در دهه‌های اخیر زنان در بسیاری از زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در کشورهای مختلف جهان مشارکت بیشتری داشته‌اند. یکی از بارزترین نمودهای چنین روندی، امروزه در نحوه رهبری زنان در مبارزه با بیماری همه‌گیر " کووید 19 " دیده می‌شود. با توجه به اهمیت این نقش زنان در جهان، سازمان ملل متحد شعار امسال (2021 ) روز جهانی زن را "رهبری زنان در دستیابی به آینده برابر در جهان درگیر کووید 19" تعیین کرده تا به اهمیت نقش زنان در مبارزه با این بیماری همه‌گیر بیشتر تأکید شود.
زنان موفق دریافته‌اند که اولین قدم مثبت برای مقابله با بیماری منحوس کرونا، خویشتن‌داری و مدیریت بر احساسات خود است چراکه از این طریق قادر به مدیریت استرس و بحران در خانواده خواهند بود و به دنبال آن از ایجاد ضعف در خانواده و بالطبع در جامعه جلوگیری خواهند کرد. زنان با ایجاد فضایی بانشاط و آرام، علاوه بر تأمین بهداشت جسمی خود و اعضای خانواده، بهداشت روانی و آرامش موردنیاز را در دوره کرونا برای خانواده به ارمغان آورده‌اند.
امروزه زنان در همه نقاط جهان با وجود احساسات لطیف خود، نشان داده‌اند که در برابر شرایط بحرانی مقاوم‌تر بوده و با مسئولیت‌پذیری مضاعف به دنبال یافتن راهکارهای مناسب برای حل مسائل دشوار هستند. در این راستا، آنها در این روزهای سخت ضمن روحیه دادن به اعضای خانواده، مسئولیت‌های چندگانه‌ای را که اغلب با کار بیرون از خانه همراه است به عهده دارند. زنان امروز به دلیل پیامدهای حاصل از شرایط قرنطینه، با دشواری‌های بیشتری مواجه هستند که به برنامه‌ریزی دقیق‌تر نیاز دارد. این موضوع به‌ویژه با تعطیلی مدارس که نیاز به توجه بیشتر به تحصیلات فرزندان را همراه داشته، اهمیت بیشتری پیدا کرده است
در تحقیقات انجام شده از سوی دو تن از اساتید دانشگاه‌های "لیورپول" و "ردینگ" انگلیس، نکات جالبی از عملکرد کشورهای مختلف مورد توجه قرار گرفته است. نتایج این تحقیقات نشان می‌دهد که درباره موضوعات بحرانی که به سلامت و بهداشت انسان‌ها مربوط می‌شود، می‌توان با قاطعیت گفت که زنان مدیریت جدی‌تری نسبت به مردان دارند؛ چراکه زنان بیش از مردان، سلامت خود و خانواده را جدی می‌گیرند. بر اساس آماری که مرکز کنترل و مقابله با بیماری‌ها در ایالات متحده منتشر کرده است، زنان ۳۳ درصد بیشتر از مردان به پزشک مراجعه می‌کنند.
اثربخشی زنان در مقابله با ویروس کرونا نه‌تنها در مورد خود و خانواده بلکه در کل جامعه نیز کاملاً اثبات شده است. نتیجه تحقیق جدیدی که روی ۱۹۴ کشور انجام شده است نشان می‌دهد که کشورهایی که مسئولان اصلی آن زنان بودند، در مبارزه با کروناویروس موفق‌تر بوده‌اند و این موفقیت هم اتفاقی نیست. اساتید دانشگاه‌های لیورپول و ردینگ انگلیس در تحقیقات خود، با بررسی آمار ابتلا و مرگ‌ومیر کشورهایی مانند نیوزیلند، آلمان و تایوان (که تحت رهبری زنان بوده‌اند)، به این نتیجه رسیدند که این کشورها عملکردهای بسیار بهتری نسبت به کشورهای مشابه از خود داشته‌اند. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که رهبران زن با تصمیم‌های مختلف و پرریسک‌تری که گرفتند، توانسته‌اند به شکل بهتری از کشورهای دیگر پاندمی را کنترل کنند، اگرچه برخی از این تصمیمات بسیار سخت‌گیرانه بودند، اما آمار نشان می‌دهد که مؤثر هم بوده‌اند.
تحقیقات انجام شده همچنین نشان داده است که زنان جوامع مختلف، توانمندی‌های خود را در زمینه‌های گوناگون برای مقابله با ویروس کرونا نشان داده‌اند. به‌عنوان نمونه در اسپانیا، بسیاری از دانشمندان زن در مسیر یافتن واکسن یا درمان مؤثر کووید 19 قدم گذاشته‌اند و بیش از ۵۰ درصد پژوهش‌ها درباره این ویروس از سوی زنان بوده است. علاوه بر این، زنان در جایگاه پزشک و پرستار، پرسنل مهار بیماری، پرسنل علمی و فنی، در اغلب کشورهای جهان بدون ترس در حال خدمت‌اند. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، حدود 70 درصد از کادر درمانی در خط مقدم مبارزه با ویروس کرونا را زنان تشکیل می‌دهند. آنها به طور شبانه‌روزی برای مقابله با بیماری کووید 19 تلاش می‌کنند و با پرکاری و ذکاوت خود از جسم و جان مردم دفاع می‌کنند و متأسفانه در برخی موارد حتی جان خود را از دست می‌دهند. به‌عنوان نمونه در ایران تاکنون حدود 100 پرستار شاغل در بخش‌های درمان کرونا جان خود را از دست داده‌اند که تعداد قابل‌توجهی از آنها از میان زنان پرستار بوده است. "نرجس خانعلی‌زاده" نخستین پرستار زن قربانی همه‌گیری ویروس کرونا در ایران است.
با تمام توانمندی‌ها و نقش‌آفرینی زنان در مبارزه با همه‌گیری کووید 19 ، اما این ویروس لطمات زیادی به جامعه زنان در کشورهای مختلف وارد کرده است. ویروس کرونا بسیاری از زنان را در سراسر جهان بیکار و آنها را با مشکلات جبران‌ناپذیری روبرو کرده است. مؤلفه‌هایی مثل "بیکاری گسترده" ، "افزایش خشونت خانگی" و "افزایش سوءاستفاده‌های جنسی" سلامت زنان را در سال گذشته میلادی تهدید کردند. بر اساس اطلاعات سازمان ملل، پیش از دوران کرونا، زنان سه برابر مردان در خانه مشغول به کار بودند، گسترش بیماری کرونا در جهان، تعداد زنان شاغل را کاهش داد و آنها به ناچار خانه‌نشین شدند. نتایج یک تحقیق در پنج کشور ثروتمند جهان نشان می‌دهد تعداد زنانی که در منزل و بدون دریافت دستمزد کار می‌کنند، دو برابر شده است. این گروه از زنان 65 ساعت در هفته کار می‌کنند که این میزان نسبت به مردان در حدود 30 درصد بیشتر است. بررسی‌ها نشان می‌دهد وضعیت این روزهای زنان خانه‌دار در بریتانیا به دهه 50 میلادی بازگشته است. در ترکیه نیز اعمال محدودیت‌ها از سوی دولت و بیکاری گسترده زنان این کشور سبب شده، تعداد زنان خانه‌دار این کشور 4 برابر شود.
به رغم بیکار شدن برخی از زنان در دوران کرونا در کشورهای مختلف، اما توجه جوامع نسبت به حضور مؤثر زنان در مقابله با ویروس کووید 19 سبب شده رابطه عمیق‌تری بین جامعه و برداشت بهتر و دقیق‌تر از نقش زنان ایجاد شود که بی‌تردید با ادامه این نگاه درست، اهمیت نقش زنان در دوران پسا کرونا نمود بیشتری خواهد داشت.
نسرین خویی
//114
