اکنون پس از گذشت 33 سال از رحلت این بزرگ مرد تاریخ ایران و جهان اسلام هنوز هم افکار و اندیشه های امام خمینی (ره) همچنان به منزله چراغی فرا روی نظام جمهوری اسلامی بوده و یاد و نام امام در قلوب ملت ایران زنده است.
مرقد مطهر بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران
نکته مهمی که باید درباره شخصیت امام راحل (ره) ذکر شود این است که ایشان از همه ویژگی های ضروری برای رهبری و ایفای نقش الگو برای توده های مسلمان برخوردار بودند که از جمله آنها صداقت فوق العاده و عدم خودمحوری، مبارزه با نفس، داشتن اراده و قاطعیت یک رهبر قدرتمند، هوش و ذکاوت فوق العاده، داشتن شجاعتی بی بدیل و پایداری دربرابر دشواری ها و مصیبت های بزرگ، صبر و استقامت، همدلی حقیقی با اقشار مستضعف یا همان پابرهنه ها، توانایی ایجاد ارتباط با توده های مردم و تاثیر گذاری در نفوس و از همه مهمتر داشتن تقوا و زهد نسبت به دنیا و بی توجهی به زخارف دنیوی بود.
به طور کلی می توان تاثیر تفکرات و منش فکری و عملی بنیانگذار جمهوری اسلامی را در دوسطح داخلی و خارجی مورد بررسی قرار داد. در نوشتار کنونی هدف بررسی ابعاد مختلف تاثیر گذاری حضرت امام ره در حوزه داخلی است.
نقش اساسی امام خمینی در رهبری انقلاب اسلامی
بی شک مهمترین بعد شخصیت تاثیر گذار حضرت امام خمینی (ره) نقش اساسی ایشان در رهبری انقلاب اسلامی و پیروزی آن بود. در واکاوی شخصیتی حضرت امام (ره) به عنوان رهبر انقلاب اسلامی و هدایت خیزش مردمی و رسیدن به پیروزی این انقلاب شکوهمند، باید اشاره کرد که ایشان رهبری مدبر، شجاع، متفکر، آگاه به زمان و مسائل جهانی بود که با بهره مندی از شیوه‌های نوین و بدیع، بزرگ‌ترین انقلاب معاصر را هدایت کرد. ایشان در کوران انقلاب اسلامی، به عنوان چهره‌ای تاریخ ساز و پدیده‌ای استثنایی و کاریزماتیک جلوه کرد.
«یودو اشتاین باخ» مدیر مؤسسه شرق شناسی آلمان می گوید: "امام خمینی سیاسی ترین رهبر معنوی جهان، با شخصیتی جذاب و کاریزماتیک، تمام آرمان‌های جمهوری اسلامی‌که برمبنای آنها ساخته شده است، از افکار ایشان ریشه می‌گیرد."
کتاب «پاره‌ای از خورشید» به نقل از شهید مطهری درباره شخصیت امام خمینی (ره) می‌گوید: "من در وجود امام خمینی چهار آمَنَ دیدم که بر ایمان من افزوده شد: آمن به هدف- به هدفش ایمان دارد. دنیا اگر جمع بشود، نمی‌تواند او را از هدفش منصرف کند. آمن بسبیله - به راهی که انتخاب کرده، ایمان دارد. امکان ندارد بتوان او را از این راه منصرف کرد. شبیه همان ایمانی که پیغمبر به هدفش و به راهش داشت. آمن بقوله - در میان همه رفقا و دوستانی که سراغ دارم، احدی مثل ایشان به روحیه مردم ایران ایمان ندارد و بالاخره، بالاتر از همه؛ آمن بربه - در یک جلسه خصوصی، ایشان به من گفت: «فلانی! این ما نیستیم که چنین می‌کنیم. من دست خدا را به وضوح حس می‌کنم.» آدمی که دست خدا و عنایت خدا را حس می‌کند و در راه خدا قدم برمی‌دارد، خدا هم به مصداق (ان تنصروا الله ینصرکم) بر نصرت او اضافه می‌کند."
لذا امام خمینی(ره) به عنوان نظریه پرداز نهضت اسلامی و بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی توانست نقش رهبری خود را به بهترین شکل ممکن در تاریخ ایران ایفا نماید. پیروزی انقلاب اسلامی نتیجه نقش مؤثر رهبری در هدایت خیزش مردمی و عبور از حوادث سخت و گوناگون در طول دوران شکل‌گیری، پیروزی و استمرار انقلاب اسلامی با استقرار جمهوری اسلامی ایران بوده است.
بنیان گذاری نظام جمهوری اسلامی، اقدام اساسی امام خمینی
اقدام بنیادین و اساسی دیگری که حضرت امام خمینی (ره) انجام دادند بنیان گذاری نظام جمهوری اسلامی در ایران بود. حضرت امام خمینی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، تشکیل نظام سیاسی جدید یعنی نظام جمهوری اسلامی را به همه پرسی گذاشت که در فروردین 1358 با رای مثبت بیش از 98 درصد از ملت ایران رسمیت یافت.
سپس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز به آرای عمومی گذارده شد و بدین ترتیب یک نظام اسلامی پدید آمد که همه ساختارها و مقامات عالی رتبه آن با رای مستقیم مردم برگزیده می شوند. در واقع حضرت امام ره در عصری که همه نظام های حکومتی بر اساس سکولاریسم بنیان گذاشته می شوند توانست نظامی دینی مبتنی بر مردم سالاری دینی را تحقق بخشد و مسیر نوینی را فراروی کشورهای اسلامی بگشاید. ایشان ثابت نمود که می توان نظامی سیاسی را برپا کرد که هم به انجام فرامین الهی پایبند باشد و هم به نقش مردم در سیاست تاکید نماید.
نقش اساسی امام خمینی در تشکیل نهادهای انقلاب اسلامی
یکی دیگر از اقدامات تاثیر گذار حضرت امام خمینی (ره) در سطح داخلی نقش اساسی ایشان در تشکیل نهادهای انقلاب اسلامی بود که در راستای نیازهای ناشی از پیروزی انقلاب، حفظ دستاوردهای انقلاب و اداره کشور انجام شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و شکل گیری نظام جمهوری اسلامی لزوم ایجاد تغییرات بنیادین در همه ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی احساس می شد و از سوی دیگر برای حفظ نظام نوپای جمهوری اسلامی در مقابل انواع توطئه های داخلی و خارجی باید نهادهای جدیدی شکل می گرفت لذا امام خمینی فرمان تشکیل نهادهای مختلفی را صادر کردند.
از جمله نهادهای مهمی که با فرمان امام خمینی ره شکل گرفتند باید به این موارد اشاره کرد:
- کمیته انقلاب اسلامی، که البته مبنای آن قبل از انقلاب اسلامی با شکل گیری کمیته استقبال از امام شکل گرفته و در پیروزی انقلاب نقش موثری داشتند، در 23 بهمن 1357 کمیته انقلاب اسلامی به طور رسمی با فرمان امام خمینی تشکیل شد که در برقراری نظم و امنیت در جامعه و مقابله با توطئه های داخلی از جمله مقابله با شورش مسلحانه گروهک منافقین بسیار موثر بودند، کمیته انقلاب اسلامی در سال 1370 پس از تصویب قانون تشکیل نیروی انتظامی، منحل گردید و با ادغام کمیته با شهربانی و ژاندارمری، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد.
- سپاه پاسدان انقلاب اسلامی، به فرمان امام خمینی در سال 1358 به عنوان نیروی نظامی انقلابی و قابل اعتماد که خود را وقف انقلاب اسلامی کرده، تشکیل شد که خدمات ارزنده‌ای به انقلاب و کشور داشته است. در واقع تشکیل سپاه که بعدها در جریان مقابله با فتنه های داخلی و جنگ تحمیلی ارزش خود را به اثبات رساند از جمله مهمترین اقدامات حضرت امام ره تلقی می شود.
- دادگاه‌های انقلاب، در راستای رسیدگی به شکایات مردم و محاکمه وابستگان رژیم پهلوی و ضد انقلاب تشکیل شد.
- جهاد سازندگی، به منظور سرعت بخشیدن به سازندگی مناطق محروم و روستاها در سال 1358 به دستور امام خمینی تشکیل شد.
- هیئت‌های هفت نفره واگذاری زمین، برای حل مشکلات و معضلات روستاهای ایران و ساماندهی امر کشاورزی درباره مساله زمین، تشکیل شد.
- تشکیل انواع نهادهای فرهنگی، اقتصادی واجتماعی نیز با دستور امام خمینی صورت گرفت که از جمله مهمترین آنها باید به نهضت سوادآموزی؛ بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی،بنیاد شهید انقلاب اسلامی و بنیاد 15 خرداد اشاره کرد که نقش مهمی در باسوادن کردن مردم ،رسیدگی به محرومان و خانواده های شهدا برعهده داشته اند.
رهبری دور اندیشانه و مدبرانه امام خمینی در جریان جنگ تحمیلی
یکی از ابعاد مهم شخصیت تاثیر گذار حضرت امام خمینی (ره) رهبری دور اندیشانه و مدبرانه ایشان در جریان جنگ تحمیلی بود. رژیم بعث عراق در 31 شهریور 1359 (22 سپتامبر 1980) تهاجمی وحشیانه را در جبهه ای گسترده علیه ایران با بمباران پایگاه های هوایی ومراکز استراتژیک و نیز پیشروی نیروهای نظامی خود در جنوب و غرب ایران آغاز کرد.
هدف صدام حسین رئیس جمهور عراق تصرف خوزستان ظرف چند روز و حتی بیشتر از آن سرنگونی نظام جمهوری اسلامی بود. حضرت امام خمینی در نخستین واکنش به این تهاجم، مردم ایران را به استقامت دعوت کرده و حتی حمله صدام را بی اهمیت دانستند.
«حسین رودسری» در کتاب پرتوی از خورشید می نویسد: "در نخستین روزی که هواپیماهای متجاوز عراقی آمدند و تمام مرزهای جنوب و غرب کشور مورد حمله و تجاوز قرار گرفت، امام با یک جمله که: دزدی آمده و سنگی انداخته و در رفته است، مردم را آرام کردند."
نقش رهبری حضرت امام خمینی به عنوان رهبر و فرمانده کل قوا و فرماندهی عالی جنگ که تعیین و هدایت اسـتـراتـژی جـنـگ را بـر عـهـده داشـت، مهمترین عامل مؤثر در حفظ و ارتقای روحیه حماسی ملت ایران در دفاع مقدس بود.
شخصیت عرفانی و حماسی حضرت امام خمینی و نگرش، آموزه‌ها و سیره ایشان تأثیر عمیقی بر روحیه ملت ایران و رزمندگان و مقاومت آنها در برابر دشمن داشت. دفاع مقدس با درایت امام راحل (ره) و به برکت ایستادگی و مقاومت ملت به نماد پایداری، عزت، پایمردی، رشادت، ایثار و شهادت مردم ایران مبدل شد.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
بیشتر بخوانید:
امام خمینی (ره)؛ الگوی همه مذاهب در جهان
امام خمینی (ره) منبع امید برای شکست جهانی استبداد
