با اجرایی شدن این قرارداد و ارسال محموله های این سامانه به ترکیه، کاخ سفید پس از چند روز واکنش تندی به این مساله نشان داد.
دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا روز سه‌شنبه 16ژوئیه اعلام کرد که به علت اقدام ترکیه در زمینه خرید سامانه دفاع موشکی روسی اس 400، واشنگتن جنگنده‌های اف ۳۵ را در اختیار آنکارا قرار نخواهد داد.
ترامپ افزود: «این اقدام آنکارا مقامات ترکیه و آمریکا را در شرایط سختی قرار داده و «باید دید در آینده چه اتفاقی رخ می‌دهد.»
قبل از آن هم ، "مارک اسپر" وزیر دفاع موقت آمریکا اقدام ترکیه به خرید اس۴۰۰ را تصمیمی اشتباه و ناامید کننده خواند و تأکید کرد اگر کنگره او را تأیید کند و به صورت رسمی در جایگاه وزیر دفاع آمریکا قرار گیرد از سیاست کنونی آمریکا در قبال ترکیه پیروی خواهد کرد و قطعاً در چارچوب این سیاست آنکارا نمی‌تواند هم اس۴۰۰ روسیه و هم اف ۳۵ آمریکا را در اختیار داشته باشد و تنها یکی از آنها را باید انتخاب کند.
اصرار آنکارا برای اجرایی شدن قرارداد خرید اس 400 از یکی از دلایل اصلی تنش بین ترکیه و آمریکا است.
ترکیه در دسامبر ۲۰۱۷ اعلام کرد قرارداد خرید سامانه ضد هوایی و ضد موشکی اس۴۰۰ از روسیه را به ارزش دو و نیم میلیارد دلار نهایی کرده است.
بر اساس مفاد قرارداد، ۴۵ درصد هزینه را ترکیه به صورت نقد می‌پردازد (که بخشی از آن را پیش پرداخت کرده است) و ۵۵ درصد آن را روسیه به صورت وام به ترکیه تقبل می‌کند.
مقامات آمریکا طی ماه‌های گذشته بارها تهدید کردند اگر ترکیه از خرید این سامانه روسی منصرف نشود، با تحریم‌های شدیدی روبه‌رو خواهد شد. وزارت دفاع ترکیه اعلام کرد که اولین محموله از سامانه‌های موشکی اس۴۰۰ جمعه گذشته وارد ترکیه شده و طی روزهای گذشته نیز ارسال تجهیزات آن به ترکیه ادامه داشت.
به نظر می رسد مساله اس 400 موجب شود تا روابط ترکیه و آمریکا وارد برهه جدیدی شود.
شواهد نشان می دهد که آنکارا قصد دارد در برابر موضع زورگویانه واشنگتن ایستادگی کند.
مقامات ارشد ترک به ویژه رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه معتقدند که این کشور حق دارد درباره انتخاب های تسلیحاتی خود که با توجه به الزامات دفاعی ترکیه مشخص شده اند استقلال عمل داشته باشند.
ضمن اینکه آنها بارها تاکید کرده اند که خرید سامانه موشکی اس 400 هیچ تعارضی با خرید جنگنده اف 35 از آمریکا ندارد مدعای دولت ترامپ در این باره که عملیاتی شدن اس 400 در ترکیه موجب افشای مقدورات عملیاتی جنگنده اف 35 و نقاط قوت و ضعف آن در برابر این سامانه ضد هوایی روسی خواهد شد نیز با مخالفت ترکیه مواجه شده و حتی آنکارا اعلام کرده که آماده است تا کمیسیونی مشترک این مساله را از لحاظ فنی بررسی کند.
با این حال شواهدی دال بر عقب نشینی آمریکا از موضع خود وجود نداشته و اکنون علاوه بر مساله عدم تحویل جنگنده اف 35 مساله اعمال تحریم های جدید علیه ترکیه در چارچوب قانون کاتسا وجود دارد.
این قانون که در اوت 2017 به امضای ترامپ رسید کشورهایی را که قراردادهای خریدهای تسلیحاتی عمده با روسیه امضا کنند را مشمول تحریم های آمریکا می داند.
اکنون کنگره آمریکا فشارهای خود بر دولت ترامپ برای اجرای تحریم ها علیه ترکیه را در راستای اجرای این قانون افزایش داده است.
این در حالی است که رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه موضع سختی در قبال فشارهای بی سابقه آمریکا علیه ترکیه به دلیل خرید سامانه اس -400 گرفته است.
از جمله وی، اقدام آمریکا در عدم تحویل جنگنده‌های اف-۳۵ به آنکارا را "دزدی" آشکار می‌داند.
اردوغان گفت: «اگر شما مشتری‌ای دارید که پول خود را سرموقع داده، چگونه می‌توانید کالا‌های درخواستی این مشتری را تحویل ندهید؟ نام این اقدام چیزی جز دزدی نیست.»
به گفته اردوغان، آنکارا تاکنون 4.1 میلیارد دلار بابت خرید جنگنده‌های اف-۳۵ به آمریکا پرداخت کرده است، اما تاکنون تنها ۴ جنگنده از ۱۱۶ جنگنده اف-۳۵ را تحویل گرفته که این تعداد نیز در پایگاهی در داخل آمریکا برای آموزش خلبانان ترک مستقر هستند.
به نظر می رسد در روزهای آینده دامنه تنش و مناقشه بین آمریکا و ترکیه در زمینه خرید سامانه های اس -400 افزایش پیدا خواهد کرد.
135/118
نویسنده: سیدرضامیرطاهر
بیشتر بخوانید:
گزارش: ورود نهمین محموله اس 400 به ترکیه
اردوغان: سامانه اس- 400 سال آینده عملیاتی می‌شود
اردوغان: خرید سامانه موشکی اس- 400 برای جنگ نیست
