در بخش نخست و علنی که به طور زنده از فیسبوک شبکه اینترنتی «میدان تی وی» پخش شد، «علی کریم لی» رییس جناح اصلاح طلب حزب جبهه خلق و از اعضای گروه هماهنگی "شورای ملی" طی سخنانی تاکید کرد: "باید اختلاف ها میان مخالفان دولت جمهوری آذربایجان کنار گذاشته شود و هرگروه مخالفی که خواستار تغییر در جمهوری آذربایجان است، به قدر توان خود دراین مبارزه شرکت کند".
اعتراض های جاری در باکو درحالی است که شخص الهام علی اف رئیس جمهوری آذربایجان اخیرا" با انجام برخی تغییرات در کابینه تلاش کرده است، دولت باکو را با شرایط جدید وفق دهد. دراین زمینه، به عنوان مثال می توان به تغییر نخست وزیر و برخی ازمعاونان رئیس جمهوری آذربایجان اشاره کرد.
با وجود این، به نظر می رسد مخالفان دولت الهام علی اف عزم خود را برای تغییر حاکمیت باکو جزم کرده اند. به عنوان مثال، "روشن احمدلی" ازکارشناسان سیاسی مخالف در گفت وگو با صفحه فیسبوک روزنامه تعطیل شده "آزادلیق"، گفته است: "شورای ملی مخالفان برای بیان نارضایتی عمومی و حرکت برای ایجاد تغییر در جمهوری آذربایجان ، به صورت های مختلف به اعتراض ها درکشور ادامه خواهد داد."
با توجه به وضعیت معیشتی نامناسب، کاهش اشتغال و افزایش بیکاری، کاهش ارزش پول و افزایش نرخ تورم درجامعه جمهوری آذربایجان، ادامه اعتراض ها قابل پیش بینی است.
با وجود این، در شرایط فعلی، کارشناسان انجام هرگونه تغییرات سیاسی در راس قدرت سیاسی و حذف الهام علی اف ازحاکمیت باکو را بعید می دانند. بویژه که بخش اعظم مخالفان دولت الهام علی اف آن دسته از نیروهای سیاسی جمهوری آذربایجان هستند که زمانی با حمایت های ترکیه، قدرت سیاسی جمهوری آذربایجان را درانحصار خود داشتند.
این دسته ازسیاستمداران به رهبری «ابوالفضل علی اف» ملقب به «ایلچی بیگ» به شدت گرایش های ترکی داشتند و ساز مخالفت با ایران و روسیه می نواختند.
به همین دلیل است که هرگاه افرادی چون «عیسی قنبر»، «علی کریم لی» و سایر سیاستمداران مخالف دولت باکو که دردولت حزب جبهه خلق به رهبری ایلچی بیگ در راس قدرت سیاسی قرار داشتند، ساز مخالفت با دولت باکو را کوک می کنند، دولت باکو نیز واکنش های مشابه نشان می دهد.
به عنوان مثال، الهام علی اف رئیس جمهوری آذربایجان در روزچهارم ماه اوت سال 2017 میلادی درجریان سفر به استان های شمال غربی این کشور تصریح کرده است: "بحران سیاسی ، نظامی ، جنگ و اشغال بخشی از اراضی جمهوری آذربایجان از سوی ارمنستان صرفا" به دلیل ناکارآمدی رهبران حکومت احزاب جبهه خلق و مساوات رخ داده است".
اظهارات الهام علی اف یک حقیقت انکار ناپذیر است، اما باید گفت: دولت باکو تمامی سیاستمداران آذری را به یک چوب می راند. به عنوان مثال، شمار زیادی ازنیروهای اسلامگرا که دولت باکو آن ها را نیز ازدم تیغ گذرانده است، دردوران حاکمیت حزب جبهه خلق کودک بودند یا اصلا" متولد نشده بودند. اما به بهانه های اسلام گرایی و فعالیت های سیاسی تمامی رهبران نیروهای دیندار زندانی شده اند.
اعتراض های جاری درجمهوری آذربایجان ممکن است اوضاع این کشور را به سمت یک بحران واقعی پیش ببرد. اما بعید است که به حاکمیت این کشور خللی وارد کند، بویژه که مقام های دولت اسبق باکو همچنان رهبری مخالفان را در دست دارند.
نویسنده: محمد علی طالبی
133/118