نقش آمریکا در امور عراق را باید به دو مرحله قبل و پس از سقوط رژیم بعثی عنوان کرد. قبل از سقوط رژیم بعثی، آمریکا به عراق نگاه یک بازیگر ناسازگار و برهم زننده نظام جهانی داشت. آمریکا در دهه 1990 ضمن اینکه علیه عراق وارد جنگ شد، با بهره گیری از نفوذ خود در سازمان ملل تحریم های سنگینی علیه این کشور وضع کرد و سیاست «نفت در برابر غذا» را در پیش گرفت و در نهایت نیز در سال 2003 به بهانه وجود سلاح های کشتار جمعی به عراق حمله کرد، بهانه ای که هیچگاه نیز سندی برای آن ارائه نشد.
پس از سقوط رژیم بعثی، آمریکا یکی از مهمترین بازیگران خارجی تاثیرگذار در امور داخلی عراق است. واشنگتن پس از براندازی نظام سابق عراق، برنامه درازمدتی برای حضور نظامی در این کشور داشت، اما با پافشاری دولت سابق عراق به ریاست نوری مالکی، درخواست مجلس و مردم این کشور، آمریکا به ناچار در پایان سال 2011 بخش زیادی از نیروهای نظامی خود را از عراق خارج کرد و حدود 3000 نفر را در پوشش نیروهای دیپلماتیک در این کشور نگه داشت. پس از خروج نظامیان آمریکایی از عراق، عملیات انتحاری و تروریستی در این کشور روند صعودی گرفت، عملیاتی که 70 درصد آن توسط اتباع عربستان سعودی، مهمترین متحد عرب آمریکا در خاورمیانه، انجام شد.
علاوه بر این، شکل گیری و تکثیر گروههای تروریستی در عراق نیز نتیجه مداخله آمریکا در این کشور از سال 2003 به بعد بود، موضوعی که هم دونالد ترامپ و هم هیلاری کلینتون به آن اشاره کردند. کلینتون در کتاب «انتخاب های سخت» صریحاً به نقش آمریکا در شکل گیری گروههای تروریستی اذعان کرد. اشغال بخش هایی از سرزمین عراق توسط داعش برای آمریکا فرصتی مهم جهت بازگشت به عراق با ادعای مبارزه با تروریسم و گروههای افراط گرا ایجاد کرد.
دولت آمریکا در سپتامبر 2014 ائتلاف بین المللی به اصطلاح مبارزه با داعش را تشکیل داد، اما برونداد این ائتلاف بیش از آنکه مبارزه با داعش باشد، افزایش حضور نظامی آمریکا در عراق بود. خبرگزاری روسی اسپوتنیک در این خصوص نوشت: «بنابر اطلاعات وزارت دفاع آمریکا، در دسامبر 2016، شمار نیروهای نظامی آمریکا در عراق 6812 نفر بود، در نوامبر 2017 به 5262 نفر کاهش یافت اما در تاریخ 30 سپتامبر به 8892 نفر افزایش یافت.»
اکنون در حالی که عراق مرحله پساداعش را پشت سر می گذارد، اما دولت آمریکا به سه دلیل مهم از کاهش دادن نیروهای نظامی خود خودداری می کند. اول اینکه آمریکا با حضور نظامی در عراق سعی دارد مداخله در امور داخلی سوریه و به خصوص حمایت از گروههای تروریستی همسو با واشنگتن را پیگیری کند. دوم اینکه، آمریکا با حضور نظامی در عراق درصدد دستیابی به منافع خاورمیانه ای خود به خصوص ممانعت از تقویت روابط ایران و عراق است.
سوم اینکه، آمریکا با حضور نظامی در عراق تداوم مداخله در نظم سیاسی عراق را پیگیری می کند. در همین راستا، آمریکا از نظامیان خود برای تاثیرگذاری بر انتخابات پارلمانی عراق که قرار است 12 می 2018 برگزار شود، بهره می گیرد.
آمریکا در حالی از کاهش دادن شمار نظامیان خود در عراق اجتناب می کند که دولت، مجلس، مردم و همچنین مراجع عراق با تاکید براستقلال این کشور، خواستار خروج نیروهای نظامی آمریکا از عراق هستند.118/111
سید رضی عمادی
بیشتر بخوانید:
افزایش مشاران نظامی امریکایی در عراق
نیروهای مردمی عراق به نظامیان آمریکایی اجازه عبور ندادند
آمریکا: نظامیان ما باید در عراق بمانند
