گروه ائتلافی موسوم به «داعش صحرا» متشکل از چند گروه تندرو در منطقه مثلث مرزی میان مالی، بورکینافاسو و نیجر با هدف مقابله با نیروی مشترک پنج کشور ساحل آفریقا تشکیل شده است.
این گروه سعی می کند در مقابله با نیروی مشترک مالی، نیجر، موریتانی، چاد و بورکینافاسو، مانع تمرکز نیروهای مشترک این پنج کشور در منطقه ساحل شود.
برخی گزارش ها سرکرده «داعش صحرا» را فردی به نام «عدنان ابوالولید الصحراوی» معرفی کرده اند.
این فرد عامل اصلی سلسله عملیات تروریستی در منطقه ساحل آفریقا به شمار می آید.
الصحراوی همچنین طراح اصلی عملیاتی است که اخیرا علیه نیروهای فرانسوی در مالی انجام شد.
گروه «داعش صحرا» همچنین مسئولیت حمله ای را بر عهده گرفته است که اکتبر گذشته در نیجر انجام شد و در آن چهار نیروی ویژه آمریکایی و چهار نیروی نیجر کشته شدند.
توسعه نفوذ گروههای تندرو در منطقه ساحل به ویژه مالی به دلیل بی ثباتی امنیتی در این مناطق است.
اگر چه مدت ها است نیروهای نظامی کشورهای مختلف غربی و متحدانشان به بهانه برقراری ثبات و امنیت و مبارزه با تروریسم در کشورهای مختلف آفریقا حضور دارند، اما در سال های اخیر با افزایش تهدیدات تروریستی و هدف قرار گرفتن برخی کشورهای اروپایی در حملات گروه های تروریستی از یک سو و شکست گروه تروریستی داعش در سوریه و عراق و احتمال انتقال این گروه به آفریقا از سوی دیگر، حضور نظامی کشورهای مختلف در قاره سیاه شدت گرفته است؛ به طوری که چندی پیش مقامات آمریکا به طور رسمی از افزایش نیروهای نظامی این کشور در آفریقا خبر دادند.
همچنین پاریس پیشنهاد دهنده تشکیل گروه 5 با حضور پنج کشور منطقه ساحل و نظامیان فرانسه برای مبارزه با تروریسم در این منطقه بوده است.
رقابت ها و سهم خواهی کشورهای غربی در آفریقا ادامه دارد، اما به نظر می رسد دو مقوله «امنیت» و «مبارزه با تروریسم» به نقطه همگرایی این کشورها در قاره سیاه تبدیل شده است.
کشورهای غربی می کوشند، ضمن مشروعیت بخشیدن به حضور خود در آفریقا تحت عنوان مبارزه با تروریسم، کنترل بیشتری بر رقیبان خود داشته باشند.
فعالیت شاخه انشعابی داعش در آفریقا/ تحلیل
منطقه ساحل آفریقا به چند دلیل با خطر افزایش نفوذ گروه های تروریستی رو به روست.
شکست نیروهای داعش در سوریه و عراق سبب شده تا این گروه تروریستی به دنبال انتقال نیروهای خود و نفوذ به مناطقی چون آفریقا باشد.نابسامانی لیبی و نبود مرزهای امن برای این کشور همچنین بی ثباتی سیاسی در مالی از جمله دلایلی است که راه را برای نفوذ گروه های تروریستی به منطقه ساحل هموار کرده است.
به گفته «عبدالقادر مساهل» وزیر خارجه الجزایر:
"عناصر خارجی داعش در حال انتقال به لیبی و شمال آفریقا هستند و این گروه تروریستی قصد دارد، فعالیت خود را در این مناطق از سر گیرد."
دلیل دیگرافزایش قحطی، خشکسالی، فقر و گرسنگی در این منطقه است که سبب شده تا امکان جذب بسیاری از ساکنان این منطقه به گروه های تروریستی فراهم شود از این رو این گروه ها با تمرکز براین مناطق درصدد افزایش نیروهای خود هستند.
گروه های تروریستی با استفاده از فضای ناآرام و همچنین فقراقتصادی و فرهنگی به بسیاری از کشورهای منطقه ساحل نفوذ کرده به طوری که بسیاری مناطق این قاره به یکی از پایگاه های فعالیت های بوکوحرام، داعش و القاعده تبدیل شده است.
فعالیت داعش در آفریقا
برخی از کارشناسان همچنین از حمایت های پشت پرده برخی کشورهای غربی از گروه های تروریستی در این منطقه خبر می دهند زیرا گسترش خطر تروریسم در آفریقا به بهانه ای برای کشورهای غربی برای حضور نظامی در کشورهای این منطقه شده است چنانچه فرانسه در قالب حمایت از گروه جی- پنج بر حضور نظامی خود در ساحل افزوده است.
چنانچه در اسناد ادوارد اسنودن افشاگر و پیمانکار سابق آژانس امنیت ملی آمریکا آمده است، سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا، بریتانیا و رژیم صهیونیستی در شکل گیری داعش نقش داشتند.
مجموع این شرایط سبب شده منطقه ساحل آفریقا در فهرست یکی از خطرناک ترین مناطق جهان قرار گیرد.
«اسماعیل شرقی» کمیسیونر «صلح و امنیت اتحادیه آفریقا»درباره بازگشت حدود شش هزار تندرو آفریقایی که به «داعش»پیوسته اند، هشدار داد و گفت: کشورهای آفریقایی باید خود را برای مقابله با این تهدید آماده کنند.
به نظر می رسد خطر گسترش فعالیت گروه های تروریستی هشدار جدی برای جهان به ویژه آفریقاست.
در این شرایط کشورهای مختلف این قاره باید با افزایش همکاری های نظامی و اطلاعاتی همچنین پایان دادن به جدال ها و درگیری های داخلی در مبارزه با گسترش تروریسم در این منطقه نقش فعال تری ایفا کنند.
نویسنده: آتوسا دینیاریان
116/110
بیشتر بخوانید:
افزایش حضور نظامی قدرت‌های جهان در آفریقا/ تحلیل
نگرانی مصر از بازگشت عناصر داعش به شمال آفریقا
هشدار سازمان ملل درباره نفوذ داعش در شمال آفریقا
