برای تسکین کمر درد در کنار روش های درمان دارویی که صرفا جهت تسکین درد استفاده می شود، درمان های فیزیوتراپی نیز وجود دارد. فیزیوتراپی کمر درد به روش های مختلفی انجام می شود؛ درواقع فیزیوتراپی با روشهای مختلفی مثل ماساژ، گرما، امواج مادون قرمز و ... علاوه بر انجام تمرینات ورزشی همراه است. فیزیوتراپی کمر تقریبا در درمان تمام مشکلات اسکلتی در ناحیه ستون فقرات مثل دیسک کمر، تنگی کانال نخاعی و انحراف و آسیب دیدگی ستون فقرات قابل تجویز است.
آیا فیزیوتراپی برای کمر درد خوب است؟
فیزیوتراپی کمر که به عنوان فیزیوتراپی ستون فقرات نیز شناخته می‌شود، شاخه‌ای تخصصی از فیزیوتراپی است که بر ارزیابی، درمان، توانبخشی و به طور کلی آسیب‌های مختلف کمر تمرکز دارد. هدف این فیزیوتراپی؛ کاهش درد، بهبود تحرک، تقویت عضلات و بهبود سلامت کلی کمر است.تحقیقات نشان می دهد که تقریبا نیمی از افراد جامعه به نوعی با انواعی از کمر درد درگیر بوده اند. اما خوشبختانه حدود 80 درصد از کمردردها را می توان با درمانهای خانگی، ورزش و حرکات اصلاحی تسکین داد. این دسته از درمانها در حوزه فیزیوتراپی کمر قرار می گیرند. فیزیوتراپی کمر منجر به کاهش درد و تورم می شود و با افزایش جریان خون زمینه ترمیم سریعتر بافت آسیب دیده را فرآهم می کند.
انواع کمر درد که با فیزیوتراپی بهبود می یابد
تقریبا می توان ادعا کرد که اغلب مشکلات در ناحیه کمر و ستون فقرات را می توان به کمک فیزیوتراپی کمر رفع کرد. البته نوع بیماری و آسیب دیدگی تعیین کننده برنامه خاص فیزیوتراپی برای بیمار خواهد بود.
کمر درد با منشا ناشناخته: کمر درد با منشا ناشناخته به دسته ای از انواع کمر درد گفته می شود که علت شناخته شده ای ندارند. این وضعیت می تواند در پی فاکتورهای وضعیت بد بدن و یا اضافه وزن باشد. در چنین وضعیتی، فیزیوتراپی کمر با تمرکز بر کشش و تقویت عضلات کمر منجر به رفع عامل سبک زندگی اشتباه شده و درنتیجه کمر درد فرد درمان می شود.
سیاتیک: درست است که بیماری سیاتیک یک بیماری زمینه ای نیست، اما ناشی از مجموعه ای از علائم ناشی از یک بیماری زمینه است که منجر به درگیری عصب سیاتیک شده است می شود. برنامه فیزیوتراپی کمر برای بیماران مبتلا به سیاتیک شامل تمرینات اکستنشن، فلکشن، تمرینات تقویت کمر و روش های تحریک عصبی و مفاصل است.
پس از جراحی کمر: پس از جراحی ستون فقرات و یا جراحی دیسک کمر، فیزیوتراپی و ورزش می تواند به رفع درد در بیمار کمک کرده و موجب بازگشت سریعتر بیمار به وضعیت نرمال را ایجاد کند. در یک برنامه فیزیوتراپی پس از جراحی کمر معمولا تمرینات تقویت شکم، پشت و پا در کنار ورزش های هوازی گنجانده می شود.
انواع فیزیوتراپی کمر
به طور کلی 2 نوع فیزیوتراپی وجود دارد که هر یک به طریقی خاص سبب رفع کمر درد می شود. این دو روش شامل فیزیوتراپی فعال و غیرفعال هستند.
فیزیوتراپی فعال: فیزیوتراپی فعال شامل انجام تمرینات ورزشی است که منجر به تقویت عضلات اطراف ستون فقرات شده و درنتیجه فشار بر دیسک ها را بشدت کم می کند.
فیزیوتراپی غیرفعال: در مواردیکه درد بیمار شدید باشد، امکان انجام تمرینات ورزشی وجود ندارد. در چنین شرایطی استفاده از درمانهای غیر فعال مثل اولتراسوندتراپی، ماساژ و ... برای بیمار تجویز می شود.
بهترین تمرینات ورزشی فیزیوتراپی کمر
تمرینات تقویت کننده عضلات شکم
عضلات شکم قوی تر باعث می شود وزن به طور متوازن روی ستون فقرات توزیع شود. به این ترتیب ریسک ابتلا به انواع بیماری های ستون فقرات در فرد کاهش می یابد.
تمرینات هوازی
انجام تمرینات هوازی هم باعث تقویت وضعیت قلبی عروقی می شود و هم در تقویت عضلات ستون فقرات نقش دارد. با انجام تمرینات هوازی قلب خون و اکسیژن بیشتری را به سمت سلولهای بدن هدایت می کند.
تمرینات در آب
شناوری در آب یک ورزش هوازی محسوب می شود که مزایای متعددی برای سلامتی فرد دارد؛ شنا کردن و راه رفتن در آب باعث تقویت سیستم قلبی و عروقی می شود. همچنین غلبه بر مقاومت سبب تقویت عضلات درگیر در حین انجام حرکات می شود. ورزش در آب یک مزیت عمده دیگر دارد و آن کاهش فشار بر مفاصل در حین انجام حرکات است.
ورزش های انعطاف پذیری
انجام تمرینات ورزشی که بر روی انعطاف پذیری تمرکز دارد، یک روش درمانی موثر برای کاهش کمر درد محسوب می شود. تمرینات انعطاف پذیری علاوه بر آنکه منجر به تقویت عضلات و افزایش دامنه حرکت در فرد می شوند، بلکه می توانند استرس را در فرد کاهش دهند. تمرینات ورزشی یوگا و تای چی از بهترین تمرینات انعطاف پذیری است که می تواند به کاهش درد کمر کمک کند.
دوچرخه سواری
دوچرخه سواری گزینه ایده آل برای افرادی است که دچار کمر درد شده اند. دوچرخه سواری سبب افزایش قدرت عضلات مرکزی بدن می شود. به همین دلیل فشار کمتری بر ستون فقرات وارد خواهد شد. از سوی دیگر دوچرخه سواری به دلیل انجام پدال زدن سبب افزایش سلامت دیسک ها و کاهش فشار بر آنها می شود.
تمرینات تثبیت کننده کمر
برای اینکه ستون فقرات بتواند بخوبی از پایین تنه حمایت کند و فرد در راه رفتن، خم شدن دچار مشکل نشود پاهای قوی نیاز دارد. درواقع به بیان دیگر، ناکارآمدی عضلات باسن و پاها باعث بی ثباتی و درد ستون فقرات می شود. تمرینات کششی می تواند این ماهیچه ها مانند ایلیوپسواس و همسترینگ را فعال و تقویت کند، منجر به بهبود هماهنگی بین لگن و ستون فقرات شود و به انتقال نیروها در قسمت تحتانی کمر، لگن و پاها کمک کند. کشش همسترینگ، اسکات، ددلیفت، پلانک با لیفت ساق پا و لانژ از بهترین تمریناتی است که می توانید با این هدف انجام دهید.
تمرینات فیزیوتراپی کمر
در ادامه با برخی از تمرینات ورزشی خاص که به منظور رفع کمر درد تجویز می شوند را مورد بررسی قرار می دهیم.
تمرین رفع اسپاسم کمر: برای رفع اسپاسم کمر در کوتاهترین زمان ممکن انجام تمرینات پل، کرانچ خوابیده، تمرین گربه شترو کشش کمر در حالت نشسته روی صندلی بهترین تمرین ها هستند.
فلکسور هیپ: وقتی فرد تمام طول روز نشسته قطعا عضلات کمر منقبض شده است. به همین دلیل انجام تمرین فلکسور هیپ با بازگردانی انعطاف پذیری می تواند در پیشگیری از کمر درد ناشی از خشکی کمر موثر باشد.
کشش گلوت: وقتی علاوه بر عضلات کمر عضلات باسن نیز دچار خشکی و کاهش انعطاف پذیری شده باشد کشش عضلات گلوت بهترین تمرین فیزیوتراپی کمر خواهد بود.
حرکت ورزشی گربه گاو: تمرین گربه گاو می تواند چندین مزیت برای فرد مبتلا به کمر درد داشته باشد. این تمرین از یک سو سبب شل شدن عضلات و رفع فشار وارد شده بر آنها می شود و از سوی دیگر با باز کردن فضای نخاعی در کاهش درد کمر ناشی از تنگی کانال نخاعی و سیاتیک نقش دارد.
نتیجه گیری
کمر درد با هر منشایی را اغلب می توان با تغییر سبک زندگی، افزودن تحرک به روتین روزانه و در نهایت با کمک فیزیوتراپی کمر رفع کرد. فیزیوتراپیست با تعیین منشا بیماری یک برنامه تمرینی هدفمند را برای تسکین درد و تقویت عضلات تحلیل رفته بیمار در نظر می گیرد. البته در مواردی درد بیمار به حدی است که امکان ورزش کردن برای بیمار وجود ندارد، در چنین مواردی فیزیوتراپیست از روش های فیزیوتراپی غیر فعال که شامل اولتراسوند تراپی، تحریک الکتریکی عصبی، امواج مادون قرمز و ماساژ به منظور رفع درد بیمار استفاده می کند.
برگرفته از طب لاین شاپ (https://teblineshop.com/)
