تلسکوپ فضایی جیمز وب که پروژه مشترک آژانس‌های فضایی آمریکا، اروپا و کانادا است در تاریخ 25 دسامبر 2021، (4 دی 1400) به فضا پرتاب شد.
اولین تصویر رنگی تلسکوپ «جیمز وب» منتشر شد
به گزارش خبرگزاری ایران پرس، تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا، چشم‌انداز جدیدی از سحابی رتیل یا دورادوس 30 (30 Doradus) ارائه می‌دهد؛ اخترشناسانی که در حال مطالعه درخصوص شکل‌گیری ستاره‌ها هستند، این منطقه را می‌شناسند. نام مستعار آن ریشه در شباهتش به عنکبوت دارد.
در هر صورت، از چشم‌انداز تلسکوپ وب، سرتاسر منطقه، ظاهری شبیه به خانه رُتیل پیدا کرده است؛ لانه‌ای که با ابریشم تابیده پوشیده شده است. سحابی رتیل هزاران ستاره جوان و در حال شکل‌گیری را در خود جای داده است که تلسکوپ وب برای اولین بار، بسیاری از آن‌ها را آشکار کرده است.
تعدادی از ابزارهای فروسرخ وب با وضوح بالا، با همکاری یکدیگر، ستارگان، ساختار و ترکیب سحابی را با سطحی از جزئیات آشکار می‌کنند که قبلاً ممکن نبود. اخترشناسان از تلسکوپ وب استفاده خواهند کرد تا درخصوص شکل‌گیری ستاره‌ها و چرخه حیات آن‌ها دانش کسب کنند.
سحابی رتیل که در فاصله 161 هزار سال نوری در کهکشان ابر ماژلانی بزرگ واقع شده است، بزرگ‌ترین و درخشان‌ترین منطقه ستاره‌ساز در گروه محلی کهکشان‌های نزدیک به راه شیری ما است و خانه داغ‌ترین و پرجرم‌ترین ستارگانی است که اخترشناسان می‌شناسند.
سه ابزار از ابزارهای مادون قرمز با وضوح بالای تلسکوپ وب بر روی سحابی رتیل متمرکز شده بودند. این منطقه که با دوربین مادون قرمز نزدیک وب (NIRCam) مشاهده می‌شود، شبیه خانه حفرشده رتیل است که با ابریشم آن پوشیده شده است.
حفره سحابی در مرکز این تصویر، با تشعشعات تاول‌زای خوشه‌ای از ستاره‌های جوان پرجرم که در تصویر به رنگ آبی کم‌رنگ می‌درخشند، توخالی شده است.
فقط متراکم‌ترین نواحی اطراف سحابی در برابر فرسایش بادهای ستاره‌ای قدرتمند این ستارگان مقاومت می‌کنند و ستون‌هایی را تشکیل می‌دهند که به نظر می‌رسد به سمت خوشه برگشته باشند. این ستون‌ها حاوی پیش‌ستاره‌هایی هستند که در نهایت از پیله‌های غبارآلود خود بیرون می‌آیند و به نوبت سحابی را شکل می‌دهند.
طیف‌نگار فروسرخ نزدیک وب (NIRSpec) یک ستاره بسیار جوان را در حال انجام این کار شکار کرد. اخترشناسان قبلاً گمان می‌کردند که این ستاره ممکن است کمی پیرتر و در حال حاضر در حال پاک‌کردن حباب اطراف خود باشد؛ ولی طیف‌نگار فروسرخ نزدیک وب نشان داد که ستاره تازه شروع به بیرون‌آمدن از ستون خود کرده است و همچنان یک ابر عایق از جنس غبار را در اطراف خود حفظ کرده است.
این بخش از فرایند تشکیل ستاره، بدون طیف‌های با وضوح بالای وب در طول موج‌های فروسرخ آشکار نمی‌شد.
هنگامی که منطقه با طول موج‌های مادون قرمز طولانی‌تر شناسایی شده توسط ابزار مادون قرمز میانی وب (MIRI) مشاهده می‌شود، ظاهر متفاوتی به خود می‌گیرد. ستاره‌های داغ رنگ می‌بازند و گاز و غبارهای خنک‌تر می‌درخشند. در درون ابرهای مهدکودک ستارگان، نقاط نورانی نشانگر پیش‌ستارگانی است که هنوز هم جرم می‌گیرند طول موج‌های کوتاه‌تر نور توسط دانه‌های غبار در سحابی جذب یا پراکنده می‌شوند و در نتیجه هرگز به وب نمی‌رسند تا شناسایی شوند؛ اما طول موج‌های مادون قرمز متوسط طولانی‌تر به آن غبار نفوذ می‌کنند و در نهایت یک محیط کیهانی را که قبلاً دیده نشده بود، آشکار می‌کنند.
یکی از دلایل جذابیت سحابی رتیل برای اخترشناسان این است که این سحابی دارای نوع ترکیب شیمیایی مشابهی با مناطق غول‌پیکر ستاره‌زایی است که در ظهر کیهانی جهان مشاهده شده‌اند. ظهر کیهانی زمانی بود که کیهان تنها چند میلیارد سال عمر داشت و زمان اوج تشکیل ستاره‌ها بود.
مناطق ستاره‌زا در کهکشان راه شیری ما با سرعت سرسام‌آور سحابی رتیل، ستاره تولید نمی‌کنند و ترکیب شیمیایی متفاوتی دارند. این باعث می‌شود که سحابی رتیل نزدیک‌ترین مثال رویدادی باشد که در کیهان در حال رخ‌دادن بود؛ یعنی مشاهده جزئیات آن ساده باشد. تلسکوپ وب به اخترشناسان این فرصت را می‌دهد تا تشکیل ستاره در سحابی رتیل را با جزئیات مشاهده کنند.
117
بیشتر بخوانید:
اولین تصویر تلسکوپ فضایی جیمز وب از یک سیاره فراخورشیدی
تصاویر جدید جیمز وب از «چرخ گاری» و کشف اسرار کهکشان
تلسکوپ فضایی جیمز وب اولین ابرنواختر خود را رصد کرد
تصاویر حیرت‌انگیز جدیدی از جیمزوب
