دم کردن قهوه ترک، نحوه‌ی سرو کردن آن و آداب نوشیدن قهوه ترکیه طی سال‌های اخیر به یکی از جذابیت‌های این کشور برای گردشگران تبدیل شده‌اند. اگر شما هم از طرفداران سرسخت قهوه ترک هستید و یا کنجکاوید تا درباره اهمیت نوشیدن قهوه در ترکیه بیشتر بدانید با ما همراه باشید تا در ادامه این مطلب به این موضوع بپردازیم.
اگر حتی علاقه‌ای هم به نوشیدن قهوه نداشته باشید، بعید است که اسم قهوه ترک تابه‌حال به گوشتان نخورده باشد یا چیزی درباره آن ندانید. این قهوه در واقع نوعی از تهیه نوشیدنی قهوه است که ابتدا در کشور ترکیه و بعدها در ایران و برخی کشورهای اروپایی رواج پیدا کرد و امروزه در ترکیه به‌وفور و به‌عنوان نوشیدنی روزانه از آن استفاده می‌شود.
قهوه اولین‌بار در زمان عثمانی و در قرن شانزدهم در پی کشورگشایی‌های فرمانروایان ترکیه آن موقع از کشور یمن به ترکیه وارد شد و از آن زمان به بعد جزوی از آداب‌ورسوم پذیرایی و تشریفات ترکیه تبدیل شد. قهوه‌ای که در کشور ترکیه تهیه می‌شد دستور خاصی داشت و کم‌کم افراد زیادی از جمله گردشگران تور ترکیه در سرتاسر جهان به آن علاقه‌مند شدند. این قهوه در مقایسه با انواع دیگر این نوشیدنی نظیر قهوه اسپرسو به‌صورت دم‌کرده و غلیظ تهیه می‌شود و ازاین‌رو فواید بیشتری از دانه‌های قهوه را در خود نگه می‌دارد و مقدار کافئین آن نیز بیشتر است.
منظور از قهوه ترک چیست؟
وقتی از قهوه ترک نام می‌بریم این تصور اشتباه در ذهن بسیاری از افراد شکل می‌گیرد که این قهوه نوع خاصی از دانه‌های قهوه است که در کشور ترکیه تولید می‌شود. درحالی‌که منظور از قهوه ترک صرفاً نوعی از دستور تهیه نوشیدنی قهوه است که ابتدا مردم کشور ترکیه آن را به کار گرفتند و بعدها به دلیل همین شیوه خاص موجب شد تا طعم و مزه این نوشیدنی با آنچه در دیگر نقاط جهان تهیه می‌شد تفاوت اساسی پیدا کند. به دنبال آن زمانی که مردم دیگر نقاط جهان از این نوع طرز تهیه قهوه استقبال کردند نام آن را قهوه ترک گذاشتند.
اهمیت قهوه ترک در فرهنگ ترکیه
هرچند طعم و مزه لذیذ قهوه ترک باعث شده است تا بسیاری از افراد در سرتاسر جهان به تهیه قهوه با این شیوه علاقه‌مند شوند؛ اما اهمیت قهوه ترک در کشور ترکیه تنها به سبب شیوه متمایز تهیه آن نیست. قهوه در فرهنگ ترک در واقع سمبلی است برای ایجاد دوستی و مهمان‌نوازی به سبک ترک‌ها. به‌طوری که می‌گویند همان‌طور که نوشیدن یک لیوان قهوه ترک می‌تواند تا چهل سال در خاطر فرد بماند محفل و همراهانی که این قهوه را در مشایعت آنها صرف می‌کنید هم تا یک‌عمر به‌عنوان دوست شما باقی خواهند ماند.
طرز تهیه قهوه ترک
برای‌آنکه قهوه را به شیوه ترک تهیه کنید نیاز به انجام کار سختی ندارید. برای این کار کافی است مقدار مناسبی از قهوه آسیاب شده را در داخل ظرف مخصوص دم‌کردن قهوه ترک که به آن جذوه می‌گویند بریزید. بعد به همان نسبت آبی که دمای آن به میزان دمای محیط است را به آن اضافه کنید. حالا ظرف قوه جوش را بر روی حرارت ملایم قرار دهید و چند دقیقه صبر کنید تا دما به حدی برسد که مایع درون ظرف کف کند.
گفتنی است هر قدر کف روی قهوه ترک بیشتر باشد طعم و مزه بهتری دارد؛ اما مسلماً نیاز به مهارت دارد. وقتی قهوه به این مرحله رسید آن وقت است که باید ظرف را از روی اجاق برداشت. در نهایت این قهوه را می‌توان بسته به ذائقه خود با میزانی از شکر مخلوط و میل کرد. قهوه ترک به‌اندازه‌ای غلیظ است که در زمان سرو لازم است کمی صبر کنید تا دانه‌های قهوه در استکان قهوه‌خوری ته‌نشین شود و بعد مایع روی آن را نوشید.
رسم و رسومات جالب ترکیه در نوشیدن قهوه
قهوه به‌قدری در میان ترک‌ها محبوب است که در اغلب شهرهای بزرگ این کشور نظیر استانبول، آنتالیا و ازمیر به هر گوشه از شهر که بروید محال است قهوه‌خانه‌ای در آن پیدا نکنید. قهوه‌خانه‌های سنتی ترکیه تقریباً به شکل چای‌خانه‌های قدیمی کشورمان هستند. چیدمان اغلب آنها سنتی است و معمولاً بیشتر آقایان به آنها تردد دارند. قهوه ترک معمولاً به همراه یک لیوان آب سرو می‌شود که در فرهنگ ترک‌ها خوردن آب نشانگر آن است مهمان احساس گرسنگی دارد؛ اما درصورتی‌که مهمان آب را ننوشد به معنای آن است که نیازی به پذیرایی غذا از او نیست.
افراد در قهوه‌خانه‌ها علاوه بر نوشیدن قهوه به گپ و گفت مشغول می‌شوند و برخی بازی‌های دسته‌جمعی نظیر کارت بازی را در آن انجام می‌دهند. گرفتن فال قهوه نیز از دیگر کارهای مفرحی است که بعد از نوشیدن قهوه انجام می‌دهند و بیشتر جنبه سرگرمی دارد. اگر برای اولین‌بار به ترکیه سفر می‌کنید و قیمت بلیط هواپیما این مقصد شما را نگران کرده است جای نگرانی درباره قیمت قهوه ترک و نوشیدنش در قهوه‌خانه‌ها نباشد؛ زیرا قیمت ارزانی دارد. بعلاوه خوب است بدانید که علاوه بر قهوه‌خانه‌ها می‌توانید طعم و مزه اصیل قهوه ترک را در کافه‌های مدرن ترکیه نیز بچشید.
روز جهانی قهوه ترک
در توصیف محبوبیت قهوه ترک همین بس که با وجود استقبال گسترده عده زیادی از مردم جهان برای تهیه یا نوشیدن قهوه ترک سازمان یونسکو نام این قهوه را در فهرست میراث‌فرهنگی و ناملموس جهانی قرار داده است و در سال ۲۰۱۳ میلادی به طور رسمی روز ۵ ماه دسامبر را به‌عنوان روز جهانی قهوه ترک نام‌گذاری کرده است. روز جهانی قهوه ترک در واقع روزی است که در آن تهیه قهوه ترک به‌عنوان یکی از نمادهای پررنگ فرهنگی در کشور ترکیه به‌عنوان پل ارتباطی با دیگران و ایجاد صمیمیت و دوستی میان افراد از ملل مختلف بهانه گردهمایی قرار می‌گیرد. در طول مراسم رسمی که در این روز برگزار می‌شود شخصیت‌های سرشناس سیاسی از کشورهای مختلف گرد هم جمع می‌شوند و با نشان‌دادن نحوه تهیه قهوه ترک به اهمیت این قهوه در فرهنگ ترکیه اشاره می‌کنند و تاریخچه قهوه ترک را بازگو می‌کنند.
کلام آخر
نام قهوه ترک را نه‌تنها علاقه‌مندان به نوشیدنی قهوه بلکه تقریباً همه افراد شنیده‌اند. این قهوه به شیوه مخصوص به خود تهیه می‌شود و به دلیل آنکه در تهیه آن از هیچ فیلتری استفاده نمی‌شود از ترکیبات مفیدتری برخوردار است. همان‌طور که از اسم آن پیدا است این شیوه تهیه قهوه به کشور ترکیه مربوط می‌شود. اما در مطلب حاضر به این موضوع اشاره کردیم که این نوشیدنی در فرهنگ ترکیه تنها یک نوع خوراکی محسوب نمی‌شود؛ بلکه از ارزش و اهمیت بیشتری برخوردار است. علاوه بر اهمیت قهوه در فرهنگ ترکیه به مطالب دیگری هم درباره این نوشیدنی خوش‌طعم و پرطرفدار پرداختیم که خواندنش خالی‌ازلطف نیست.
