برای تحلیل سخنان فواد حسین ابتدا به چند جمله از گفت وگوی وی با تلویزیون مصری الغد اشاره میشود. «تهران این روزها زبان جدیدی از بغداد میشنود که پیش از این وجود نداشته است»، «سیاست خارجی امروز عراق تابع هیچ کشوری نیست و از منافع ملی ما نشأت میگیرد»، «ما دوست خواهیم بود و همسایه هم باقی خواهیم ماند و با هم همکاری خواهیم داشت ولی مسئله مداخلههای ایران غیرقابلقبول است.» اینها بخشی از اظهارات وزیر خارجه عراق درباره جمهوری اسلامی ایران و نوع رابطه تهران و بغداد است.
به نظر میرسد، اظهارات فواد حسین درباره دخالت ایران در امور داخلی عراق مربوط به بنبست سیاسی است که از اکتبر گذشته تاکنون در این کشور شکل گرفته است.
جمهوری اسلامی ایران بارها در خصوص بنبست سیاسی کنونی عراق دو موضع را تکرار کرده است:
اول اینکه ایران خواستار ثبات و امنیت عراق است و دوم اینکه ایران همواره بر لزوم گفتگو میان جریانهای سیاسی عراق برای خروج از بنبست سیاسی تأکید کرده است. دخالت ایران در این بنبست سیاسی، ادعایی است که از سوی رژیم صهیونیستی و محور سازش منطقهای مطرح میشود.
اظهارات ضد ایرانی فواد حسین ناشی از چند فاکتور است:
اول؛ وزیر خارجه عراق هر گاه در محیطی عربی قرار گرفته، ژستهای سیاسی و عربگرایانه داشته و همسو با سیاست برخی کشورهای عربی ضد جمهوری اسلامی ایران عمل کرده است. اظهارات جدید ضد ایرانی نیز در گفتگو با شبکه مصری الغد بیان شده است.
دوم؛ فواد حسین از اعضای حزب دموکرات کردستان عراق است که بر استقلال اقلیم کردستان از عراق تأکید دارد و جمهوری اسلامی ایران را از مخالفان جدی استقلال کردستان میدانند و یکی از دلایل اصلی شکست همهپرسی سپتامبر 2017 را نیز حمایت ایران از حفظ تمامیت ارضی عراق عنوان میکنند.
سوم؛ اظهارات وزیر خارجه عراق ناشی از مواضع شخصی فواد حسین نیز است. برخی شخصیتهای عراقی همسو با جریان سیاسی و رسانهای ضد مقاومت در منطقه حرکت و ازحضور آمریکا در عراق نیز حمایت میکنند. به همین دلیل مواضع و اظهارنظرهای ضد ایرانی را گاه و بیگاه تکرار میکنند.
نکته مهمتر این است که اگر قرار بر «صراحت» و عبور از «سکوت» سیاسی باشد، دولت کنونی بغداد و مقامات رسمی آن باید پاسخگوی این باشند که اولاً دولت آمریکا چگونه در خاک عراق، سردار شهید سلیمانی را که رسماً به این کشور دعوت شده بود، ترور کرده است؟، دوماً سرویسهای جاسوسی رژیم صهیونیستی که درمنطقه کردستان عراق حضور دارند، اهداف حضورشان چیست؟
بدون تردید، حملههای جمهوری اسلامی ایران به پایگاههای اسرائیلی در منطقه کردستان عراق، نهتنها دخالت در امور داخلی این کشور نیست بلکه دفاع از تمامیت ارضی و امنیت خود است که از درون اقلیم کردستان توسط رژیم صهیونیستی مورد تهدید قرار میگیرد.
موضوع دیگر این است که فواد حسین در شرایطی مدعی دخالت ایران در امور داخلی عراق شد که جمهوری اسلامی ایران بر خلاف آمریکا هیچ پایگاه نظامی در عراق ندارد و عدم مداخله باید در قبال کشوری نظیر آمریکا مطرح شود. از سوی دیگر، جمهوری اسلامی ایران همواره امنیت عراق را امنیت خود در نظر گرفته و در جریان تهاجم داعش به عراق حمایت همهجانبهای از این کشور در مبارزه با تروریستها داشته است و مقامات کنونی دولت عراق از جمله شخص فواد حسین نیز به آن بارها اذعان کردهاند.
نکته پایانی اینکه، «حسن ناظم» وزیر فرهنگ و گردشگری عراق از جمعه گذشته به مدت سه روز در ایران حضور و با مقامات جمهوری اسلامی ایران دیدار داشته و بر لزوم گسترش روابط دوجانبه میان تهران و بغداد تأکید کرده است.
واقعیت روابط ایران و عراق و سیر کلی این روابط نیز اینگونه است و اظهارات غیردوستانه فواد حسین بیانکننده نوع نگاه بغداد به تهران نیست بلکه بیش از همه ناشی از تفکرات شخصی و تا حدودی حزبی وی است.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117