به گزارش پایگاه روزنامه قطری العربی الجدید، بحران دیپلماتیک بی سابقه میان ریاض و اُتاوا ماه گذشته و به دنبال انتشار مطلبی در صفحه سفارت کانادا با مضمون درخواست برای «آزادی فوری فعالان بازداشت شده در زمینه دفاع از حقوق بشر» آغاز شد.
ریاض در واکنش به این اقدام، سفیر کانادا را اخراج کرد و تدابیری از جمله تعلیق روابط تجاری را علیه کانادا در پیش گرفت.
کانادا حاضر به عقب نشینی نشد و تاکید کرد که همواره از حقوق بشر در جهان دفاع خواهد کرد.
در این شرایط یک مسئول غربی با اشاره به نبود مواضع غربی ها در حمایت از کانادا گفت: "ما درصدد رسیدن به خط قرمزهای جدید هستیم."
وی افزود: "تلاش می کنیم این مساله را درک کنیم که آیا همچنان امکان انتشار پست هایی در انتقاد از وزارت خانه ها در پایتخت های غربی وجود دارد؟ چه چیزی باعث شده است که فردی مانند سفیر کانادا در عربستان، عنصر نامطلوب باشد؟"
هیچ کشور بزرگ غربی از جمله آمریکا، به طور علنی حمایت خود را از اُتاوا در بحران با عربستان سعودی اعلام نکرد.
یک منبع غربی به خبرگزاری فرانسه، گفت که اتحادیه اروپا ماه گذشته برای انتشار بیانیه ای علنی در حمایت از موضع کانادا در زمینه حقوق بشر برنامه ریزی کرده بود، اما از این ایده صرف نظر کرد.
به جای آن، سفیران کشورهای عضو اتحادیه اروپا، در نشست ویژه خود با «عادل الجبیر» وزیر امور خارجه عربستان، ملاحظات دیپلماتیک رسمی را ارائه کردند.
«بسمه مومنی» استاد دانشگاه واترلو کانادا گفت که کشورهای غربی پیش از انتقاد علنی از سیاست داخلی عربستان، به خوبی دراین زمینه فکر می کنند.
وی به فرانس پرس گفت: قضیه کانادا ثابت کرد در صورتی که انتقادها، موجب خشم حکام سعودی شود، بسیاری از قراردادهای کاری لغو می شود.
سکوت سنگین
عادل الجبیر وزیر امور خارجه عربستان ماه گذشته در نشستی مطبوعاتی، خواسته عربستان را به ویژه از کانادا مشخص نکرد، اما دخالت کانادا را «اشتباهی بزرگ» توصیف کرد.
برخی از مسئولان غربی گفتند که الجبیر از کانادا خواسته است پستی را که سفارت این کشور در ریاض به زبان عربی منتشر کرده بود، حذف کند.
این پست همچنین به زبان انگلیسی نیز منتشر شد، اما به گفته یک دیپلمات غربی، انتشار پست به زبان عربی، موجب خشم مقامات سعودی شد.
مقامات سعودی انتشار این پست به زبان عربی را تلاشی برای ارتباط مستقیم با مردم عربستان قلمداد کردند که این مساله از نظر آن ها (مقامات سعودی) خطرناک است.
منابع یاد شده به فرانس پرس گفتند که کانادا با حذف این پست مخالفت کرد، درحالی که تعداد دنبال کنندگان صفحه سفارت کانادا در ریاض، پس از انتشار این پست، از صدها نفر به حدود 12 هزار نفر افزایش یافت و هزاران کاربر به انتشار مجدد این پست اقدام کردند.
مقامات سعودی بر این باورند که صحبت در نشست های پشت درب های بسته، شیوه ای کارآمدتر از انتقادهای علنی از عربستان است.
یک مقام غربی دیگر به خبرگزاری فرانسه گفت که استفاده از بلندگو برای انتقاد، ممکن است مشکلی را حل نکند، اما سوال اینجاست که با چه کسی در دولت عربستان درباره حقوق بشر سخن می گوییم؟ نه کانال های ارتباطی مشخص و نه راه کارهای مشخص در این زمینه وجود دارد.
ریاض اخیراً به علت بازداشت برخی از فعالان، با انتقاداتی از سوی سازمان های غیردولتی مواجه شده است.
کانادا اولین کشوری نیست که عربستان به علت انتقاد، اقداماتی را علیه آن درپیش می گیرد.
در مارس 2015، ریاض سفیر خود در استهکلم را به علت انتقادات وزارت امور خارجه سوئد از عربستان در زمینه حقوق بشر فرا خواند.
به نظر می رسد که طبق اعلام منابع آگاه، عربستان پس از اختلاف دیپلماتیک با برلین، تعامل خود را با برخی شرکت ها در آلمان کاهش داد.
به گفته «بسمه مومنی» استاد دانشگاه واترلو کانادا راه حل در برابر کشورهای غربی، مشخص است و اگر هدف حفظ قراردادهای کاری است، انتقادات علنی راه آن نیست.
وی ادامه داد: اما اگر هدف، حمایت از آزادی خواهی سیاسی و حمایت از فعالان جامعه مدنی باشد، انتقادات علنی، می تواند راه کاری موثر برای اثبات نادرست بودن سیاست های عربستان به جامعه بین الملل باشد.
مترجم: کبری آقایی
116/110
بیشتر بخوانید:
بازداشت چند زن فعال حقوقی در عربستان
ادامه بازداشت مبلغان وفعالان حقوق بشری درعربستان
سونامی بازداشت‌ها در عربستان/ تحلیل
