عمر گفت: «حمایت از تحقیقات درباره اقدامات روسیه در اوکراین و در عین حال مخالفت با وجود دیوان به عنوان یک غیرعضو، بسیار ریاکارانه است.»او روز پنجشنبه لایحهای را برای پیوستن آمریکا به دیوان بین المللی کیفری ارائه کرد و گفت که بهترین راه برای حمایت از تحقیقات در باره جنایات ادعایی روسیه، پیوستن به این نهاد بین المللی است.
دیوان بین المللی کیفری به عنوان یک نهاد حقوقی بین المللی با ساختار و صلاحیت های خاص طبق اساسنامه رم در سال 2002 تاسیس شد تا به رسیدگی مهم ترین جرایم بین المللی یعنی نسل کشی، جرایم علیه بشریت، جرایم جنگی و جرم تجاوز بپردازد و از ارتکاب مجدد این جرایم در آینده جلوگیری به عمل آورد.
آمریکا با وجود حضور در مذاکرات تدوین اساسنامه رم که در سال 1998 به عنوان مبنای تشکیل دیوان بین المللی کیفری به تصویب رسید از تصویب آن خودداری کرد و انتقاداتی را به آن وارد آورد که خود مبنای اقدامات بعدی آمریکا در سطح بین المللی شده است.
در واقع واشنگتن با توجه به مداخله های نظامی در نقاط مختلف جهان که در بسیاری موارد مانند حمله به افغانستان و عراق با جنایات جنگی بی شمار همراه بوده است برای جلوگیری از رسیدگی به این جنایات جنگی، از پیوستن به دیوان بین المللی کیفری خودداری کرده و حتی در دوره زمامداری دونالد ترامپ به بهانه آغاز تحقیقات در باره جنایات جنگی آمریکا در افغانستان از جانب دادستان این دیوان، وی و شماری دیگر از اعضای دیوان بین المللی کیفری را تحریم کرد. آمریکا صلاحیت این دیوان برای انجام تحقیق در مورد شهروندان آمریکایی را به این بهانه که "حاکمیت ملی آمریکا" را تهدید میکند، به رسمیت نمیشناسد.
مقامات دولت ترامپ بهانه های مختلفی را برای توجیه این اقدام غیر قانونی علیه دیوان بین المللی کیفری از جمله عدم عضویت آمریکا در اساسنامه رم مطرح کردند. بهانه دیگری که از سوی واشنگتن مطرح شد عدم انطباق اقدامات دیوان با قوانین بین المللی است. مساله تعجب برانگیز اینجاست که دیوان بین المللی کیفری عالی ترین مرجع تشخیص دهنده و رسیدگی کننده به مساله جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت است،پس چگونه مقامات دولت ترامپ مدعی صلاحیت نداشتن دیوان در مساله رسیدگی به جنایات نظامیان آمریکایی درافغانستان شدند؟
اکنون با توجه به ادعای آمریکا در باره وقوع جنایات جنگی از جانب روسیه در جنگ اوکراین به خصوص در شهر بوچا و شهر بندری ماریوپل، مقامات آمریکایی از جمله جو بایدن رئیس جمهور این کشور، صراحتا از ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به عنوان جنایتکار جنگی یاد کرده و خواهان محاکمه او ودیگر مقامات روسی مرتبط با جنگ اوکراین شده اند. دولت بایدن سعی دارد جنایات جنگی ادعایی روسیه در اوکراین را به دادگاه بین المللی کیفری ارجاع دهد .این مساله بار دیگر رویکرد دوگانه واشنگتن در باره حقوق بشر و نیز تلاش آمریکا برای استفاده ابزاری از دیوان بین المللی کیفری را آشکار ساخته است.
آندرانیک میگرانیان، کارشناس سیاسی می گوید: آمریکا بیش از بسیاری از کشورهای جهان حقوق بشر را نقض می کند. نگاهی به وضعیت حقوق بشر در داخل آمریکا به ویژه تداوم برخوردهای تبعیض آمیز با سیاه پوستان و خشونت بی حد پلیس آمریکا علیه آنها و نیز کارنامه سیاه واشنگتن در خارج از آمریکا با عملیات نظامی و حملات و جنایات جنگی در بسیاری از کشورها مانند ویتنام، افغانستان، عراق و سوریه و ایجاد زندان ها وبرخورد های ضد انسانی و شکنجه متهمان نشانگر ادعای دروغ واشنگتن در زمینه طرفداری از حقوق بشر است.
اکنون نیز آمریکا در راستای تشدید فشارها علیه روسیه به ویژه در بعد تبلیغاتی وسیاسی و انزوای سران این کشور، با سروصدای زیاد ادعای ارتکاب جنایات جنگی در اوکراین از جانب روس ها و لزوم رسیدگی به آن را مطرح ساخته است.
نویسنده:سيدرضا مير طاهر