال بارز این امر مناقشات سیاسی و اجتماعی پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نوامبر 2020 در این کشور و به ویژه حمله به کنگره آمریکا در 6 ژانویه 2021 از سوی هواداران دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین آمریکا بود.
ترامپ بارها دموکراسی در آمریکا را دروغ خوانده بود. او با فاسد خواندن نظام انتخاباتی آمریکا و وقوع تقلب گسترده در این انتخابات موجب بروز بحران سیاسی بی سابقه ای شده و دموکراسی درآمریکا را زیر سئوال برد.
حادثه 6 ژانویه باعث شد تا مشروعیت و نفوذ بین المللی آمریکا در زمینه سیاسی اساسا زیر سئوال برود.
«مؤسسه بینالمللی کمک به دموکراسی و انتخابات» درگزارشی اعلام کرد که فصل پسرفت دموکراسی در آمریکا دستکم از سال 2019 آغاز شده و نقطه عطف تاریخی آن از سال 2020 رقم خورد و آن هنگامی بود که دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا مشروعیت نتایج انتخابات این کشور را زیر سوال برد.
همچنین کاهش آزادی برپایی تجمعات در جریان اعتراضات تابستان 2020 به دنبال کشته شدن «جورج فلوید» به دست پلیس آمریکا نیز از دیگر موارد اصلی افول دموکراسی دراین کشور است.
لذا برگزاری اجلاس دموکراسی نیز کمکی به افزایش وجهه جهانی آمریکا ویا زیر سئوال بردن کشورهای رقیب یا مخالف واشنگتن در زمینه دموکراسی نخواهد کرد.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
117