هیئتی از احزاب اپوزیسیون تشکیلات منطقه کردستان روز گذشته (پنجشنبه) با حیدر العبادی، نخست وزیر عراق در بغداد دیدار و گفتگو کرد. «احمد حاجی رشید»، رئیس فراکسیون جماعت اسلامی در پارلمان عراق که عضو این هیئت اپوزیسیون بود، پس از این دیدار گفت: «العبادی برای پرداخت حقوق کارکنان وزارتخانه های منطقه کردستان اعلام آمادگی کرد.»
منطقه کردستان تنها منطقه فدرالی عراق است. طبق قانون اساسی عراق، منطقه کردستان باید در چارچوب قانون اساسی این کشور عمل کند، اما منطقه کردستان به خصوص از سال 2011 به بعد رفتارهای گریز از مرکز از خود بروز داد و در مسیر افزایش تنش با بغداد حرکت کرد. تنش میان اربیل و بغداد با پافشاری اداره محلی کردستان برای برگزاری همه پرسی جدایی از عراق در سپتامبر 2017 و واکنش عراق به این اقدام به خصوص محاصره همه جانبه منطقه کردستان به بالاترین حد افزایش یافت. علاوه بر این، منطقه کردستان از دسامبر گذشته تاکنون شاهد وقوع اعتراض های مردمی است.
علت اصلی این اعتراض ها، مشکلات معیشتی مردم کردستان و ناتوانی اداره محلی برای پرداخت حقوق کارمندان نهادهای اداری این منطقه است. در همین راستا، «شروان فاضل»، تحلیل گر مسائل خاورمیانه با بیان اینکه وضعیت اقتصادی منطقه کردستان طی سه تا چهار سال گذشته وخیم تر شده است، درباره علل اعتراض های مردمی و ابراز خشم آنها نسبت به عملکرد دولت اقلیم کردستان گفت: «کردها بر اثر بحران اقتصادی موجود با سختی و گرفتاری زیادی روبه رو شده و کارکنان دولت ماه هاست حقوق خود را نگرفته اند. برخی از آنها حتی مجبور شده اند اثاثیه منزل خود را برای تامین مایحتاج اولیه بفروشند.»
احتمال فروپاشی ساختار قدرت در منطقه کردستان
شدت اعتراض ها در منطقه کردستان به حدی است که حتی احتمال فروپاشی ساختار قدرت این منطقه مطرح شده است. در همین خصوص، «اسماعیل الفیلی»، استاد دانشگاه مستنصریه بغداد معتقد است که «اعتراض های مردمی در اقلیم کردستان عراق برخلاف گذشته که احزاب حاکم را هدف خشم خود قرار می داد، این بار همه احزاب کرد را هدف قرار داده است. مردم به عملکرد نامناسب سیاسی احزاب کرد اعتراض می کنند.»
در چنین شرایطی، هیئتی از احزاب اپوزیسیون شامل حزب جماعت اسلامی، جنبش تغییر و ائتلاف عدالت و دموکراسی با سفر به بغداد، خواستار کمک دولت عراق برای حل مشکلات اقتصادی منطقه کردستان شدند. دولت عراق حسن نیت خود را برای کاستن از مشکلات منطقه کردستان نشان داده است. دولت عراق که پیش از این بودجه وزارتخانه های آموزش و پرورش و بهداشت منطقه کردستان را پرداخت کرد، برای پرداخت حقوق کارمندان نهادهای اداری این منطقه نیز اعلام آمادگی کرد.
با این حال، برای اینکه دولت عراق حقوق کارمندان منطقه کردستان را پرداخت کند، چند مشکل مهم وجود دارد. نخست اینکه؛ دولت عراق درباره لیست کارمندان که توسط منطقه کردستان به بغداد ارسال شد، تردید دارد و معتقد است که اسامی اعلام شده بیش از شمار کارمندان این منطقه است. دوم اینکه؛ دولت بغداد همچنان به اربیل بی اعتماد است. هیئتی که روز گذشته به بغداد سفر کردند، نمایندگان رسمی اداره محلی کردستان نبودند بلکه هیئتی از احزاب اپوزیسیون بودند که منتقد دولت محلی کردستان هستند.
به عبارت دیگر، دولت عراق هنوز مطمئن نیست که در مقابل کمک اقتصادی به اربیل، چه امتیازی از اداره محلی کردستان خواهد گرفت و یا اینکه آیا نتیجه همه پرسی را لغو خواهند کرد یا خیر؟ به نظر می رسد که اکنون این اداره محلی کردستان است که باید حسن نیت خود را برای حفظ وحدت ملی عراق و کاستن از تنش با بغداد که در نهایت به نفع خود اربیل نیز است، ثابت کند.118
بیشتر بخوانید:
مخالفت العبادی با میانجی گری اردوغان در بحران میان اربیل - بغداد
بغداد شروط خود را برای آغاز مذاکره به اربیل تحویل داد
فؤاد معصوم: بغداد و اربیل برای رفع اختلافات مذاکره کنند
بودجه و گذرگاه های مرزی؛ اختلاف های جدید اربیل با بغداد / تحلیل
