«سورنبای جین بیک اف» رییس جمهوری قرقیزستان در حاشیه نشست کشورهای حوزه دریاچه «آرال» در عشق آباد در دیدار با «قربان قلی بردی محمداف» رییس جمهوری ترکمنستان، گفت: حضور افغانستان در طرح های بزرگ منطقه‌ای و بین‌المللی در بخش‌های انرژی، حمل و نقل، ارتباطات و زیرساخت‌ها ضروری است.
با توجه به زمینه های متعدد همکاری میان کشورهای آسیای مرکزی با افغانستان، باید گفت، امکانات طرفین برای همکاری های فیمابین، در دسترس کشورهای این حوزه قرار دارد.
به عبارت دیگر، زمینه های متعددی برای همکاری کشورهای این منطقه وجود دارند که از این زمینه ها می توان به همکاری های اقتصادی، مبارزه با تروریسم و افراط گرایی و حلقه ارتباطی برای گسترش همکاری های منطقه ای اشاره کرد.
ایجاد هرگونه زمینه و بستر توسعه همکاری در زمینه های اقتصادی و سرمایه گذاری به برقراری امنیت پایدار مشروط است. با توجه به تشدید خشونت های خونین در افغانستان و کشیده شدن دامنه درگیری ها به سراسر این کشور بخصوص مناطق شمالی و هم مرز با جمهوری های آسیای مرکزی، نگرانی ها درمورد ترانزیت تروریسم و افراط گرایی به این حوزه میان رهبران کشورهای منطقه افزایش یافته است.
سران قرقیزستان و ترکمنستان یکی از مهمترین مباحث خود را برای همکاری در حوزه افغانستان از جمله مشارکت این کشور در طرح های منطقه ای و بین المللی تعیین کرده اند.
سران «بیشکک» و «عشق آباد» امیدوارند از این طریق بتوانند کشورهای مختلف را در چارچوب توسعه همکاری های اقتصادی و سرمایه گذاری برای کمک به برقراری صلح در افغانستان متقاعد کنند.
«آتای مالدابایف» کارشناس سیاسی و پژوهشگر مرکز تحلیلی موسوم به «راه حل های عاقلانه» در یادداشتی، نوشت: «ترکمنستان هیچ گاه عضو سازمان پیمان امنیت جمعی نبوده و از سال 2005 میلادی در جامعه کشورهای مستقل مشترک المنافع به عنوان عضو وابسته حضور دارد و همگرایی اوراسیایی نیز با موقعیت بی طرفی مثبت این کشور سازگار دانسته نمی شود.
بنابر این طی سال های گذشته بارها اتفاقاتی رخ داده است که، این اتفاقات در جهت تقویت همکاری ها با کشورهای غربی تغییر جهت داده است.
به عنوان مثال، می‌توان به کمک خواهی عشق‌آباد از واشنگتن در تامین کنترل مرز این کشور با افغانستان، تحقق طرح انتقال گاز از مسیر موسوم به «تاپی» با هدف تنوع بخشی به مسیرهای صادرات گاز، فاصله گرفتن با روسیه و جلوگیری از انحصار کامل چین در بخش گاز ترکمنستان اشاره کرد.
جمهوری های آسیای مرکزی از جمله قرقیزستان و ترکمنستان به همراه افغانستان در سازمان همکاری اسلامی - او آی سی - و سازمان همکاری اقتصادی(اکو) عضو هستند و از دیدگاه رهبران قرقیزستان و ترکمنستان این سازمان ها می توانند در چارچوب توسعه همکاری های اقتصادی و سرمایه گذاری برای کمک به برقراری صلح در افغانستان نقش مثبتی ایفا کنند. 139/110
نویسنده: محمدعلی طالبی خاکیانی
بیشتر بخوانید:
ورود رئیس جمهور قرقیزستان به ترکمنستان
