ادامه این مشکلات مرزی، باعث ایجاد بحران اقتصادی در دوکشور همسایه شده است.
مشکلات تردد در نقطه مرزی قزاقستان و قرقیزستان، در پی جدال لفظی رؤسای جمهوری دو کشور همسایه از روز دهم ماه اکتبر ایجاد شده است.
در پی دیدار یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری اخیر قرقیزستان با «نورسلطان نظربایف» رییس جمهوری قزاقستان، روابط دوکشور به ویژه در مناطق مرزی تا حدود زیادی مختل شده است.
«الماس آتامبایف» رییس جمهوری قرقیزستان، قزاقستان را به مداخله درامور انتخابات ریاست جمهوری کشورش متهم کرد و گفت: «ما میبینیم که مقام های کشورهای خارجی تلاش میکنند تا نوکر خود را در کرسی ریاست جمهوری کشورمان قرار دهند و با درک این مهم که ملت قرقیز قابل خرید نیست، آن ها از ابزارهای فشار استفاده میکنند.»
رفتار متفاوت رئیس جمهور قرقیزستان نسبت به سایر مقامات این کشور
دولت بیشکک همچنین کمک های غیر نقدی طرف قزاق به سیل و زلزله زدگان ماه آوریل قرقیزستان را پس فرستاد و اعلام کرد به این کمک ها نیازی ندارد.
این رفتار دولت بیشکک در شرایطی رخ داد که چندی پیش مقام های دوکشور همسایه در ارتباط با کمک بلاعوض صد میلیون دلاری قزاقستان به قرقیزستان یک سند همکاری با یکدیگر امضا کردند که رفتار اخیر دولت بیشکک تا حدود زیادی قابل تامل است به خصوص اینکه قرقیزستان یکی از دو کشور آسیای مرکزی است که به شدت به کمک های خارجی برای ادامه حیات وابسته است.
به همین دلیل، معروف است که سیاستمداران قرقیزی، سعه صدر بیشتری دارند و در مقابل رفتارهای نامناسب، حتی الامکان سکوت اختیار می کنند تا بتوانند کمک های خارجی بیشتری دریافت کنند.
دراین میان، به نظر می رسد «آتامبایف» رییس جمهوری قرقیزستان تا حدود زیادی با دیگر سیاستمداران قرقیزی متفاوت عمل می کند.
به هرحال، در واکنش به رفتارهای دولت قرقیزستان، دولت قزاقستان تمامی اتهام های دولت بیشکک را رد کرده و به منظور اثبات این ادعا، از اعزام مستقیم ناظران خود برای انتخابات ریاست جمهوری قرقیزستان خودداری کرد.
روسیه؛ ناظر اختلافات قزاقستان و قرقیزستان
دراین شرایط، کارشناسان بین المللی حل مشکل کند، یا بسته شدن عملی مرز از سوی قزاقستان به روی قرقیزستان را ملزم به میانجیگری روسیه می دانند.
این در حالی است که دولت روسیه تاکنون در این زمینه سکوت اختیار کرده است.
پیش از این نیز رییس جمهوری قرقیزستان اعلام کرده بود که به منظور حل مشکل با قزاقستان قصد دارد پیشنهاد برگزاری نشست فوق العاده اتحادیه اقتصادی اوراسیا را مطرح کند که در پی این اظهارات، رییس جمهوری قرقیزستان به صورت تلفنی با روسای جمهوری روسیه و ازبکستان رایزنی کرد.
اما با وجود موضعگیری های تند رییس جمهوری قرقیزستان، «آیان ایریناف» رییس اتاق تجارت خارجی قزاقستان در حاشیه پانزدهمین نشست شورای رؤسای اتاقهای عضو کشورهای مستقل همسود در «بیشکک»، گفته بود: قرقیزها و قزاقها به ضرورت همکاریهای دوجانبه در حوزه اقتصادی واقف هستند و به همین دلیل نمیخواهند این مساله را سیاسی کنند.
درمجموع باید گفت: طولانی شدن وضعیت ناهنجار در مرزهای قزاقستان و قرقیزستان در مناسبات دوکشور همسایه در منطقه آسیای مرکزی بی سابقه است.
با وجود این و به رغم اظهارنظرهای کارشناسان قرقیز و قزاق در زمینه اهمیت ادامه همکاری های دوکشور همسایه، بعید است تا زمان تغییر رییس جمهوری قرقیزستان مشکلات دوکشور همسایه بر طرف شود.134/111
نویسنده: محمد علی طالبی
بیشتر بخوانید:
باز پس فرستادن کمکهای بشردوستانه قزاقستان به قرقیزستان / تحلیل
وام بلاعوض قزاقستان به قرقیزستان / تحلیل