«جان سوپکو» بازرس کل آمریکا ویژه بازسازی افغانستان موسوم به «سیگار» در ژانویه 2021 و چندین ماه پیش از تسلط طالبان بر کابل در نیمه اوت 2021، در نامه ای به وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) تاکید کرده بود که نیروی هوایی افغانستان از توانایی ادامه فعالیت پس از عقب نشینی نیروهای آمریکا برخوردار نخواهد بود.
این گزارش به ویژه به کوتاهی آمریکا برای آموزش کارکنان پشتیبانی افغان اشاره کرده که موجب ناتوانی نیروی هوایی افغانستان برای نگهداری هواپیماهایش بدون کمک پیمانکاران آمریکایی شد.
«سیگار» دراین گزارش عنوان می‌کند بین سال های 2010 تا 2019 آمریکا 8.5 میلیارد دلار در راستای «پشتیبانی و توسعه» برای نیروی هوایی افغانستان و واحد ماموریت‌های ویژه آن صرف کرده است. اما گزارش مذکور هشدار می‌دهد که هر دوی آنها از آمادگی خوبی برخوردار نبودند.
همچنین این گزارش نسبت به دورنمای خارج ساختن صدها پیمانکار آمریکایی مسئول نگهداری از هواپیماها از افغانستان هشدار داده بود.
طبق گزارش مذکور، آمریکا و ناتو در سال 2019 ماموریت شان را از ساختن نیروی هوایی افغانستان به اطمینان پیدا کردن از این که این نیرو فرصت تاب آوری بلند مدت را پیدا کند، تغییر دادند.
قطع حمایت هوایی آمریکا از عملیات ارتش افغانستان علیه طالبان به همراه ناتوانی نیروی هوایی افغانستان برای پرکردن این خلاء، عامل مهمی در سیطره طالبان در پی عقب نشینی نیروهای غربی از افغانستان بود.
جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا در 8 ژوئیه 2021 دستور خروج فوری نیروهای آمریکایی از افغانستان برای رهایی از وضعیت بن بست در این کشور را صادر کرد. به دنبال آن نیز ناتو اعلام کرد نیروهای خود را از افغانستان خارج می کند. پس از اعلام زمان خروج نهایی نیروهای آمریکایی از افغانستان از سوی جو بایدن یعنی 31 اوت، عملیات طالبان در نقاط مختلف افغانستان در قالب مذاکره برای تسلیم نیروهای ارتش و پلیس افغانستان و تصرف ولایات مختلف سرعتی دو چندان پیدا کرد و در نهایت، طالبان توانست در نیمه اوت 2021 کابل را اشغال و دولت مرکزی این کشور را سرنگون کنند.
این در حالی بود که نیروی هوایی افغانستان به دلیل عدم حمایت لجستیکی و آموزشی آمریکا عملا فلج شده بود. این نیور با وجود در اختیار داشتن بالگردها و هواپیماهای ویژه ضد شورش، عملا به نیرویی بی خاصیت تبدیل شد و در نهایت نیز شمار زیادی از خلبانان آن به همراه هواگردهای خود، به دیگر کشورها گریختند.
افشای کوتاهی دولت بایدن در زمینه حمایت موثر از نیروی هوایی افغانستان به روشن شدن ابعاد ناگفته ای از خروج آمریکا از این کشور و پیامدهای آن که در نهایت منجر به سقوط دولت مرکزی افغانستان شد، کمک می کند.
«دیوید پولاک» کارشناس سیاسی آمریکایی می گوید: "جنگ افغانستان زمانی به عنوان «جنگ خوب و ضروری» تلقی می‌شد، با این حال، مشارکت ما در افغانستان با عقب نشینی فاحش و فروپاشی کامل دولت آن به پایان رسید، پس از دو دهه و صرف تریلیون ها دلار، این آمریکا است که رفته و طالبان است که دوباره به قدرت رسیده است."
نهاد «سیگار» از زمان تاسیس آن در سال 2008 اقدام به پیگیری و مستند ساختن هزینه ها و اقدامات واشنگتن در افغانستان کرده و در این گزارش ها بر وجود اختلاس و حیف و میل میلیون ها دلار توسط وزارتخانه های دولت آمریکا و هم چنین، توسط کشورهای عضو ناتو در افغانستان تاکید کرد شده است. واشنگتن ادعا می کند که از زمان تهاجم به افغانستان در سال 2001، بیش از 145 میلیارد دلار برای بازسازی افغانستان و نزدیک به یک تریلیون دلار برای فعالیت های نظامی در این کشور هزینه کرده و میلیاردها دلار نیز صرف بازسازی و تقویت نیروهای نظامی این کشور کرده است. با این حال، همه این هزینه ها بدون بازدهی و نتیجه مناسبی بوده است.
در واقع اشغال افغانستان توسط آمریکا حاصلی جز کشتار، ویرانی، گسترش تروریسم و افزایش تولید و قاچاق مواد مخدر از افغانستان نداشته است؛ آن هم در حالی که پول مالیات دهندگان آمریکایی به همراه جان سربازان آمریکا برباد رفته است.
117
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
