«جانگ جون» نماینده چین در سازمان ملل متحد با اعلام این سیاست پکن، راه کار مقابله با یکجانبه گرایی را افزایش همبستگی و همکاری در چارچوب سازمان ملل دانست.
موضوع همکاری های بین المللی برای مقابله با یک جانبه گرایی آمریکا پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از سوی کشورهای مستقل بخصوص جمهوری اسلامی ایران مطرح و پیگیری شد.
در آن زمان، آمریکا مدعی جهان تک قطبی به رهبری کاخ سفید بود، اما کشورهای مستقل با رد این ادعای واشنگتن بر چند جانبه گرایی و تقویت همکاری های بین المللی تاکید دارند.
در این چارچوب، نه تنها منشور سازمان ملل که چین نیز بر آن تاکید دارد می تواند به عنوان راه کاری اصولی، چند جانبه گرایی را ساماندهی کند بلکه کشورهای مستقل نیز حل مشکلات جهانی را تنها در چارچوب منطقه گرایی می دانند و بر آن تاکید دارند.
«محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه پیشین جمهوری اسلامی ایران، چند جانبه گرایی را تنها پاسخ مناسب به بحران‌های شدید جهان می داند و براین باور است سازمان‌های بین المللی و منطقه ای می توانند فرصت مناسب را برای ارتقا و تقویت مشارکت جهانی فراهم کنند.
این بدان معناست سازمان همکاری شانگهای که چین و جمهوری اسلامی ایران نیز از اعضای آن هستند به عنوان یکی از معتبرترین سازمان‌های منطقه ای می تواند پیشران همکاری های منطقه ای و همگرایی بیش از پیش اعضا با سایر سازمان‌های منطقه ای همچون "اکو" و "سارک" در جنوب آسیا باشد.
با رشد قدرت‌های منطقه ای در زمینه های مختلف اقتصادی و نظامی افول هژمونی آمریکا آغاز شده و کشورها با همگرایی و تقویت روابط دوجانبه و چند جانبه می توانند گام‌های مهم و موثری را برای استقرار صلح و امنیت پایدار بردارند.
در این زمینه «سرگئی بابورین» s.baborin تحلیلگر ارشد مسایل بین المللی در روسیه براین باور است، یکی از زمینه های مهم همگرایی منطقه ای و جهانی استفاده از ظرفیت‌های داخلی بخصوص در بخش اقتصاد است که می تواند ضمن کاستن از وابستگی کشورها، زمینه های تقویت همگرایی منطقه ای را بیش از پیش فراهم کند.
در هرحال، چین که می کوشد خود را به عنوان کشور پیشرو در مقابله با یک جانبه گرایی آمریکا در چارچوب منشور سازمان ملل معرفی نماید قطعا گفتمانی عامه پسند و فراگیر در سطح منطقه ای و بین المللی را پیگیری می کند. منتهی ارزش و اهمیت این گفتمان زمانی بیشتر است که کشورهای مدعی همه جانبه از آن حمایت و در جهت اجرایی کردن آن گام بردارند.
تقویت همکاری های واقعی چین براساس منافع دوجانبه و چند جانبه با کشورهایی که تحت تحریم های آمریکا قرار دارند و عمل به تعهدات پکن در بخش‌های مختلف بخصوص تجاری و مالی نه تنها می تواند راستی آزمایی مناسبی برای اجرایی شدن گفتمان چند جالنبه گرایی چین باشد، بلکه می تواند امیدواری ها در سطح منطقه ای و بین المللی را برای تقویت صلح و امنیت پایدار با مشارکت همگانی کشورها بیش از پیش افزایش دهد.
نویسنده: مجید وقاری
117
