«چاووش اوغلو» با اشاره به اینکه آنکارا و دوحه با یکدیگر توافق همکاری نظامی امضا کرده اند و این توافقنامه به ترکیه اجازه تاسیس پایگاه نظامی در خاک قطر را میدهد، گفت، عربستان باید به قراردادهای میان دوکشور احترام بگذارد.
به گفته وزیر خارجه ترکیه، وی در گفت و گوی تلفنی شب گذشته و در پاسخ شفاف به درخواست همتای عربستانی خود مبنی بر برچیدن پایگاه نظامی ترکیه درقطر، تاکید کرده است که این تصمیم مقامات دو کشور مستقل است و به هیچ دولت دیگری به استثنای دو دولت مربوطه، ارتباطی ندارد. برچیده شدن پایگاه نظامی ترکیه در قطر یکی از شروط 13 گانه کشورهای عربی برای برقراری مجدد روابط با قطر است.
در این نکته که نه فقط مقامات قطر بلکه هر یک از رهبران و روسا، و مقامات ارشد بازیگران عرصه بین الملل بعنوان تصمیم گیرندگان اصلی واحد سیاسی متبوع خود و در مقام یک بازیگر مستقل عرصه بین المللی، می توانند با توجه تعریف خود از منافع ملی و استراتژیک در سطوح مختلف ملی، بین المللی / امنیتی / اقتصادی و سیاسی تصمیم گیری کنند شکی نیست.
به همین دلیل همکاری کشورهای مختلف عرصه بین الملل با قطر با توجه به امضای توافقنامه ها و قراردادهای همکاری در زمینه های مختلف نیز از این قاعده مستثنی نیست. اما انچه توجه محافل سیاسی را بخود جلب کرده است نه درخواست غیر منطقی رئیس دستگاه سیاست خارجی عربستان از همتای ترکیه ای خود برای برچیدن پایگاه نظامی ترکیه در قطر که پاسخ صریح و شفاف طرف ترک به وزیر خارجه عربستان سعودی است.
بدون تردید انچه ریاض را به طرح چنین درخواستی از ترکیه ترغیب کرده است سفر فوریه گذشته رئیس جمهوری ترکیه به عربستان و نیز سفرهای سالانه اردوغان به ریاض بوده است که بواسطه حجم وسیع امضای توافقها و قراردادها و حتی قول و قرارهای سیاسی مقامات دوکشور، مناسبات انکارا - ریاض را تا سطح دوکشور دارای همکاریهای استراتژیک منطقه ای و بین المللی ارتقا داده بود.
اکنون اما مقامات ریاض بواسطه تحولات جاری منطقه ای شاهد روی دیگر سکه سیاست خارجی ترکیه هستند که حتی میتواند نافی همه اعتمادهای پیشین به انکارا و نیز نقطه پایانی بر دلخوشی های ریاض به همکاریهای بعضا استراتژیک و سطح عالی با ترکیه باشد. به باور ناظران سیاسی این رفتار ترکیه و حتی اظهارات صریح وزیر خارجه این کشور در پاسخ به درخواست همتای عربستانی خود برای برچیدن پایگاه نظامی ترکیه در قطر نیزاگر چه ممکن در شرایط جاری منطقه ای و بین المللی خوشایند مقام های دوحه باشد اما هیچ بعید نیست در شرایط جدید و غیر قابل پیش بینی آتی، ترکیه رفتاری مغایر با انچه اکنون درقبال قطر و دربرابر عربستان در پیش گرفته است دربرابر دوحه اتخاذ کند.
چرخش های سیاست خارجی ترکیه درسالهای اخیر بویژه در استراتژی به صفر رساندن اختلافات با همسایگان که در شرایط جدید منطقه ای به کلی دگرگون شد وجای خود را به ایجاد تنش با همسایگان حتی با سوریه وعراق و برخی دیگر از کشورهای همجوار داد، بخش عمده ای از تردیدهایی را شکل می دهد که همچنان ناظر بر رفتار سیاست خارجی ترکیه است. گویی که چشم پوشی بر تعهدات در قبال شرکای سیاسی به اصلی انکار ناپذیر در دیپلماسی سالهای اخیر ترکیه تبدیل شده است.
رویکردی که برخی محافل سیاسی آن را به کارکرد مهره هرزه گرد برای حفظ تعادل اسباب بازی های کودکانه تعبیر کرده اند. با این تفاوت که اکنون سیاست خارجی نقش مهره هرزه گرد بازی سیاست و حکومت دولت ترکیه را ایفا می کند، بدون انکه رهبران ترک بدانند رفتار سیاست خارجی انها واقعا فرصتی برای تامین منافع ملی این کشور یا تهدیدی بلند مدت برای منافع این کشور و دیگر بازیگران منطقه است.118/112
بیشتر بخوانید:
نخست وزیر پیشین قطر: دشمني عربستان بخاطر پشيماني قطر از توطئه عليه ايران و يمن است
واکنش ترکیه به درخواست شورای همکاری خلیج فارس برای پایان حضور نظامی ترکیه در قطر
تحویل بیش از چهل عضو گروه گولن به ترکیه از سوی قطر
رایزنی وزیر خارجه ترکیه درباره بحران قطر با همتایان عربستانی و قطری