روابط حماس و سوریه از سال 2011 دچار تغییر شد. حماس در واکنش به شکل‌گیری بحران در سوریه، دفتر خود را در دمشق تعطیل کرد و روابط طرفین با تنش مواجه شد.
پس از گذشت یک دهه، حماس مجدداً به احیای روابط با سوریه روی آورد. حماس ضمن اشاره به این مساله که توسعه این روابط خدمت به ملت و مساله فلسطین است آن را در سایه تحولات سریع منطقه‌ای و بین‌المللی که فلسطین را احاطه کرده، حائز اهمیت دانست.
سوریه هم به دلیل مجاورت جغرافیایی و هم به دلیل مواجهه مستقیم با رژیم صهیونیستی همیشه نقش مهمی در مسئله فلسطین داشته و از حامیان جدی مقاومت فلسطینی در مقابل رژیم اشغال‌گر قدس بود. با این حال، حماس در سال 2011 روابط خود را با دمشق قطع کرد.
این موضع حماس در حالی اتخاذ شد که جریان‌های چپ و ملی‌گرای نخبگان سیاسی فلسطین، مانند جبهه دموکراتیک آزادی و جبهه مردمی آزادی فلسطین، حمایت‌شان از دمشق را حفظ و اعلام کردند که انقلاب سوریه یک توطئه صهیونیستی است.
در پی موفقیت نظام سوریه برای غلبه بر بحران داخلی و حفظ تمامیت ارضی این کشور و همچنین در سال ۲۰۱۷ بعد از برگزاری انتخابات حماس و انتخاب اسماعیل هنیه به عنوان رئیس دفتر سیاسی این جنبش، حماس تصمیم گرفت مناسبات سیاسی خود را به ویژه با اعضای محور مقاومت در منطقه به طور اساسی مورد بازنگری قرار دهد. از همان زمان نیز زمزمه‌های احیای روابط حماس و سوریه به گوش می‌رسید و اکنون عملی شده است.
احیای روابط حماس با سوریه برای گروه‌های مقاومت فلسطین اهمیت دارد. در شرایط کنونی که برخی از کشورهای عربی در جهت ایجاد روابط دیپلماتیک و توسعه روابط با رژیم اشغال‌گر حرکت می‌کنند، احیای روابط با سوریه می‌تواند کمک شایانی به گروه‌های مقاومت فلسطینی از جمله حماس کند و موضع مقاومت فلسطینی را در منطقه تقویت کند.
در همین راستا، «هانی الثوابته» عضو کمیته مرکزی جبهه مردمی برای آزادی فلسطین درباره تصمیم جنبش حماس برای ازسرگیری روابط با دولت سوریه گفت توسعه روابط عربی – فلسطینی به نفع مساله فلسطین است. وی تاکید کرد یکی از مهمترین ارکان قدرت مساله فلسطین توسعه این گونه روابط بوده و تقویت رابطه حماس با سوریه موضع محور مقاومت در منطقه را تقویت می‌کند.
نکته مهم این است که سوریه مانند گروه‌های مقاومت فلسطینی مقابله با رژیم صهیونیستی را در اولویت دارد و رژیم صهیونیستی دشمن مشترک حماس و دمشق است. بر همین اساس، احیای روابط جنبش حماس با دمشق، انسجام بیشتر محور مقاومت را در مقابل رژیم اشغال‌گر صهیونیستی در پی خواهد داشت.
«خضر حبیب» از رهبران جنبش جهاد اسلامی فلسطین با استقبال از تصمیم حماس برای توسعه روابط با سوریه گفت: «این یک گام در مسیر درست است و به تقویت محور مقاومت برای مقابله با دشمن صهیونیستی منجر می‌شود. سوریه رکن مهمی در درگیری با دشمن صهیونیستی است و مواضع آن اصولی و ثابت است و چنین مواضعی به نفع مسئله فلسطین، ملت آن و امت عربی برای مقابله با سازش با رژیم صهیونیستی است.»
«محمد البریم» رئیس دفتر رسانه‌ای کمیته‌های مقاومت فلسطین هم اعلام کرد که از سرگیری روابط جنبش حماس و سوریه و توسعه آن باعث تقویت محور مقاومت و ایستادگی در برابر جنایات دشمن صهیونیست خواهد شد که امت عربی و اسلامی را هدف قرار داده‌اند.
نویسنده: سید رضی عمادی
112
