تاکید مجدد مسکو بر چندجانبه گرایی و لزوم افزایش تعامل قدرت های بین المللی با توجه به تلاش غرب برای ادامه رویکرد یک جانبه گرایی در عرصه جهانی و تبعات فاجعه بار آن صورت گرفته است. روسیه بارها مخالفت خود را با نظام تک قطبی و یک جانبه گرایی غرب اعلام کرده و برقراری نظام چندقطبی و چند جانبه گرایی را در اولویت سیاست خارجی خود قرار داده است.
غربی ها به رهبری آمریکا در دوره پس از جنگ سرد اقدامات و رویه ای برخلاف حقوق و موازین بین المللی در پیش گرفته و به بهانه های مختلف به دخالت در امور داخلی، حمله نظامی و در نهایت اشغال دیگر کشورها مبادرت کرده اند. در این میان آمریکا به عنوان سردمدار غرب در مواردی مانند حمله موشکی اخیر به سوریه، رهبری شرکای اروپایی خود را به دست گرفته است.
یکجانبه گرایی آمریکا که در دوره ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» ادامه یافته و براساس آن آمریکا هنوز خود را قدرت برتر و در واقع تنها ابر قدرت جهان می پندارد و بر اساس این پندار موهوم به تعیین تکلیف مسائل جهانی می پردازد، از جمله مهمترین انتقاداتی است که مسکو در سال های اخیر علیه واشنگتن طرح کرده است. از دیدگاه مسکو این رویه آمریکا باعث اختلال در وظایف شورای امنیت و گسترش هرج و مرج در صحنه بین المللی می شود.
ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه تاکید کرده که نظام تک قطبی جهانی به رهبری آمریکا برای روسیه قابل قبول نیست و این کشور هیچگاه چنین نظامی را نخواهد پذیرفت. مسکو مدت هاست که هدف اصلی خود را در عرصه سیاست خارجی، ایجاد نظام چندقطبی در جهان قرار داده است. در این راستا روسیه به دنبال افزایش سطح و گستره تعاملات در عرصه بین المللی به ویژه با قدرت های نوظهور اقتصادی مانند چین است.
از نگاه مسکو، تعامل همه جانبه روسیه و چین، به‌عنوان الگویی برای روابط بین ملت‌ها در قرن بیست ویکم عمل می‌‌کند. به گفته سرگئی لاوروف، مسکو و پکن هم از نظر روابط دو جانبه و هم از نظر روابط چند جانبه در اشکال مختلف، مانند اتحادیه اقتصادی اورآسیا، سازمان پیمان امنیت جمعی، گروه بریکس و سازمان همکاری شانگهای با یکدیگر همکاری می‌کنند. همچنین روسیه با توجه به تحولات جهانی در عرصه های اقتصادی و سیاسی معتقد است که گروه های بین المللی جدید باید جایگزین گروه های قبلی شوند که اکنون تاثیرگذاری خود را با توجه به از میان رفتن فلسفه وجودی شان از دست داده اند.
از جمله این نهادهای بین المللی جدید، گروه 20 است که متشکل از کشورهای پیشرفته صنعی، اقتصادهای نوظهور و نهادهای منطقه ای است. روسیه معتقد است نقش گروه 20 به سرعت درحال افزایش است؛ ضمن این که تشکل کشورهای صنعتی غرب یعنی گروه 7 دیگر به تنهایی قادر به حل بسیاری از مسائل نیست.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد معتقد است که امروزه چندجانبه گرایی بیش از هر زمان دیگری مورد نیاز است. به طور مسلم رویکرد روسیه درباره نظم نوین جهانی برپایه چندجانبه گرایی و شکل گیری مراکز جدید قدرت اقتصادی و نفوذ سیاسی در جهان مورد دلخواه و در راستای منافع غرب نیست و به همین دلیل غربی ها همواره تلاش خود را به جلوگیری از تحقق کامل آن معطوف کرده اند.118/110
بیشتر بخوانید:
واکنش شدید روسیه به حملات غرب علیه سوریه: یکجانبه گرایی و بی ثبات سازی بین المللی / تحلیل
یکجانبه‌گرایی ترامپ؛ تهدیدی جدی برای امنیت‌جهانی/ تحلیل
ظریف: یکجانبه گرایی امریکا زنگ خطری برای امنیت جهانی است
