آسمان می‌خندد، زمین پایکوبی می‌کند، در زمین و آسمان هنگامه‌ای برپاست. فرشتگان، زمان و زمین را گلباران می‌کنند. از خانه خدیجه نوری می‌درخشد که عالم را روشن کرده است. در این روز فرخنده که بیستم جمادی الثانی است، خانه نبوت منتظر مهمان است؛ محمد (ص) و خدیجه (س)، لحظه شماری می کنند تا بار درخت نبوت را برگیرند.
و فاطمه (س) متولد شد
پیش از اینکه حضرت «فاطمه زهرا (س)» به دنیا بیاید، جبرئیل نزد پیامبر(ص) آمد و عرض کرد: اى محمد! خداوند بلند مرتبه به تو سلام مى رساند و امر مى نماید که چهل روز از خدیجه دورى کنی! بدین ترتیب، آن حضرت، ۴۰ روز از خدیجه دور بود و روزها را روزه گرفت و شب ها را به عبادت حق تعالى مشغول بود. پس از چهل روز، جبرئیل نازل شد و عرض کرد: خداوند متعال سلام مى رساند و مى فرماید: براى تحفه و کرامت من آماده باش! آنگاه میکائیل طبقى از میوه هاى بهشتى را فرود آورد. آنگاه پیامبر(ص) از آن غذا و آب تناول فرمودند و نزد خدیجه رفت و در آن شب، نطفه دختر نبی مکرم اسلام منعقد شد.
وقتی خدیجه با رسول (ص) ازدواج نمود، زنان قریش او را تنها گذاشتند، پیش او نمی رفتند، به او سلام نمی کردند و نمی گذاشتند هیچ زنی نزد او برود و حالش را جویا شود. وقتی ایشان به فاطمه (س) آبستن شد، تنها فاطمه بود که با ایشان هم سخن می شد و از شکم مادر، خدیجه را دلداری می داد. این راز را خدیجه پنهان نگه داشته بود و حتی به پیامبر (ص) ابراز نمی کرد تا اینکه روزی رسول خدا (ص) به منزل آمده و گفت و گوی میان این مادر را با دخترش شنید. پرسید: ای خدیجه! با که سخن می گویی؟ خدیجه اظهار داشت: این جنین، با من سخن گفته و انیس لحظات تنهایی ام شده است.
رسول اکرم (ص) فرمود: ای خدیجه! این جبرئیل است که به من مژده می دهد که این جنین، دختر است و او نسلی پاکیزه و مبارک خواهد داشت و خداوند تبارک و تعالی نسل مرا به وسیله او تداوم خواهد بخشید و از تبار وی امامان معصوم (ع) به وجود خواهند آمد که بعد از پایان نبوت و انقطاع وحی، ادامه دهنده رسالت من خواهد بود.
خدیجه همچنان با جنین خود در رحم مأنوس و هم سخن بود تا اینکه هنگام ولادت فرزندش رسید. او از زنان قریش یاری خواست، اما آنان کمک خود را از او دریغ کردند. این در حالی بود که خداوند متعال، چهار زن بهشتی را به یاری آن بانوی با ایمان فرستاد. ساره همسر حضرت ابراهیم، آسیه همسر فرعون، مریم دختر عمران و کلثوم دختر موسی بن عمران، به امر خداوند مهربان، نزد خدیجه آمدند تا او را در به دنیا آوردن فاطمه زهرا (س) یاری کنند. بدین ترتیب، فاطمه (س) پاک و پاکیزه متولد شد و نامش زیباترین نامی بود که خداوند متعال بر دختر پیامبر برگزید.
هرکس به نزد شما آمد نجات یافت و هر کس نیامد هلاک شد
زندگی اهل بیت عصمت و طهارت (ع) راهنمای بسیار روشنی است، برای کسانی که بخواهند به بهترین حیات دنیوی و اخروی دست یابند. در زیارت جامعه کبیره که در آن بر تمام ائمه (ع) درود می فرستیم، فرازی هست که سعادت و شقاوت بندگان را در اطاعت یا عدم اطاعت از ائمه (ع) اعلام می دارد و می فرماید: «مَن أتاکُم نَجی وَ مَن لَمْ یَاْتِکُمْ هَلَک»، «هرکس به نزد شما آمد نجات یافت و هر کس نیامد هلاک شد». همچنین، در زیارت عاشورا که شیعه آن را از احادیث قدسی به حساب می آورد، از خدا می خواهیم که مسیر زندگی و مرگ ما را منطبق با سبک زندگی اهل بیت (ع) قرار دهد و می خوانیم: «اللهُمَّ اجْعَلْ مَحْیایَ مَحْیا مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَمَماتی مَماتَ مُحَمَّد وَآل مُحَمَّد».
از میان معصومان (ع) زندگی پر برکت حضرت فاطمه زهرا (س) برای زنان مسلمان همچون خورشیدی نورافشانی می کند و آشنایی با سبک زندگی آن حضرت بسیار برای ما راهگشاست. در جامعه امروز، که نظام سرمایه داری غرب با تهاجم فرهنگی خود سعی دارد الگویی مبتذل و غیرانسانی برای زنان و دختران مسلمان ارائه کند، مسلماً پرداختن به ابعاد گوناگون شخصیتی آن حضرت می تواند الگوی عملی مناسبی برای مسلمانان باشد.
قلب مهربان و پر عطوفت مادر، تجلى رحمت و رأفت خدا
از آنجاکه نقش مادر «ربوبیت» است و خداوند نیز «ربّ»، نقش مادر پرتویى از نقش خداست. قلب مهربان و پر عطوفت مادر، تجلى رحمت و رأفت خداست؛ گویى خداى تعالى قطره اى از دریاى بیکران محبت و عشق را در قلب مادر قرار داده است.
در قرآن کریم، آیه 233 سوره بقره، زن به مثابه کشتزار انسانیت معرفى شده است، آنجاکه می فرماید: «نِسَاؤُکُمْ حَرْثٌ لَکُمْ فَأْتُوا حَرْثَکُمْ أَنَّى شِئْتُمْ ...»، «زنان شما کشتزار شمایند، پس (برای کشت فرزند صالح) هرگاه خواستید بدانها نزدیک شوید ...». از همین رو، رحم مادر محل پرورش نسل هاست و فرزند در شکم مادر، عصاره اى از صفات و خصوصیات مادر، پدر و اجداد را دریافت می کند. همچنان که آب، خاک، نور، گرما و آفت ها در سرنوشت دانه اثر مستقیم دارد، خلقیات مادر و پدر و اجداد نیز در جنین اثر مى گذارد.
مقام مادری، مقام انسان‌سازی
مقام مادری، مقام بسیار مهمی است زیرا مقام انسان‌سازی است و بخش عظیمی از نقش تربیت انسان‌های پاک و وارسته و پرورش شخصیت‌های بزرگ و فرزانه بر عهده وی است. سه اصل وراثت، تربیت و محیط، پایه اصلی برای تکوین شخصیت انسان هستند و باید دانست که در مساله تربیت و آموزش، حق بزرگ فرزند بر پدر و مادر است، به ویژه مادر در این راستا نقش بیشتر دارد، زیرا مادران عموماً به خاطر حضور بیشتر در خانه، به فرزندان نزدیکتر هستند. حضرت زهرا (س) در تربیت فرزند، نمونه بوده و براستی که مسئولیت مقام مادری را به خوبی انجام دادند و فرزندانی چون امام حسن (ع)، امام حسین و زینب (ع) و ام‌کلثوم (ع) را به جامعه تحویل دادند که هر یک از آنها نمونه‌‌ای برجسته از انسان‌هایی آگاه، شجاع، مومن، مجاهد و دارای عالیترین ارزش‌های والای انسانی بودند.
حضرت زهرا (س) بر این مطلب تأکید داشتند که بچه‌ها را از کودکی به شکلی مناسب به انجام تکالیف فراخوانند و آنان را به ارتباط با خدا پیوند دهند و بذر محبت و ارتباط با معبود را در کام آنان بیفشاند تا انجام تکلیف برای آنان نه تنها رنج و مشقتی نداشته باشد، بلکه با شوق و اشتیاق به استقبال آن بروند.
بر این اساس، دختر پیامبر گرامی اسلام (ص) فرزندان خود را حتی به شب زنده‌داری عادت می‌دادند. البته ایشان شیوه تربیت را به خوبی می‌دانستند و به گونه‌ای برخورد می‌کردند که در حد توان و استعداد فرزندان باشد. مثلاً آن حضرت، در شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان کودکان خود را به بیداری و نخفتن وا می‌داشتند و برای این کار در روز، بچه‌ها را می‌خواباندند تا کاملاً استراحت کنند و غذای کمتری به آنان می‌دادند تا بدین گونه زمینه و موقعیت بهتر و مطلوب‌تری از نظر جسمی و روحی برای شب زنده‌داری داشته باشند و می‌فرمودند: «محروم است کسی که از برکات شب قدر محروم بماند».
حضرت صدیقه کبرى(س) در ابعاد مختلف تربیتى و پرورشى، نمونه کامل یک مادر لایق و کارآمد است. آن حضرت در ژرفناى روح کودکان خود نفوذ می کرد و مبانى اخلاقى، تربیتى و انسانى آنان را محکم می نمود.
اول همسایه، سپس خودمان
حضرت فاطمه (س) در زمینه تربیت فرزندان به گونه‌ای عمل می‌کردند که فرزندانشان ضمن کمال‌یابی و کمال‌جویی، نسبت به همدیگر بسیار مهربان و دلسوز باشند و در برخورد و رفتار خانوادگی احترام یکدیگر را حفظ کنند. به همین جهت بود که امام حسین (ع) احترام خاصی به امام حسن (ع) می گذاشتند و در حضور ایشان صحبت نمی‌کردند و به خواهرشان حضرت زینب (س) به شکلی فوق‌العاده علاقه‌مند بودند و به احترام ایشان – با اینکه کوچک‌تر از امام حسین (ع) بودند – از جایشان بر می‌خاستند و همچنین محبت و احترام متقابل حضرت زینب (س) به برادرانشان بی نظیر بود.
از جمله روش های تربیتی دیگرِ حضرت فاطمه (س) نوع دوستی ایشان بوده است. ایشان در برابر چشمان تیزبین فرزندانشان، به مردم کمک می‌کردند و خود گرسنه می‌ماندند، ولی دیگران را سیر می‌کردند.
آن حضرت (س) گرنبندشان را به فقرا بخشیدند و از پول آن پارچه‌هایی خریداری شد و برای بی‌لباس ها، لباس مناسب تهیه شد. ایشان حتی در دعا کردن هم سایر افراد را بر خود مقدم می داشتند، چنانکه از حضرت امام حسن (ع) نقل شده که می‌فرمایند: شبی مادرم را دیدم که تا صبح به عبادت پرداخته و مرتب مومنین و دیگران را دعا می‌کرد، ولی در حق خود ساکت بود، وقتی از علت آن پرسیدم، فرمودند: «اول همسایه، سپس خودمان».
بانوى بانوان جهان
روش تربیتی این بانوی بزرگ اسلام، سبب شد تا فرزندانی موفق، اثرگذار، پایدار در برابر دشواری ها، یکتاپرست، مبارز و با سطح بالایی از همکاری اجتماعی پرورش یابند. اینکه حضرت فاطمه، بانوى بانوان جهان و «سیده النساء العالمین» به شمار آمده است، حکایت از فضائل بى شمار و مقام والاى او دارد.
عسکری سمنانی
