به گزارش خبرگزاری ایران پرس، آیین باستانی پیرشالیار که هر سال در آخرین چهارشنبه و پنجشنبه منتهی به نیمه بهمن در روستای اورامان تخت از توابع شهرستان سروآباد در استان کردستان برگزار میشود، نماد عینی از مشارکت‌های فعال مردم در مناسبت‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی است و سابقه‌ای به قدمت تاریخ دارد و هر سال بر شکوه برگزاری آن نیز افزوده میشود.
هر چند نام مراسم عروسی است ولی در اصل پیرشالیار یک مراسم آیینی و سنتی است که در آن قربانی می‌کنند و به سماع و نجوا با خدا می پردازند.
مراسم جشن عروسی پیر شالیار یکی از جشن‌های رایج است که هر ساله ۴۵ روز بعد از شروع فصل زمستان به مدت دو هفته برگزار می‌شد، این مراسم سالگرد ازدواج پیری افسانه‌‌ای به نام شالیار است که ریشه در اسطوره‌ها و اعتقادات و آیین‌های قدیم مردم این سرزمین دارد.
این مراسم شامگاه سه شنبه با تقسیم گردوهای باغ پیر شالیار بین اهالی روستا آغاز میشود و به ترتیب با مراسم کلاو روچنه، قربانی کردن گاو و گوسفند و بز، پخت غذاهای مخصوص، دف‌نوازی و رقص عرفانی، سماع، پخش نذورات بین اهالی، نماز و ذکر و دعا، همچنین برپایی مراسم شب‌نشینی و دست به دست گرداندن کفش چرمی پیر شالیار و تبرک آن و پخت نان مخصوصی به نام کلیره مژگه (که از خمیر آرد، گردو خرد شده و پیاز درست میشود) در طول سه روز متوالی ادامه پیدا می‌کند.
هر ساله تعداد زیادی گوسفند که نذورات مردم برای پیر شالیار است در روز چهارشنبه و حدود ساعات ۹ صبح قربانی میشود که این دام‌ها به وسیله اهالی و یا افرادی از روستاهای دیگر در اواخر فصل پاییز برای متولی فرستاده میشود و او در فصل زمستان از آن دام‌ها نگهداری کرده در روز جشن همه آنها را قربانی می‌کنند.
تعداد گوسفندان قربانی شده گاه به ۷۰ تا ۸۰ راس نیز می‌رسد و بعد از این کار گوشت‌های قربانی شده را بین اهالی تقسیم کرده و با مقداری از آن نوعی آش به نام ولوشین تهیه می‌کنند و روز چهارشنبه و بعد از ساعت ۱۶ و اقامه نماز عصر در مسجد، آن آش نیز بین اهالی روستا و مهمان‌های که از سایر نقاط راهی اورامان شده‌اند، تقسیم میشود.
باور ذهنی زنان روستا نیز نسبت به پیرشالیار در رفتار جمعی و نقش مسلط آنان در پخت نان محلی متجلی میشود و مشارکت آنها همراه با دعاها، اعتقاد قبلی به پیرشالیار، جدیت در انجام کار و صحبت کردن با یکدیگر فضایی صمیمی در هنگام پخت نان و انجام کارهای این مراسم ایجاد می‌کند.
مراسم عروسی پیرشالیار امسال با توجه به تصمیم جمعی مردم شهر هورامان مبنی بر اهمیت سلامت عمومی جامعه، گردشگران و تورهای هورامان‌گردی و همچنین به منظور جلوگیری از شیوع و گسترش ویروس کرونا، برگزار نخواهد شد و مردم شهر هورامان، علیرغم میل باطنی، در ایام اخیر از پذیرش مسافر معذور هستند.
روستای اورامان تخت با معماری ویژه و خاص آن در کنار طبیعتی بکر و زیبا به عنوان یکی از مناطق گردشگری کشور مطرح است و حتی در بعضی از روزها علاوه بر گردشگران داخلی، افرادی را نیز از دیگر کشورهای خارجی در دامان خود می‌پذیرد.
مردان روستای اورامان چوخه، پانتول، ملکی شال، دستار، فرنجی و کله بال و زنان آن جانی، کلنجه، شال، کلاه و کلله می‌پوشند که علاوه بر وجود رنگ‌های متنوع انواع این لباس‌ها با زیور آلات مختلف تزیین میشود.// 114
