در این راستا هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان که به مسکو سفر کرده است، روز گذشته (چهارشنبه) 21 اوت اعلام کرد برلین با مسکو در خصوص ضرورت حفظ برجام اتفاق نظر دارد.
حساب کاربری وزارت خارجه آلمان به نقل از هایکو ماس نوشت: «در خصوص ایران، ما توافق داریم که حفظ برجام منفعت مشترک همه طرف‌ها است.
تاکید وزیر خارجه آلمان بر ضرورت حفظ برجام با توجه به دیدگاه اروپایی ها درباره ماهیت و هدف این توافق معنا پیدا می کند. از منظر تروئیکای اروپایی (آلمان، فرانسه و بریتانیا) و اتحادیه اروپا برهم خوردن برجام، تاثیرات امنیتی منفی خواهد داشت.
اروپایی‌ها برجام را نمونه ای از یک توافق چند جانبه می دانند که می تواند به عنوان الگو و مدلی برای حل و فصل دیگر مناقشات بین المللی نیز به کار رود.
روسیه نیز خواهان حفظ توافق هسته ی برجام است. سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در موضعی مشابه با همتای آلمانی‌اش بر همکاری با طرف‌های باقی‌مانده در برجام برای حفظ این توافق تاکید کرد.
لاوروف گفت: ما با سایر طرف‌ها در توافق هسته‌ای ایران همکاری خواهیم کرد تا از فروپاشی این توافق جلوگیری و امنیت را در منطقه حفظ کنیم.
مقامات روسی در عین حال پس از اقدام ایران به کاهش تعهدات برجامی خود در پاسخ به بدعهدی طرف‌های اروپایی گروه 1+4 تاکید کرده اند که مبنا و دلایل ایران را در این زمینه درک می کنند.
سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه در این باره می گوید: انگیزه هایی را که با توجه به آن تهران به اصل تعهد کمتر در برابر اقدامات کمتر روی آورده است، درک می کنیم.
به رغم پایبندی کامل ایران به برجام و اجرای تعهدات مندرج در آن، اعضای اروپایی این توافق نتوانسته یا نخواسته اند به وعده‌های خود در این زمینه از جمله اجرایی شدن سازو کار ویژه مالی با ایران موسوم به «اینستکس» عمل کنند.
ایران پس از اعلام افزایش ذخایر اورنیوم غنی شده خود در 8 مه 2019، حدود یک ماه بعد در 7 ژوئیه گام دوم خود را در مسیر کاهش اجرای تعهدات برجامی برداشت و به صورت رسمی اعلام کرد که غنی‌سازی اورانیوم را در سطح بالاتر از ۳.۶۷ درصد آغاز می‌کند.
ایران در ضرب الاجل 60 روزه ای به اروپایی‌ها ضمن کاهش تعهدات خود در زمینه ذخایر اورانیوم غنی شده، تا 7 ژوئیه به آنها وقت داده بود تا اقدامی موثر برای اجرایی شدن تعهدات خود انجام دهند.
براساس ضرب‌الاجل تهران، اعضای گروه 1+4 به ویژه اعضای اروپایی آن، می بایستی با تسهیل شرایط در امور بانکی و بخش فروش نفت، به ایران کمک می‌کردند.
با فرارسیدن این ضرب الاجل، ایران اعلام کرد که سطح غنی سازی خود را به بالاتراز 3.67 درصد افزایش می دهد. تهران تاکید کرده که در صورت اقدام نکردن طرف‌های اروپایی برجام، گام سوم خود را درپایان ضرب الاجل 60 روزه بعدی برخواهد داشت. این مساله موجب نگرانی تروئیکای اروپایی شامل آلمان، فرانسه و بریتانیا و نیز اتحادیه اروپا شده است.
اروپایی‌ها بعد از خروج غیرقانونی آمریکا از برجام وعده دادند تا با تضمین منافع اقتصادی ایران، این توافق را حفظ کنند. این کشورها به رغم ایستادگی‌های لفظی و سیاسی در برابر اقدام آمریکا تا کنون موفقیتی در اقدامات عملی وعده داده شده برای حفظ این توافق کسب نکرده‌اند.
اعضای گروه 1+4 از جمله آلمان می دانند که صبر استراتژیک ایران درباره برجام به انتهای خود رسیده و اگر هرچه زودتر برای حفظ این توافق بسیار مهم اقدامی اساسی، از جمله راه انداختن عملی و موثر «اینستکس» نکنند، نمی توانند امیدی به ادامه بقای آن داشته باشند.
روسیه نیز مانند ایران خواهان آن است که طرف‌های اروپایی برجام هرچه زودتر تعهدات خود را در چارچوب این توافق عملی کنند.
نویسنده: سید رضا میرطاهر.
141/118
بیشتر بخوانید:
حمایت لاوروف از نقش آفرینی ایران درحل بحران‌های منطقه/ تحلیل
هایکو ماس: نیازمند دیلپماسی با ایران هستیم
