در ماه های اخیر دولت ترامپ سخت گیری ها علیه دیپلمات ها و مقامات ارشد ایرانی را به شدت افزایش داده است؛ به طوری که یا مانع حضور آنها در نیویورک می شود و یا محدودیت های زیادی برای رفت و آمد آنها اعمال می کند.
با توجه به این رویکرد خصمانه دولت ترامپ، مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز چهارشنبه 18 دسامبر در قطعنامه ای از آمریکا خواست که محدودیتهای ورود دیپلماتهای ایرانی را به آن کشور لغو کند. در این قطعنامه علاوه بر محکوم کردن خودداری دولت آمریکا از صدور روادید به دیپلماتهای روسی، از آن دولت خواسته شده است تا به محدودیتهای ورود دیپلماتهای ایرانی هم پایان دهد.
قطعنامه لغو محدودیت های اعمال شده بر دپیلماتهای ایرانی سازمان ملل متحد را نمایندگان کشورهایی مانند قبرس، بلغارستان، کانادا، کاستاریکا و ساحل عاج پیشنهاد کرده بودند که با اجماع بدون رای گیری تصویب شد.
بر خلاف مصوبات شورای امنیت سازمان ملل متحد، قطعنامههای مجمع عمومی این سازمان الزام آور نیستند اما دارای وزن سیاسی هستند. متن قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل بدون نام بردن از کشورهای خاص، عمدتا با هدف رفع محدودیتهای اعمال شده بر ایران و نیز صادر نشدن روادید به دیپلماتهای روسیه تهیه شد بود.
در قطعنامه مجمع عمومی آمده است سازمان ملل متحد کشور میزبان را ترغیب میکند که همه محدودیت های سفر تحمیل شده بر برخی مأموریتها و مقامات ملیتهای خاص را حذف کند.
دولت ترامپ بعد از خروج یکجانبه از توافق هستهای در سال 2018 و اعمال تحریمهای اقتصادی علیه ایران در سال 2019 محدودیتهای غیرمنطقی و شدیدی را علیه دیپلماتهای ایرانی در نیویورک اعمال کرده است.
دولت آمریکا یکم اوت 2019 محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران را در چارچوب سیاست های خصمانه و فشار حداکثری علیه ایران تحریم کرد. واشنگتن دلیل این اقدام را "سخنگویی" ظریف به نمایندگی از ایران در سراسر جهان عنوان کرد. این اقدام غیرمنطقی و غیرقانونی دولت ترامپ با انتقاد گسترده در داخل و خارج آمریکا روبه رو شد.
در واکنش به این اقدام واشنگتن، ظریف با اشاره به این که هیچ اموالی خارج از ایران ندارد، تأکید کرد که این تحریمها بر او هیچ اثری ندارد. به باور ظریف تنها تأثیر و احتمالاً تنها هدفِ قرار دادن نام وی در فهرست تحریمهای آمریکا محدود کردن توانایی او برای برقراری ارتباط است.
در مرحله بعد دولت ترامپ محدودیت های زیادی برای هیئت دیپلماتیک ایران در نیویورک وضع کرد و حتی روادید حسن روحانی رئیس جمهوری ایران را برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سپتامبر 2019 با تاخیر زیاد صادر کرد؛ ضمن این که برای شماری از اعضای هیئت همراه وی نیز روادید صادر نکرد.
هدف واشنگتن از این اقدامات در وهله نخست، اخلال در ارتباطات و تعاملات دیپلماتیک و سیاسی مقامات ارشد و دیپلمات های ایرانی بود.
در سفر اخیر دکتر روحانی و ظریف به نیویورک، دولت آمریکا آشکارا اعلام کرد هیئت دیپلماتیک اعزامی و حتی دیپلمات های ایرانی مستقر در سازمان ملل فقط حق تردد بین مقر سازمان ملل و محل نمایندگی ایران و فرودگاه بین المللی جان اف کندی نیویورک را دارند.
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا با بهانه تراشی دلیل این اقدام را چنین عنوان کرد: دیپلماتهای آمریکایی در تهران تردد ندارند از این رو ما دلیلی نمیبینیم دیپلماتهای ایرانی در شهر نیویورک آزادانه تردد داشته باشند.
این در حالی است که طبق توافق سازمان ملل و آمریکا، این کشور به عنوان میزبان نباید هیچ مانعی در سفر مقامات کشورهای عضو برای شرکت در رویدادهای این سازمان و نیز در مسیرهای حرکت از مقر سازمان ملل به سمت دفاتر مرکزی نمایندگی کشورها و بالعکس ایجاد کند.
صدور قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل در این زمینه؛ آنهم با اجماع آرا نشان می دهد که رویکرد زورمدارانه واشنگتن برای اعمال محدودیت ها علیه مقامات و دیپلمات های ایرانی در سفر و ماموریت آنها به مقر سازمان ملل متحد در نیویورک، مورد قبول کشورهای جهان نیست. 118
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
بیشتر بخوانید:
سازمان ملل خواستار لغو محدودیت دیپلماتهای ایران شد