هشدارهای ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در واقع به منزله ارسال پیام های جدی مسکو به غرب به ویژه سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در باره هر گونه قصد احتمالی آن برای مداخله نظامی مستقیم دراوکرین و یا حمله به روسیه است. در عین حال ولادیمیر پوتین در باره تداوم تلاش های غرب برای منزوی کردن روسیه از طریق اقدامات گوناگون تحریمی و جنگ دیپلماتیک و نیز تلاش برای بیرون راندن روسیه از گروه 20 هشدار مشابهی داده است. شاید بتوان دلیل این موضع گیری تند رئیس جمهوری روسیه را نوعی اتمام حجت نهایی با غرب دانست.
از سوی دیگر ولادیمیر پوتین در دیدار با آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد در روز سه شنبه به بیان دلایل وقوع جنگ روسیه و اوکراین پرداخته و آن را حاصل اقدامات توطئه آمیز غرب علیه روسیه دانسته است. ولادیمیر پوتین گفت: "انقلاب سال 2014 در اوکراین بر خلاف قانون اساسی این کشور بود و ساکنان مناطق شرقی اوکراین از سوی مقام‌های کی‌یف تحت فشار قرار گرفته بودند."
این موضع با تحولاتی که در سال 2014 در اوکراین رخ داد تطبیق می کند .غرب در راستای خارج کردن اوکراین از مدار نفوذ روسیه با حمایت از کودتایی سیاسی در کی یف و پشتیبانی همه جانبه از مخالفان ویکتور یاونوکویچ رئیس جمهور وقت اوکراین، زمینه کنار گذاشتن و گریز وی از اوکراین و روی کار آمدن یک دولت غرب گرا در این کشور را فراهم آورد. این اقدامات در راستای عضویت اوکراین در نهادهای سیاسی و نظامی غربی به ویژه ناتو و در مرحله بعد اتحادیه اروپا صورت گرفت تا بدین ترتیب روسیه را از یکی از مهمترین متحدانش در اروپا و کشوری که در حوزه خارج نزدیک آن قرار دارد محروم کرده و در عین حال حلقه محاصره و یا به بیان بهتر دربرگیری روسیه را کامل کنند. واکنش مسکو به این اقدامات، اجرایی کردن فرایند الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه و حمایت از مخالفان شرق اوکراین در دونتسک و لوهانسک بود که خواهان جدایی از اوکراین هستند. بدین ترتیب جنگ داخلی در شرق اوکراین از سال 2014 شکل گرفت .
در سال 2022 روسیه پس از دریافت پاسخ های منفی به درخواست های امنیتی اش از سوی غرب یعنی تضمین عدم عضویت اوکراین در ناتو و نیز لزوم عقب نشینی نیروهای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی به مرزهای سال 1997، با به رسمیت شناختن استقلال دونتسک و لوهانسک و در مرحله بعد اعلام عملیات ویژه نظامی در شرق اوکراین از سوی ولادیمیر پوتین در 24 فوریه 2022 عملا جرقه حمله به اوکراین و آغازی جنگی که اکنون ابعاد گسترده و بین المللی گرفته را زد. غربی ها به حمایت تمام قد نظامی و تسلیحاتی از اوکراین پرداخته و تاکنون بیش از 6 میلیارد دلار انواع سلاح های ضد زره و ضد هوایی و اکنون انواع تسلیحات عمده را دراختیار کی یف قرار داده اند. می توان جنگ کنونی در اوکراین را جنگ نیابتی ناتو با روسیه دانست که در آن نیروی نظامی توسط دولت اوکراین و تجهیزات نظامی و اطلاعات توسط غرب در اختیار این کشور گذاشته می شود. تداوم این روند باعث تشدید دامنه جنگ و وارد آمدن تلفات و خسارات عمده به روسیه شده است. اکنون با مطرح شدن امکان استفاده روسیه از سلاح تاکتیکی هسته ای از سوی ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین ، جنگ روانی و تبلیغاتی گسترده و هماهنگی نیز علیه روسیه به راه افتاده است تا مسکو را عامل بی ثباتی و تهدید امنیت اروپا و امنیت جهانی قلمداد نمایند. با این حال هشدار های جدی ولادیمیر پوتین به غرب در دیدار وی با گوترش نشان می دهد که مسکو عزم جزم بر مقابله با تهدیدات و اقدامات ناتو در عرصه جنگ اوکراین و نیز هر گونه قصد آن برای حمله روسیه و تلاش برای منزوی کردن آن را دارد.
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
115
