در این ارتباط ، «یگیشه کراکوسیان» نماینده ارمنستان در دیوان بین المللی کیفری که به درخواست دولت ایروان با هدف رفع انسداد از گذرگاه لاچین برگزار شد، اعلام کرد: این اقدام جمهوری آذربایجان به "سهمیه‌بندی غذا" و "کاهش ملزومات دارویی" در قره‌باغ کوهستانی منجر شده است.کراکوسیان خطاب به قضات دادگاه ، گفته است: "این دادگاه آخرین امید ارمنی‌های ساکن قره‌باغ است".
«النور محمداف» معاون وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان که در دادگاه بین المللی کیفری حضور داشت - گزارش‌های طرف ارمنی در خصوص مسدود شدن کریدور لاچین را "کاملا دروغ" توصیف کرد. این دیپلمات جمهوری آذربایجان ، ارمنستان را به دلیل پیش کشیدن بحث پاکسازی قومی ، به تحریف واقعیات متهم کرد.
در این شرایط، بدیهی است که محکومیت جمهوری آذربایجان در دادگاه بین المللی کیفری تبعات منفی زیادی برای دولت الهام علی اف در پی خواهد داشت. در صورت صدور رای نهایی ، ممکن است علاوه بر جریمه های مالی ، تحریم هایی علیه جمهوری آذربایجان اعمال شود.
واقعیت آن است که پس از مسدود شدن راهگذر لاچین - که تنها راه ارتباطی ارامنه قره باغ به ارمنستان محسوب می شود و بر اساس توافقنامه ده ماده ای صلح مسکو ، باید توسط دولت باکو برای ارامنه فعال باشد - ارامنه در تنگنای شدیدی گرفتار شده اند.
در حالی که حتی آمبولانس های صلیب سرخ نیز بدون مجوز دولت باکو حق انتقال بیماران بدحال از قره باغ کوهستانی به بیمارستان های ارمنستان را ندارند، دولت الهام علی اف اخیرا" مدعی شده است: "ارمنستانی‌های ساکن قره باغ می توانند آزادانه این منطقه را ترک کنند".در عین حال ، رئیس جمهوری آذربایجان طرفداران محیط زیست را عامل تصرف دالان لاچین معرفی کرده است.
واکنش دولت الهام علی اف به ترک آزادانه منطقه مورد مناقشه قره باغ توسط ارامنه ، به معنای آن است که مقام های باکو قصد دارند با کوچ اجباری ارامنه از قره باغ ، این منطقه را به صورت اختصاصی از ارامنه دریافت کنند. این در حالی است که منطقه قره باغ علاوه بر اتباع آذری، ساکنان ارمنی نیز داشته است. اما با سخت گیری های دولت الهام علی اف بر ارامنه قره باغ ، چنین به نظر می رسد که باکو قصد دارد با تحت فشار قرار دادن ارامنه و دولت ارمنستان، بدون برگزاری همه پرسی حق تعیین سرنوشت، منطقه قره باغ کوهستانی را به صورت انحصاری در اختیار بگیرد.
دولت الهام علی اف به این منظور، خطوط انتقال گاز، کابل های برق و اینترنت به مقصد قره باغ کوهستانی را - که از مسیر کریدور لاچین عبور می کند - بارها قطع کرده است. قطع گاز در فصل زمستان نیز یکی از دلایل اعتراض سازمان های حقوق بشری به اقدام دولت الهام علی اف بوده است.
در همین ارتباط ، «کنسانتینوس سالونیدیس» وکیل ارمنستان در دیوان بین المللی کیفری از مسدود شدن کریدور لاچین توسط باکو به عنوان "انسداد وحشیانه و غیرضروری" یاد کرد و خواستار پایان دادن به تصرف جاده و از سرگیری انتقال اقلام ضروری به منطقه قره باغ کوهستانی شده است.
کارشناسان معتقدند هدف اصلی دولت الهام علی اف از وارد ساختن فشار بر ارمنستان ، دریافت بخشی از اراضی جنوب ارمنستان است تا بتواند ضمن اارتباط مستقیم به نخجوان ، مرز مشترک ایران و ارمنستان را نیز قطع کند.
در این زمینه ، "وارطان وسکانیان" کارشناس سیاسی ارمنستان و رئیس دپارتمان ایران‌شناسی دانشگاه ایروان گفته است: "اگر جمهوری آذربایجان با عبور از ایران مسیر جایگزینی برای نخجوان دارد ، صحبت در مورد مکانی به نام کریدور زنگزور بی‌معنی است. ضمن آن که نمی‌توان کریدوری از خاک ارمنستان ، اما خارج از کنترل حاکمیت دولت ایروان وجود داشته باشد. به همین دلیل ، باید به صراحت اعلام کرد که ترکیه و جمهوری آذربایجان از طریق خاک ارمنستان هیچ کریدوری دریافت نخواهند کرد، زیرا این امر ، عواقب فاجعه‌باری برای ارمنستان خواهد داشت".
تردیدی نیست که مسدودسازی کریدور لاچین و وارد ساختن فشار بر ارمنستان ، با توطئه برخی از دولت های بیگانه در شرف وقوع است. این اقدام می تواند به یک امر طولانی مدت در منطقه تبدیل شود.
بدیهی است که تلاش های اخیر دولت الهام علی اف که با حمایت های انگلیس ، ترکیه و رژیم نژادپرست اسرائیل در حال اجرا است ، ممکن است عواقب ناگواری برای ملت های منطقه علی الخصوص مردم مسلمان جمهوری آذربایجان در پی داشته باشد.
در یک جمعبندی کلی از رویدادهای اخیر در ارتباط با مناقشه قره باغ ، باید گفت: دولت الهام علی اف از روز 12 دسامبر 2022 میلادی تنها جاده قره باغ کوهستانی به ارمنستان موسوم به کریدور لاچین را تصرف کرد. با این اقدام 120 هزار سکنه قره باغ کوهستانی در عمل در محاصره نظامیان جمهوری آذربایجان قرار گرفته اند.
گزارش ها از کمبود ارزاق و دارو در قره باغ کوهستانی حکایت دارد و بسیاری از دولت های منطقه و جهان و همچنین نهادهای بشردوستانه در خصوص احتمال وقوع یک فاجعه انسانی در این منطقه هشدار داده اند. با وجود این ، در رفتار مقام های باکو تغییر چندانی ایجاد نشده است. در چنین شرایطی ، دولت ارمنستان ، جمهوری آذربایجان را به "پاکسازی قومی" در قره باغ متهم کرده است. با وجود این ، دولت الهام علی اف همچنان به زد و بند با بیگاگان به منظور رساندن آن ها به خواسته های شان در منطقه مشغول است.
/118
نویسنده: طالبی
