تاکید آمریکا بر اصلاح توافق هستهای و زمزمههای همراهی اروپا با واشنگتن درحالی ست که ایران بارها اعلام کرده است، حاضر به اصلاح برجام و یا مذاکره مجدد بر سر آن نیست. اروپاییها البته میکوشند در ظاهر با این موضع همراهی داشته باشند؛ اما آنچه در روزهای اخیر برخی رسانههای اروپایی اعلام کردهاند، نشان میدهد در پشت پرده مذاکرات دیگری در جریان است.
ابتدا فرانسه به عنوان یکی از کشورهای عضو 1+5 حرف از مذاکره موشکی با ایران زد. حرفهایی که با واکنش ایران روبرو شد.
پس از مدتی اشپیگل نوشت که آلمان به عنوان یک عضو دیگر 1+5 نیز میکوشد، طراح تحریمهایی باشد که هم ترامپ را راضی کند و هم برجام را نگه دارد.
حالا هم گفته شده انگلیس سومین امضاکننده اروپایی برجام، با آمریکا همراه شده تا یک کارگروه برای اصلاح برجام به راه اندازد. کارگروهی که میخواهد الحاقیهای به توافق هستهای اضافه کند که براساس آن، محدودیتهایی در زمینههای غیرهستهای به تهران تحمیل شود.
هرگونه فشار برای مذاکره مجدد درباره برجام پیمان شکنی است
این تلاشها برای تحت فشار قرار دادن ایران در شرایطی است که ایران در دو سال گذشته از اجرای برجام، به اهداف خود از امضای برجام دست پیدا نکرده است.
بنابراین ایران هیچ علاقهای ندارد تا برای حفظ توافقی که برایش سودی نداشته، دست به تلاشهای بیشتر و مذاکره دوباره بزند.
ایران توافق هستهای را یک سند بینالمللی و یک پیمان چندجانبه میداند و بنابراین هرگونه فشار برای مذاکره مجدد بر سر آن نمادی از پیمانشکنی است که به بیاعتباری امضاکنندگان 1+5 منتهی خواهد شد.
تهران بهخوبی میداند که حتی اگر اروپا هم با آمریکا همراه شده و تحریمهایی را به نام بحثهای موشکی یا مسائل منطقهای تصویب کند، باز هم قادر نخواهد بود قطعنامهای را در شورای امنیت علیه ایران تصویب کرده و تحریمهای پیشین را بازگرداند چراکه به احتمال بالا، روسیه و چین بهعنوان دو عضو دیگر عضو 1+5 زیر بار پیمانشکنی غرب نخواهند رفت.
در چنین شرایطی، ایران دلیلی برای اینکه به خواسته اروپا و آمریکا تن دهد، ندارد.
هیچ تضمینی به اجرای برجام با فرض اصلاح آن نخواهد بود
از یکسو ایران میداند که حتی با فرض اصلاح برجام، باز هیچ تضمینی نیست که پس از اصلاح، دوباره غربیها زیر پیمان تازه نزنند. از سوی دیگر توافق هستهای در شرایط مطلوب اجرای خود نیز نتوانست به سود ایران تمام شود و بنابراین توافق اصلاحشده هم جز محدودیتهای بیشتر سودی ندارد.
بنابراین بهتر است اروپا و آمریکا با درنظر گرفتن واقعیتها، انتظارات خود از ایران را واقعبینانه تنظیم کرده و از طرح مطالباتی که مطمئن هستند با پاسخ منفی تهران روبرو میشود، بپرهیزند.
انتظاراتی که طرح آن بهجز نمایش بدعهدی آمریکا و اروپا و بیاعتبار بودن اسنادی که دولتهای غربی امضا میکنند، فایده دیگری نداشته و پیام آن به جهان این است که قاره سبز، چیزی به جز مستعمره آمریکا نیست.
اگر اروپا بهجای فشار بر ایران برای اصلاح برجام، به دونالد ترامپ فشار بیاورد که به تعهدات بینالمللی خود پایبند باشد، هم از استقلال و اثرگذاری جهانی خود دفاع میکند و هم نشان میدهد که میتواند بهعنوان یک بازیگر مستقل، نقش موثری را در تحولات بینالمللی ایفا کند.
نویسنده: مصطفی انتظاری هروی
133/110
بیشتر بخوانید:
برجام و گزینه هایی که اروپا را پشیمان خواهد کرد / تحلیل
حمایت دوباره اروپا از برجام
اتحادیه اروپا بار دیگر بر تعهد خود برای اجرای کامل «برجام» تاکید کرد