استولتنبرگ روز یکشنبه در مصاحبه با روزنامه آلمانی «ولت ام سونتاگ» در این زمینه اظهار داشت که با وجود بحث های دشوار درباره مسائل اساسی٬ ترکیه برای امنیت اروپا و ناتو دارای اهمیت کلیدی است.
موضع گیری دبیرکل ناتو درباره ترکیه واهمیت آن برای ناتو در واقع به منظور اطمینان دادن به مقامات ارشد آنکارا درباره ادامه همکاری ها وروابط نزدیک نظامی و دفاعی ترکیه با ناتو ابرازشده است.
درواقع با توجه به تنش های فزاینده بین اتحادیه اروپا و ترکیه، که منجربه اتمام حجت اتحادیه اروپا با آنکارا شده، چشم اندازچندان مثبتی دراین زمینه وجود ندارد.
در جریان نشست مشترک اخیر وزرای امورخارجه اتحادیه اروپا باوزیرامور خارجه ترکیه، قبول شرایط مدنظراین اتحادیه برای ادامه روند عضویت ترکیه در این نهاد اروپایی، ضروری اعلام شد.
روابط اتحادیه اروپا و ترکیه دریک سال گذشته دستخوش تحولات منفی بسیاری شده است. دو مساله در این زمینه به تشدید تنش ها بین بروکسل و آنکارا انجامیده است.
نخست کودتای نافرجام 15 ژوئیه 2016 درترکیه که موجب انتقاد شدید آنکارا از موضع بی تفاوت اتحادیه اروپا در باره آن شد. درادامه نیزاین نهاد اروپایی از نحوه رفتار دولت ترکیه با عوامل کودتا و نیز نقض تهدات خود در رابطه با روند عضویت در اتحادیه اروپا به شدت انتقاد کرد.
مساله دوم برگزاری همه پرسی اصلاح قانون اساسی در ترکیه در آوریل 2017 بود که با انتقاد شدید اتحادیه اروپا و دیگر مقامات ارشد اروپایی مواجه شد.
ازنگاه بروکسل، این گام مهمی به عقب دراین کشور محسوب می شود.با این حال به نظر می رسد که باید بین روابط سیاسی واقتصادی ترکیه با اروپا، در قالب روند عضویت در اتحادیه اروپا و بین روابط دفاعی وامنیتی ترکیه با اروپا و به طور کلی بلوک غرب در قالب ناتو تفکیک قائل شد.
ترکیه از اعضای اولیه ناتو محسوب می شودکه در سال 1952 به عضویت این پیمان درآمد و نقش مهمی دردوره جنگ سرد در جناح جنوبی ناتودرمقابل شوروی ومتحدان آن بر عهده داشت.
پس از فروپاشی شوروی که منجربه تردید درباره لزوم ادامه موجودیت ناتو گردید، شاهد آن بودیم که ناتو با تعریف جدید ازفلسفه وجودی وماموریت خود، به ویژه توسعه حوزه جغرافیایی اش درچارچوب گسترش به سوی شرق، جان تازه ای گرفت و به همین دلیل ترکیه نیز در چارچوب این تعریف جدید، بار دیگر اهمیت گذشته خود را باز یافت.
در حال حاضر بخشی از تسلیحات اتمی تاکتیکی آمریکا به عنوان مهمترین عضو ناتو در ترکیه استقرار دارد و برخی ازساختارهای ناتو نیزدر ترکیه مستقر هستند.
ضمن اینکه پایگاه هوایی اینجرلیک نیز دراختیار آمریکا و متحدان ناتوی آن برای عملیات هوایی است که از جمله در راستای ماموریت های ائتلاف ضد داعش مورد استفاده قرار می گیرد.
با این حال پس از کودتای نافرجام 15 ژوئیه 2016 که انتقاد شدید دولت آنکارا از غربی ها از جمله ناتو را نیز در پی داشت، روابط دو جانبه ترکیه و ناتو تا حدی دستخوش تنش شد.
هر چند دبیرکل ناتو این کودتا را محکوم و بر حمایت کامل از نهادهای دموکراتیک ودولت منتخب ترکیه و احترام به تصمیم مردم این کشورتاکید کرد ولی اقدامات دولت آنکارا ضد کودتاچیان، بویژه موج گسترده بازداشت ها و برکناری ها که به دهها هزار نفر رسیده است، واکنش منفی ناتو را موجب شده و این سازمان نظامی، خواهان رعایت موازین حقوق بشری و اروپایی در برخورد با عوامل کودتا شده است.
کما اینکه دبیرکل ناتواخیرا با اشاره به موج جدید بازداشت ها در ترکیه، از آنکارا خواست تا به قوانین بینالمللی وحاکمیت قانون احترام بگذارد. این مساله موجب بروزبرخی تنش ها بین ترکیه و ناتو شده است.
با این همه، تاکید مجدد استولتنبرگ بر اهمیت ترکیه در ناتو، در واقع با هدف ابراز اطمینان به زمامداران ترک در باره ادامه روابط نزدیک ناتو با ترکیه به رغم اختلافات و انتقادهای کنونی است./113/112
بیشتربخوانید:
دبیر کل ناتو: ترکیه به حاکمیت قانون احترام گذارد
خروج فوری ترکیه از ناتو غیرممکن است
سفر دبیرکل ناتو به ترکیه در سایه تنش کودتادیی