اردوغان گفت: ترکیه نمی‌تواند آینده خود را بدون حل مشکلات منطقه تضمین کند، این مساله ما را سوق می‌دهد تا سیاست خارجی فعال‌تر و جسورانه‌تری را در پیش بگیریم. رئیس جمهور ترکیه از ارائه جزئیات سیاست خارجی جسورانه تر و ریسک پذیرتر ترکیه، در سال 2018 میلادی خودداری کرده است. اما از اظهارات اردوغان چنین برداشت می شود که وی قصد دارد ضمن تداوم سیاست خارجی سال 2017 میلادی ترکیه، حضور بیشتری در خاورمیانه و آفریقا داشته باشد.
در این ارتباط، «هنری جی بارکی» Henry J. Barki کارشناس در امور خاورنزدیک در مقاله ای در مجله آمریکایی «فارین پالیسی» نوشت: آنکارا مناسبات با همسایگان را گسترش داده و به تدریج به سوی ایفای نقش برتر در منطقه حرکت می کند.
این کارشناس آمریکایی همچنین تصریح کرد: سیاست خارجی فعلی ترکیه محصول جهان بینی و خودخواهی شخصی آقای اردوغان است و پیش بینی می شود این وضعیت در سیاست داخلی و خارجی به بروز اختلاف نظرهای بیشتر آنکارا با متحدینش گردد.
به هر حال، سیاست های دولت رجب طیب اردوغان در عرصه های داخلی و خارجی طی بیش از یک دهه گذشته با مخالفت های داخلی و منطقه ای نیز همراه بوده است. از جمله این مخالفت ها می توان به مخالفت احزاب داخلی ترکیه به سیاست های اتخاذ شده دولت آنکارا درعرصه سیاست خارجی اشاره کرد. به عنوان مثال، «کمال قلیچدار اوغلو» Kemal Kılıçdaroğlu رئیس حزب جمهوری خلق در ماه اکتبر سال 2017 میلادی در نشست این حزب، طی سخنانی سیاست خارجی دولت اردوغان را در امور سوریه مورد انتقاد قرار داد.
رهبر حزب جمهوری خلق ترکیه همچنین تصریح کرد: ترکیه با مداخله در امور جهان عرب خود را در موقعیت کشوری قرار داده است که به مناقشات منطقه ای دامن می‌زند.
در این شرایط، تلاش رئیس جمهوری ترکیه برای اتخاذ سیاست خارجی جسورانه تر در سال جاری میلادی را باید به معنای نظامی گری جدید ترکیه در برخی از کشورهای جهان قلمداد کرد. در واقع، باید گفت: دولت آنکارا قصد دارد در سال جاری میلادی، بیش از پیش نظامی گری را وارد عرصه سیاست خارجی ترکیه کند. در سال 2017 میلادی، ترکیه علاوه بر حضور غیرقانونی در سوریه و عراق، در برخی از کشورهای عرب و خاورمیانه با نظر دولتمردان آن کشورها پایگاه نظامی احداث کرده است.
به عنوان مثال، حضور ترکیه در قطر با نظر دولت دوحه انجام شده است. گفته می شود، دولت آنکارا قصد دارد در برخی از کشورهای آفریقایی نیز پایگاه نظامی احداث کند. با توجه به این واقعیت ها، به نظر می رسد که، منظور اردوغان از اتخاذ سیاست خارجی جسورانه تر، وارد کردن نظامی گری در سیاست خارجی ترکیه باشد.118/111
نویسنده: محمد علی طالبی
