روابط عربستان سعودی با لبنان به خصوص طی یک سال گذشته، روابطی پُرتنش بود. این تنش بیش از همه از الگوی رفتاری محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی نشات می گرفت.
محمد بن سلمان در نوامبر 2017 تلاش کرد لبنان را که به «عروس خاورمیانه» معروف بوده، درگیر جنگ داخلی کند.
بن سلمان در نوامبر 2017 با فراخواندن سعد الحریری، نخست وزیر لبنان به ریاض، استعفای از قبل آماده شده ای را در اختیار وی قرار داد و علت استعفاء را نیز کارشکنی حزب الله در امور دولت عنوان کرد.
با این حال، خیلی زود تیر بن سلمان به سنگ خورد و با هوشمندی سید حسن نصرالله و میشل عون، نه تنها لبنان وارد هیچ جنگ داخلی نشد بلکه اقدام ولیعهد سعودی آسیب جدی به چهره عربستان به خصوص محمد بن سلمان وارد کرد و سعد الحریری نیز به نوعی اظهارات خود را درباره حزب الله پس گرفت.
دولت سعودی در پایان سال 2017، ولید الیعقوب را به عنوان سفیر جدید عربستان در بیروت معرفی کرد، اما در مارس از سمت خود برکنار و ولید البخاری، کاردار وقت جایگزین وی شد که اکنون نیز سمت سفیر عربستان را در لبنان در اختیار گرفت.
به نظر می رسد علت اصلی برکناری ولید الیعقوب نیز ناتوانی وی در به تعویق انداختن انتخابات پارلمانی لبنان بود، انتخاباتی که در ششم مه 2018 برگزار شد و ائتلاف مقاومت موفق شد 68 کرسی از 128 کرسی پارلمان را در اختیار گیرد.
موضوع حایز اهمیت این است که ولید البخاری اکنون در شرایطی به عنوان سفیر عربستان در بیروت منصوب شد که پس از پیروزی قاطع ائتلاف مقاومت در انتخابات پارلمانی، گمانه زنی هایی در خصوص برکناری وی از سمت کاردار عربستان در بیروت منتشر شده بود.
در همین راستا، روزنامه الاخبار اوایل جولای اعلام کرد که ولید البخاری، کاردار عربستان در بیروت به ریاض فراخوانده شد و قرار است دولت سعودی، دیپلمات دیگری را جایگزین وی کند.
این رفتارها گویای نوعی سرگردانی آل سعود در رابطه با لبنان است.
به نظر می رسد مهمترین عامل در این خصوص، تقویت وزن منطقه ای و جایگاه داخلی حزب الله لبنان است.
حزب الله پس از تشدید جنگ تروریستی در سوریه و با آگاهی از تاثیرهای این جنگ بر امنیت لبنان که همسایه سوریه است و همچنین بر امنیت منطقه خاورمیانه، برای کمک به ارتش سوریه وارد این کشور شد و نقش مهم و برجسته ای نیز در شکست تروریستها در سوریه ایفا کرد.
همین عامل سبب شد وزن نظامی حزب الله لبنان در معادلات خاورمیانه افزایش قابل ملاحظه ای داشته باشد، موضوعی که عربستان به دلیل داشتن نگاه فرقه گرایانه، آنرا بر نمی تابد و ناسازگار با منافع خود می داند.
از سوی دیگر، کسب 68 کرسی توسط ائتلاف مقاومت در انتخابات پارلمانی ماه مه گذشته حاکی از این است که جایگاه حزب الله در ساختار داخلی لبنان نیز تقویت شده است و مردم این کشور از رویکرد حزب الله به خصوص در مبارزه با تروریسم و مقاومت در مقابل آمریکا و اسرائیل استقبال کرده اند.
این نیز موضوعی ناسازگار با منافع و اهداف عربستان سعودی است.
به نظر می رسد ولید البخاری دو دستور کار کوتاه مدت و بلندمدت در لبنان خواهد داشت. وی در کوتاه مدت باید در چینش کابینه جدید لبنان به گونه ای عمل کند که وزن متحدان ریاض در کابینه تضعیف نشود.
در بلند مدت نیز ممانعت از تداوم روند صعودی حزب الله مهمترین اولویت ولید البخاری در لبنان خواهد بود.
نویسنده: سید رضی عمادی
141/110
بیشتر بخوانید:
عربستان سفیر فوقالعاده در لبنان تعیین کرد
ادامه نخست وزیری الحریری، شکست تنش آفرینی آل سعود در لبنان/تحلیل