روزنامه اردنی الرایه در گزارشی نوشت در چارچوب بازگشت روابط میان امان و دوحه به وضعیت قبل از شعله ور شدن بحران میان چهار کشور عربستان، مصر، امارات و بحرین با قطر، اتاق بازرگانی دوحه پذیرای یک هیات اقتصادی اردنی به ریاست نائل الکباریتی بود.
عربستان حدود 9 ماه پیش به همراه امارات، بحرین و مصر روابط سیاسی و دیپلماتیک خود را با دوحه قطع کرد. امان نیز به تاسی از عربستان و متحدانش به دنبال این بحران سطح روابط سیاسی و دیپلماتیک خود را با دوحه کاهش داده و روابطش را به حد کاردار کاهش داد و سفیر قطر را نیز از امان اخراج کرد .
اردن در حالی سطح روابط خود را با قطر کاهش داد که کویت وعمان دو کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در تلاشند نقش میانجی را بین قطر و دیگر کشورهای عربی برای حل بحران عربی ایفا کنند و با سیاستهای عربستان در قبال قطر همراهی چندانی نشان ندادند. از 22 کشور عضو اتحادیه عرب تنها 7 کشور عربستان، امارات، بحرین، مصر، لیبی، موریتانی و کومور روابط خود با قطر را قطع کردند .
در چنین فضایی از سرگیری روابط اردن و قطر پس از آن صورت گرفت که نمایندگان ائتلاف «اصلاح» در مجلس اردن از دولت این کشور خواستند سطح روابط با قطر را که طی 9 ماه گذشته کاهش یافته است ، افزایش دهد. این درخواست نمایندگان مجلس اردن پس از آن انجام شد که طی ماه های اخیر روابط امان و ریاض به دلیل فشارهای ولیعهد سعودی بر شاه اردن برای حمایت از مواضع این کشور به ویژه در خصوص فلسطین به سردی گراییده است.
با نمایان تر شدن شکست سیاستهای عربستان در ماه های اخیر خبرها بیانگر واکنش پادشاه عربستان به این شکستها بوده است. در این زمینه پایگاه خبری روزنامه الشرق قطر در گزارشی نوشت: منابع دیپلماتیک منطقه فاش کردند، «ملک سلمان» پادشاه عربستان سعودی پس از تیرگی روابط کشورش به دلیل سیاست های فرزندش «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان با برخی کشورها از جمله اردن، مغرب و عمان ، مدیریت روابط با این کشورها را از وی پس گرفته است.
احیا و یا تقویت روابط کشورهای عربی با دوحه در ماه های اخیر به منزله این است که بیشتر این کشورها نه از روی اختیار و مقبولیت سیاست های منطقه ای آل سعود بلکه از روی فشار و اجبار با سیاست های ریاض همسو شده بودند. این شکست دیپلماتیک در مقابل قطر به منزله ناکامی بیشتر سیاست منطقه ای عربستان سعودی تلقی می شود.
موضع گیری معقولانه و قاطع قطر که به ناکامی های عربستان و متحدانش در تحمیل دیدگاههای غیرمنطقی و تحمیلی و مداخله جویانه به قطر انجامیده است بازتاب گسترده ای در میان کشورهای عربی داشته است. در مقابل جوسازی های عربستان در منطقه علیه جبهه مقاومت ، قطر در ماههای اخیر بارها تاکید داشته است حماس و حزب الله دو نیروی مقاومتی هستند که با دشمن در حال جنگ هستند و جمهوری اسلامی ایران هم یک قدرت اسلامی در منطقه محسوب میشود و باید از این ظرفیت همه کشورهای منطقه بهره ببرند . رویکرد بیشتر کشورهای عربی به گسترش مناسبات با قطر بیانگر توجه این کشورها به سیاستهای معقولانه قطر است که درباره بیشتر تحولات منطقه ای در پیش گرفته است. دیپلماسی فعالی که انزوای عربستان را در عرصه بین المللی و منطقه ای در پی داشته است. 111/114
نویسنده: بیژن نجفی
بیشتر بخوانید:
بالا گرفتن جنگ لفظی میان مقامات قطر و عربستان/تحلیل
نشانههای تازه از پیروزی دیپلماتیک قطر در مقابل عربستان/ تحلیل