این همایش به دنبال شناخت تحولات و روندهای مهم جهان اسلام و سناریوهای محتمل آینده است که نتایج آن می‌تواند دستمایه‌ای جهت تدوین نقشه راه و استراتژی متناسب با انواع سناریوها شود. از نگاه اندیشمندان جهان تمدن اسلامی با اندیشه های سازنده خود به مثابه یک پدیده هویت ساز همواره بر سایر تمدن ها تاثیر گذار بوده است.
به همین جهت نظام سلطه پیوسته تلاش کرده است با ایجاد تفرقه و دامن زدن به اختلافات، جهان اسلام را از ارزش های تمدن اسلامی دور کرده و به یک مجموعه شکننده و واگرا تبدیل کند. در این فرآیند غفلت از توانمندی های جهان اسلام از نقاط آسیب پذیری جدی است. به همین علت بازشناسی ظرفیت های تمدنی جهان اسلام برای گذار از این دوره پر تلاطم امری ضروری است.
از این دیدگاه برگزاری همایش بین المللی آینده جهان اسلام در افق 1414 نگاه به آینده جهان اسلام از پنجره تمدن اسلامی است.
محمد باقر خرمشاد دبیر کمیته علمی هایش بین المللی آینده جهان اسلام با تحلیل جایگاه ایران در جهان اسلام و ضرورت شناخت سناریوهای آینده می گوید: زیست بوم منطقه‌ای و بین المللی جمهوری اسلامی ایران زیست بوم جهان اسلام است.
به همین جهت هر اتفاق مثبت و منفی که در جهان اسلام می افتد دارای تأثیراتی گاهی فوری و آنی و گاهی هم غیر مستقیم و دراز مدت بر روی تحولات ایران است. به همین جهت فهم آینده جهان اسلام و روند‌هایی که در حال پشت سر گذاشتن است برای ایران و منطقه حائز اهمیت است.
در این راستا جمهوری اسلامی ایران چه به لحاظ تاریخی چه به لحاظ جغرافیایی و چه به لحاظ علمی و تکنولوژیک، قدرت سیاسی و فکری و حتی اقتصادی یکی از بازیگران مهم در جغرافیای جهان اسلام و حوزه‌های درون آن مانند منطقه غرب آسیا به شمار می‌رود.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانیه ای مهم و راهبردی به مناسبت چهلمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی و ورود جمهوری اسلامی به فصل جدیدی از زندگی اعلام کردند: «انقلاب وارد دوّمین مرحله‌ی خودسازی و جامعه پردازی و تمدّن سازی شده است». انقلاب اسلامی و نظام برخاسته از آن به تعبیر رهبر معظم انقلاب از نقطه صفر آغاز شد و به رغم همه این مشکلات طاقت فرسا، جمهوری اسلامی روز به روز گام های بلندتر و استوارتری به جلو برداشت.
عظمت پیشرفت های چهل ساله ملّت ایران آنگاه بدرستی دیده می شود که این مدّت با مدّتهای مشابه در انقلابهای بزرگی همچون انقلاب فرانسه و انقلاب اکتبر شوروی و انقلاب هند مقایسه شود.
تالکوت پارسونز نظریه پرداز در حوزه مسایل جامعه شناسی می گوید: حفظ الگوی فرهنگی، موجب انسجام، ثبات، پایداری و در عین حال کارآمدی نظام سیاسی می شود، زیرا حفظ الگوی فرهنگی موجب حمایت افراد از نظام می شود که منبع خوبی برای مشروعیت نظام است.
از اینرو جهان اسلام برای تأمین منافع ملی خود در سطوح منطقه‌ای و جهانی نیازمند شناخت هر چه بیشتر ظرفیت های درونی و فرهنگی و تمدنی خود است. برای تحقق این هدف حرکت جهان اسلام باید در مسیر احیای تمدن اسلامی تغییر کند. برگزاری "آینده جهان اسلام در افق ۱۴۱۴ " فرصتی برای هم اندیشی در مسیر تحقق این هدف است.
113/118
نویسنده: جمشید امین زاده
