ایران پرس- شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در چهل و ششمین جلسه خود در ژنو، با تصویب قطعنامه ای از قدرت ها خواست اعمال تحریم‌های یکجانبه را متوقف کنند. این نهاد همچنین استفاده از این تحریم‌ها به عنوان ابزاری برای اعمال فشار سیاسی و اقتصادی را بشدت محکوم کرد.

بر اساس این قطعنامه، شورای حقوق بشر از همه کشور‌ها می‌خواهد اتخاذ، حفظ یا اجرای اقدامات قهری یک جانبه به ویژه اقدامات قهری که نتایج فرامرزی دارند را متوقف کنند. در این قطعنامه آمده است؛ این اقدامات باید لغو شوند، زیرا با منشور سازمان ملل، معیار‌ها و اصول حاکم بر روابط صلح آمیز میان کشور‌ها مغایرت دارند. این شورا همچنین بر لزوم ایجاد فرآیندی بی طرف و مستقل درون نظام سازمان ملل برای کمک به قربانیان اقدامات قهری یک جانبه تاکید کرد. 

رای منفی برخی قدرت‌های غربی به این قطعنامه

30 کشور از جمله روسیه و چین از این قطعنامه حمایت کردند، درحالی که 15کشور که برخی از آن‌ها اعضای اتحادیه اروپا بودند و همچنین بریتانیا و اوکراین به آن رای منفی دادند. ارمنستان و مکزیک هم به آن رای ممتنع دادند.

به نظر می رسد که مخاطب این قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل قدرت های غربی به ویژه آمریکا است. دلیل رای منفی برخی کشورهای غربی به این قطعنامه نیز همین امر است. آمریکا بزرگترین کشور تحریم کننده در جهان محسوب می شود و در راستای اهداف سیاست خارجی خود بیشترین سابقه را دراعمال انواع تحریم ها علیه دیگر کشورها دارد. متحدان اروپایی واشنگتن به ویژه بریتانیا نیز در اعمال تحریم ها با آن همراهی می کنند. این تحریم ها به بهانه مخالفت با سیاست ها و اقدامات آمریکا و غرب  یا با ادعای تهدید آن ها از سوی کشورهای مورد تحریم انجام می گیرد.

استفاده امریکا از تحریم با وجود شیوع کرونا

واشنگتن حتی در برهه حساس کنونی نیز که همه گیری جهانی ویروس کرونا، وضعیت وخیمی را برای بسیاری از کشورها به لحاظ اقتصادی و بهداشتی رقم زده باز هم با شدت هر چه تمام تر رویکرد تحریمی خود را ادامه می دهد. دولت بایدن نیز مانند دولت ترامپ رویکرد تحریمی را علیه کشورهای رقیب و یا مخالف واشنگتن تداوم بخشیده است. آمریکا علاوه بر اعمال شدیدترین تحریم ها در طول تاریخ علیه ایران در چارچوب کارزار فشار حداکثری، تحریم‌های یکجانبه زیادی علیه کشورهایی مانند روسیه، چین، ونزوئلا، کوبا، سوریه وکره شمالی وضع کرده است.

هر چند تحریم های آمریکا به بهانه های مختلف سیاسی، تجاری، امنیتی و حتی حقوق بشری علیه دیگر کشورها به ویژه کشورهای رقیب یا خصم آن اعمال می شود، با این همه قطع نظر از دلایل ظاهری، دلیل اصلی ادامه این رویکرد، پیگیری منافع واشنگتن است. به گفته "الکساندر نوواک"، وزیر انرژی روسیه : همه جهان از تحریم‌های آمریکا که دیگر بدون هیچ کنترلی علیه کشورهای مختلفی که رهبران آن مورد رضایت واشنگتن قرار ندارند، خسته شده‌اند.

البته سازمان ملل نیز بارها به انتقاد از اعمال تحریم های یکجانبه توسط آمریکا به ویژه در دوره پاندمی ویروس کرونا پرداخته و خواهان لغو و یا کاهش آنها به منظور تسهیل دسترسی کشورهای مورد تحریم به اقلام اساسی، پزشکی و دارویی شده است. به گفته «النا دوهان»، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور تاثیرات منفی اقدامات یکجانبه ، تحریم‌های یکجانبه موجب تضعیف اقتدار سازمان ملل متحد، ترس درزمینه همکاری های  بین‌المللی و حاکمیت قانون می شود.

به نظر می رسد با توجه به اثرات مخرب تحریم های یکجانبه امریکا و غرب، برخورد یکپارچه کشورهای مورد تحریم از جمله ایجاد یک ائتلاف بین المللی علیه این تحریم ها، غربی ها ناچار شوند در این زمینه تجدیدنظر کنند. //114

نویسنده: سیدرضا میرطاهر