«امامعلی رحمان» رییس جمهوری تاجیکستان با امضا حکمی 9 هزارو 407 هکتار از زمین های این کشور را برای ساخت خط لوله گاز ترکمنستان به سمت چین، به شرکت «ترانس تاجیک گاز پایپلاین» به مدت 49 سال اجاره داد.
طول این خط لوله گاز درمجموع هزارکیلومتراست که تنها 400 کیلومتراز آن از طریق خاک تاجیکستان عبور می‌کند.
این خط لوله می تواند در کنار سایر طرح های اقتصادی و سیاسی چین، نفوذ قابل توجه ای را در اختیار این کشور بگذارد. نفوذی که برای دستیابی چین به اهداف خود امری ضروری است.
چین به دنبال این است که با نفوذ خود در منطقه آسیای مرکزی راه تجاری جدیدی را در مقایسه با مسیرهای دریایی برای خود ایجاد کند. این اقدام چین از این رو صورت می گیرد که تنش های موجود در همسایگی آب های چین و دریای چین ممکن است موجب وارد شدن آسیب به خطوط تجاری این کشور شود. از همین رو ایجاد مسیرهای جایگزین امری ضروری است.
چین وارد کننده مواد معدنی و اولیه
دانستن این نکته ضروری است که رشد اقتصادی و صنعتی چین در طول سالهای گذشته موجب شده است که این کشور تبدیل به یکی از واردکنندگان مواد معدنی و اولیه شود. طبیعی است بروز تنش در خطوط وارداتی و صادراتی چین، میتواند این پاشنه آشیل چین را تحت تاثیر خود قرار دهد.
در مقابل کشورهای آسیای مرکزی این توانایی را دارند که با بهره گیری از مواد معدنی و منابع انرژی خود به بخشی از نیازهای چین پاسخ دهند و مسیر مناسبی را برای صادرات کالاهای چینی فراهم کنند.
اما حضور چین در کشورهای آسیای میانه بدون چالش نیز نبوده است، پیش از این کشورهای آسیای میانه شاهد چندین تظاهرات و اعتراض نسبت به حضور چین در این کشورها بوده اند.
«امیده هاشیموا» Umida Hashimova روزنامه نگار و کارشناس سیاسی در خصوص این اعتراضات مینویسد که: "مردم در کشورهای آسیای مرکزی نگران این هستند که تغییر قوانین ملکی موجب تسلط اتباع خارجی بر سرزمین آنها شود. همچنین آنها نگران هستند که مهاجرت چینی ها به کشورهای آسیای مرکزی فرصتهای کاری برای آنها را محدود سازد."
نگرانی موجود در میان مردم آسیای مرکزی نگرانی قابل توجه است. طرحهای اقتصادی و سیاسی در نوع سودمندی خود می توانند عواقب ناخواسته و پیش بینی نشده ای نیز به همراه داشته باشند که عمدتا اثر منفی آن توسط مردم عادی احساس میشود.
به هر شکل ضروری است چین در کنار توجه به طرحهای توسعه اقتصادی آسیای مرکزی و امنیت تجاری خود، توسعه متوازن کشورهای میزبان را نیز در دستور برنامه های خود قرار دهد تا از این طریق بتواند نتایج منفی طرحهای مورد نظر را کاهش دهد.
135/112
نویسنده : منوچهر شفیعی
بیشتر بخوانید:
اسپوتنیک: رد احتمال وقوع درگیری نظامی میان امریکا و چین
فصل جدید در روابط تاجیکستان و ازبکستان/ تحلیل
مسدود شدن یکی از گذرگاه‌های مرزی تاجیکستان با افغانستان/ تحلیل
بلومبرگ: ورود چینی‌ها به بزرگترین میدان گازی جهان
