در چارچوب این سفر، نوزدهمین نشست کمیسیون مشترک ایران و هند به ریاست "محمدجواد ظریف" و "سوبراهمانیام جیشانکار" وزرای خارجه ایران و هند برگزار خواهد شد.
وزرای خارجه ایران و هند پیش از این نیز در خصوص مباحث انرژی، تحولات افغانستان و همکاری های چند جانبه منطقه ای نشست های مشترکی را برگزار کرده اند.
این سفر را نیز می بایست در چارچوب روابط دو جانبه وتعاملات سیاسی و اقتصادی دو کشور ارزیابی کرد.
هند یکی از بزرگترین مصرف کنندگان نفت در سطح جهان است.
لذا طبیعی است که هر گونه مانع تراشی در مسیر دسترسی هند به انرژی می تواند بر اقتصاد این کشور اثر منفی داشته باشد. به همین دلیل هند برای حفظ و توسعه روابط اقتصادی با ایران اهمیت ویژه ای قائل است.
این در شرایطی است که ایران در تعاملات منطقه ای چند جانبه، زمینه دسترسی هند به افغانستان و آسیای میانه را تسهیل کرده و این موضوع نیز برای تامین منافع راهبردی مشترک منطقه ای دارای اهمیت زیادی است.
برهمین اساس در بند سوم بیانیه پایانی دومین نشست دبیران و مشاوران امنیت ملی و مقامات عالیرتبه امنیتی کشورهای منطقه از جمله هند؛ با اشاره به اهمیت انرژی در رشد و توسعه اقتصادی کشورهای منطقه و جهان، بر حق همه کشورهای صادرکننده نفت و گاز برای تأمین نیازهای بازار انرژی و حق کشورهای وارد کننده برای دسترسی آزادانه به بازار انرژی در منطقه تأکید شده است.
این تاکید نشان می دهد که تامین انرژی و دسترسی به راه ترانزیتی ایران از طریق بند چابهار و کریدور شمال –جنوب؛ برای کشورهای پیرامونی ایران اهمیتی استراتژیک دارد.
با در نظر گرفتن این ملاحظات سفر وزیر خارجه هند به تهران را از یک دید گاه می بایست در چارچوب مناسبات روبه گسترش تهران و دهلی نو ارزیابی کرد و از دیدگاهی دیگر در راستای دیپلماسی منطقه ای ایران و هند با توجه به تحولات منطقه حائز اهمیت دانست.
"وحید دینداری " کارشناس مسایئل سیاسی در این زمینه می گوید:
"مقامات هند به خوبی می دانند که منافع این کشور درروابط با ایران از جمله در زمینه تامین انرژی و ترانزیت کالا در سطحی است که نمی توانند از آنها چشم پوشی کنند."
سفروزیر خارجه هند به تهران در واقع در زمانی انجام می شود که دو کشور برای گسترش روابط تجاری به توافق رسیده اند و قصد دارند راهکارهای بیشتری را برای همکاری بیابند.
"سوراجیت آیر"، تحلیلگر مسائل اقتصادی، با اشاره به اهمیت ایران برای هند در انجام مبادلات تجاری یا واردات انرژی، تصریح می کند:
"اگر متحدان هند از قبیل آمریکا به روابط خوب دهلی نو با تهران اعتراض کنند لازم است که هند موضع سفت و سختی را اختیار کرده و تسلیم خواسته های آنها نشود. شکی در این نیست که هند از اتخاذ چنین موضعی سود خواهد برد و در غیر اینصورت، قربانی سیاست های متغیر متحدان خود و قدرت‌های جهانی مخصوصا آمریکا خواهد شد. اگر هند نتواند اینکار را انجام دهد آنگاه یک فرصت طلایی را از دست خواهد داد."
این گفت وگوها و رفت و آمد ها در حالی است که آمریکا فشار زیادی بر متحدان اروپایی و آسیایی خود وارد می سازد تا ایران را بزعم خود منزوی کند.
جمهوری اسلامی ایران اما همچنان در جایگاه یک کنشگر مهم و تاثیر گذار بر تحولات منطقه ای است. در همین راستا هفته گذشته، "حسن روحانی" رئیس جمهوری اسلامی ایران بعد از شرکت در اجلاس کوالالامپور به ژاپن رفت.
در حالیکه توسعه روابط ایران در نگاه به شرق؛ از محورهای مهم مذاکرات در این سفرها بود. در این فرآیند قطعا هند نیز سهم بزرگی دارد.
از این دید گاه مذاکرات وزیر خارجه هند در تهران و برگزاری نشست کمیسیون مشترک دو کشور را می بایست نشانه اراده تهران و دهلی نو در این جهت دانست.
نویسنده: جمشید امین زاده
117/118
بیشتر بخوانید:
دیدار وزیر خارجه هند با ظریف؛ فردا در تهران
همکاری هند با ایران برای توسعه بندر چابهار
برگزاری نشست تخصصی «بررسی موضوعات راهبردی توسعه بندر چابهار» در تهران
بندر چابهار، دروازه اقتصادی کریدور جنوب به شمال
