"عبدالعزیز کامل اف" در دیدار با "بگداد امرییف" دبیر کل شورای موسوم به همکاری کشورهای ترک زبان در تاشکند گفت: افزایش فعالیت شورای همکاری کشورهای ترک زبان برای ازبکستان از جذابیت قابل ملاحظه ای برخوردار است.
شورای موسوم به همکاری کشورهای ترک زبان، یک سازمان منطقه ای است که برای تحکیم روابط کشورهای به اصطلاح ترک زبان تلاش می کند. این شورا در اکتبر 2009 در "جمهوری خودمختار نخجوان" تاسیس شده است.
نخستین بار نظریه ایجاد شورای کشورهای ترک‌زبان از سوی "نورسلطان نظربایف" رئیس جمهوری قزاقستان در سال ۲۰۰۶ میلادی مطرح شد.
وی معتقد بود که این شورا باید انگیزه‌ای برای اتحاد منطقه‌ای قدرتمند ایجاد کند و تمامی علائم لازم حقوقی و ساختاری را داشته باشند.
با وجود این تاکنون به علت اختلاف با ترکیه، ازبکستان از پیوستن به این شورا خودداری می‌کرد.
در واقع ، در دوران زمامداری "اسلام کریم اف" ، رئیس جمهوری سابق ازبکستان ، دولت تاشکند همواره تاکید می کرد ، به همکاری با ترکیه به عنوان کشوری که قصد دارد نقش "برادر بزرگتر" را برای جمهوری های آسیای مرکزی ازجمله ازبکستان بازی کند ، تمایلی ندارد.
تمایل ازبکستان به برقراری رابطه با شورای همکاری به اصطلاح کشورهای ترک زبان درحالی است که ، این نشست ها درنخستین گام ها ، درعمل ناکام مانده و نشان داده که ، کارآیی چندانی ندارند. در حقیقت ، درچارچوب نشست موسوم به کشورهای تُرک زبان ، روابط ترکیه با جمهوری های آسیای مرکزی را باید درچند بخش کلی خلاصه کرد.
ازجمله این که نفوذ ترکیه درجمهوری های آسیای مرکزی و قفقاز در زمینه های امور فرهنگی و آموزشی، اقتصادی و سرمایه گذاری، انرژی و امنیت انتقال انرژی متمرکز است.
دراین ارتباط ، "دمیتری اورلوف" (Dmitry Urluf) مدیرکل مرکز تجزیه و تحلیل "راهکار شرق و غرب" و کارشناس سیاسی و فرهنگی روسیه گفته است: "ادامه موجودیت اتحاد برابر کشورهای ترک‌زبان مورد تردید قرار دارد. رشد تولید ناخالص داخلی ترکیه سه برابر سریع‌تر از جمهوری های آذربایجان، قزاقستان و قرقیزستان است و مسلما" این نابرابری اقتصادی عواقب سیاسی به دنبال دارد.
چرا که کشورهای منطقه بعد از فاصله گرفتن از روسیه ، به "برادر بزرگتر جدیدی" برای خود نیاز ندارند.
ضمن اینکه قزاقستان خود ادعای رهبری در منطقه آسیای مرکزی را دارد و در این راستا،گام بر می دارد".
مقام های کشورهای موسوم به ترک زبان عمدتا" با مترجم درنشست ها حضور می یابند. این امربه معنای آن است که، زبان ترکی که عامل اصلی پیوند میان این دسته ازکشورها است، زبان مشترک این کشورها نیست.
در واقع نشست کشورهای ترک زبان یک اقدام سیاسی است که از سوی ترکیه و برخی از دولت های عضو این نشست نظیر جمهوری آذربایجان و قزاقستان پیگیری می شود.
در زمینه مبادلات تجاری کشورهای عضو شورای ترک زبان ها نیز، باید گفت: تاکنون سران این دسته از کشورها همواره، در زمینه افزایش مبادلات تجاری متفابل توافق هایی به عمل آورده اند، اما این توافق ها در عمل همچنان بر زمین مانده است.139/118
