به گزارش الاخبار، (هیثم العانی): شهر کرکوک از سال 2003 تا کنون کانون توجه همه گروه ها بوده است. کرکوک شهری است که مقامات محلی اربیل خواهان آن هستند و بر برگزاری همه پرسی برای تعیین سرنوشت این شهر تاکید دارند، آنکارا نیز رویای نفوذ در این شهر را در سر می پروراند .
به نظر می رسد که مسعود بارزانی در تلاش است تا شهر نفت خیز کرکوک را به شهری کُردنشین تبدیل کند؛ شهری که اکثریت ساکنان آن را کُردها تشکیل می دهند حتی اگر لازم باشد به کوچاندن عرب های اهل تسنن ساکن این شهر و سوزاندن خانه های آنها و خشکاندن مزارعشان، اقدام می کند.
شهر نفت خیز کرکوک با حدود 900 هزار نفر جمعیت، پنجمین شهر پرجمعیت عراق است و عرب ها، کُردها، ترکمن ها و سریانی ها ساکنان این شهر هستند.
ماه گذشته پس از حمله گروه تروریستی داعش به کرکوک، نیروهای امنیتی وابسته به حزب دموکرات کردستان عراق به ریاست بارزانی بازداشت و اخراج آوارگان عرب سنی را که پس از سقوط استان های نینوا، صلاح الدین و الانبار به کرکوک آمده بودند و حتی عرب هایی که ساکنان اصلی این شهر بودند، آغاز کردند.
بر اساس توافق حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق به ریاست جلال طالبانی، رییس جمهوری پیشین عراق با حزب دموکرات کردستان به ریاست بارزانی، شهر کرکوک ( که خارج از محدوده منطقه کردستان است) و نیز سلیمانیه از نظر اداری و امنیتی سهم حزب طالبانی بود و حزب بارزانی کنترل اربیل و دهوک را در دست داشت.
تا تابستان سال 2014 و سقوط موصل به دست گروه تروریستی داعش، دولت بغداد به طور جزئی در کنترل اوضاع کرکوک ایفای نقش می کرد و ارتش عراق نیز در نزدیکی این شهر مستقر بود. پس از سقوط موصل نیروهای پیشمرگه کُرد بر کرکوک سیطره یافتند و دیگر امکان ورود ارتش عراق به این شهر وجود نداشت. از آن پس مسوولان کردستان عراق کنترل کامل تولید نفت کرکوک را به دست گرفته و با تغییر مسیر صادرات نفت این شهر، از ترکیه به عنوان گذرگاه صادرات نفت استفاده کردند.
به دنبال تحولات سال 2014 عراق، بارزانی با گشودن پرونده کرکوک ، پیشنهاد اداره مشترک این شهر را به طالبانی ارائه داد. با توجه به ضعف حزب طالبانی و اختلافات داخلی آن ، بارزانی توانست نفوذ خود را در بیشتر مناطق کرکوک بسط دهد.
حمله ماه گذشته داعش به کرکوک هم زمان با عملیات بازپس گیری موصل ، بیانگر امنیت ضعیف این شهر است چنانچه بخش هایی از کرکوک از سوی دهها تروریست داعشی اشغال شد.
همچنین بر اساس آخرین توافق احزاب طالبانی و بارزانی درخصوص اداره امنیتی کرکوک، مقرر شد که نیروهای امنیتی هر دو طرف با تعیین نوع تسلیحاتی که می بایست به کار گیرند، در شهر مستقر شوند.
همه این مسایل موید بی اعتمادی میان احزاب کردستان عراق است .
بارزانی به حملات داعش پاسخی نداد و در مقابل عرب های ساکن کرکوک و خانواده هایی را که پس از سقوط موصل، تکریت و الرمادی راهی کرکوک شده بودند، هدف قرار داد. پس از میانجی گری های بسیار، حزب بارزانی اخراج این خانواده های عرب را متوقف کرد اما از ابتدای نوامبر، نیروهای پیشمرگه وابسته به این حزب، اخراج خانواده های عرب را از کرکوک از سر گرفته اند.
نیروهای پیشمرگه کُرد، ساکنان دهها روستای کرکوک که اکثر جمعیت آنها را عرب ها تشکیل می دهند به کوچ از این روستاها مجبور کرده و به عرب های آواره نیز چند ساعت برای ترک این شهر مهلت دادند. از این رو نیروهای پیشمرگه همه وسایل آوارگان را به خیابان ها ریخته و آنها را از خانه هایی که بر اساس قانون قبل اجاره کرده بودند، به زور بیرون راندند.
اما جدید ترین حادثه کوچاندن عرب ها از کرکوک و به آتش کشیدن خانه هایشان ، بامداد روز گذشته و ساعاتی پس از سفر صالح المطلک، رییس حزب پارلمانی " ائتلاف عربی" عراق به اربیل و دیدار با بارزانی روی داد.
در دیدار بارزانی با المطلک توافق هایی صورت گرفت ؛ بر اساس این توافق ها مقرر شد طرح اخراج عرب ها از کرکوک متوقف شود مشروط به آنکه شیوخ عرب اهل سنت به این که عرب های ساکن کرکوک هدف حملات فردی قرار گرفته اند، اذعان کنند. اما بامداد روز گذشته یعنی کمتر از 24 ساعت پس از دیدار المطلک با بارزانی، نیروهای کُرد با حمله به روستای عرب نشین قوشقایه، روستایی که دارای چاه های نفت بسیار است، اهالی روستا را از خانه هایشان بیرون رانده و این خانه ها را به آتش کشیدند.
به گفته ساکنان روستای قوشقایه، این روستا حدود 600 نفر جمعیت دارد که در 160 خانه سکونت دارند و مالک حدود 500 هکتار از اراضی کشاورزی اطراف روستا هستند. ساکنان این روستا همچنان اظهار داشتند که کمال کرکوکلی، عضو دفتر سیاسی حزب دموکرات کردستان عراق نظارت بر این عملیات را برعهده داشته است .
آلاء طالبانی از اعضای حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق با اشاره به اینکه نیروهای نظای حزب بارزانی مسوول عملیات کوچاندن عرب ها از کرکوک هستند، افزود، این حادثه نتیجه توافقات بارزانی و المطلک در نشست اربیل است.
ائتلاف عربی پارلمان عراق به ریاست المطلک نیز روز گذشته با انتشار بیانیه ای، از آغاز عملیات اخراج عرب ها از کرکوک ابراز تعجب کرده و اظهار داشت، درحالی که دیدار المطلک با بارزانی دیداری مثبت بوده و راه حل هایی برای بسیاری از مشکلات کرکوک ارائه شد، نیروهای پیشمرگه کُرد با نقض معاهدات امضا شده، به اخراج ساکنان عرب روستاها و مناطق کرکوک و آتش زدن خانه هایشان اقدام کرده اند. این اقدام نشانه خطرناکی برای تغییر جغرافیای انسانی کرکوک و ضربه زدن به اصل همزیستی مسالمت آمیزی است که در قانون اساسی کشور بر آن تاکید شده است .
در این بیانیه از مسعود بارزانی ، رییس منطقه کردستان عراق خواسته شده است تا به وعده هایی که در سفر المطلک به اربیل داده است، عمل کند.
