ایشان در همین خصوص خاطر نشان کردند؛ اروپایی ها در حالی که 11 تعهد در اجرای برجام دارند و به هیچ‌یک از آنها عمل نکرده اند؛ اما از ایران مطالبات زیاده خواهانه ای دارند.
رهبر معظم انقلاب با بیان این نکته که ایران فراتر از تعهدات برجامی کار کرده است، تأکید کردند: "شما اروپایی‌ها که هیچ یک از تعهدات خود را اجرا نکرده اید، به چه حقی از ما می‌خواهید که به تعهدات خود پایبند باشیم؟ بدانید که ما تازه کاهش تعهدات را شروع کرده‌ایم و این فرایند قطعاً ادامه خواهد یافت".
طی مدت بیش از یک سال از خروج آمریکا از برجام، اروپایی‌ها که وعده ماندن در برجام و حمایت کامل از این توافق چند جانبه را می دادند؛ اما امروز می گویند که قادر نیستند زیان‌های وارده به ایران ناشی از اجرا نشدن برجام را جبران کنند.
انتظار می‌رفت اتحادیه اروپا و بطور مشخص سه کشور اروپایی که به وظایف خود براساس برجام، از جمله پس از خروج آمریکا از آن، عمل نکرده‌اند، دست‌ِکم از اقدامات جبرانی ایران بر اساس پاراگراف 36 برجام، حمایتِ سیاسی کنند؛ اروپایی‌ها اما از همان ابتدا ظاهرا تحت تاثیر فشارهای آمریکا و شاید هم در نوعی تقسیم کار با آمریکا، گام موثری در این جهت برنداشتند.
اکنون این کشورها در موضعی طلبکارانه از ایران می‌خواهند که روند کاهش تعهدات برجامی خود را متوقف کند. این مطالبه زیاده‌خواهانه در حالی است که در بند 26 برجام، تصریح شده است: در صورتی که ایالات متحده و اتحادیه اروپا تحریم‌های هسته ای خود را، که براساس برجام لغو یا متوقف شده بود، مجددا اعمال کنند یا تحریم هسته ای جدید را وضع کنند، ایران می تواند از این مسئله به عنوان مبنایی بر توقف کلی یا جزیی تعهدات خود وفق برجام استفاده کند.
بر اساس این بند؛ ایران گام اول در این جهت را اول ژوئیه برداشت و اعلام کرد میزان ذخایر اورانیوم 3.67 درصدی کشور از 300 کیلوگرم عبور کرده است. در 7 ژوئیه نیز همزمان با پایان یافتن مهلت 60 روزه به کشورهای اروپایی برای عمل به تعهدات خود در برجام، ایران اعلام کرد: سطح غنی‌سازی را به بالای 3.67 درصد افزایش داده است.
«رضا نجفی» سفیر سابق ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی می گوید: با آنکه جمهوری اسلامی ایران می‌توانست زودتر از این‌ها اقدام کند، اما تهران با صبر استراتژیک خود به طرف‌های مقابل خود زمان و مهلت جبران داد، ولی آنها از این زمان استفاده نکردند.
به تعبیر ظریف؛ وزیر خارجه ایران: "میان اینکه برای حفظ یک توافق بین المللی اظهار علاقه و اعلام اراده کنید با اینکه آمادگی برای سرمایه گذاری داشته باشید، تفاوت جدی وجود دارد و اروپایی ها هنوز این را نشان نداده‌اند."
اروپایی‌ها با اقدامات حداقلی خود، در واقع انتظارات حداکثری از ایران را در قبال تعهدات برجام دارند. توقعات زیاده خواهانه و غیر قابل بحث نظیر مذاکره حول محور توان دفاع موشکی ایران از مواردی است که نشان می دهد آمریکا و برخی طرف‌های اروپایی به دنبال گزینه‌های فرا برجامی هستند.
آنچه مسلم است عمل به تعهدات نباید به عنوان یک جاده یکطرفه تلقی شود.
همانگونه که حضرت آیت الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب در ریشه‌یابی برخورد گستاخانه غربی‌ها از جمله اروپایی‌ها با ایران به خصلت «تکبر» آنان در مسائل جاری برجامی، اشاره کردند و افزودند: "خودبزرگ بینی موجب می شود غربی‌ها نتوانند حقایق را درک کنند، البته این تکبر در مقابل ملتها و کشورهای ضعیف برای آنان موفقیت به همراه می‌آورد، اما در مقابل ملتهایی که نمی هراسند و از حق خود دفاع می کنند، غربی ها را دچار شکست می کند". 142/118
بیشتر بخوانید:
مقام معظم رهبری: کاهش تعهدات خود در برجام را شروع کرده‌ایم و قطعاً ادامه خواهد داشت
ظریف: مقاومت گزینه ایران در مقابل هرگونه فشار است
انتظار ایران از شرکای اروپایی برجام/ تحلیل
