حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران با اشاره به برنامه ریزی صورت گرفته برای برگزاری هفتمین نشست شورای عالی همکاری های راهبردی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه اظهار داشت، برگزاری این نشست گام مهمی در پیشبرد روابط و تحقق منافع دو کشور و ملت و گسترش مناسبات دوجانبه خواهد بود.
مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه نیز بر آمادگی این کشور برای برگزاری هر چه سریع تر هفتمین نشست شورای عالی همکاری های راهبردی دوجانبه و برنامه ریزی برای انجام سفر رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه به تهران تاکید کرد.
در ماه های اخیر مقامات ایران و ترکیه در دیدارهای دوجانبه و یا گفت و گوی تلفنی همواره موضوع اهمیت روابط دو کشور در زمینه های اقتصادی و همکاری های منطقه ای با هدف ثبات و جلوگیری از هرگونه تنش را مورد تاکید قرار داده اند. با این حال، جمهوری اسلامی ایران و ترکیه درخصوص برخی موضوعات اختلاف‌نظر دارند. به عنوان مثال، سیاست ایران و ترکیه در قبال تحولات سوریه، یکی از مهم ترین موارد اختلافی آن ها در سال های اخیر بوده که البته با اراده مقامات طرفین، مدیریت شده است.
منابع آبی و به طورمشخص موضوع سد کاراکورت که گفته می شود 1 میلیارد و 600 میلیون مترمکعب از آب رودخانه ارس را کاهش داده است و باعث آسیب دیدن بخشی از محیط زیست ایران می شود و همچنین، آبگیری و تکمیل سد ایلیسو بر روی رودخانه دجله که به تشدید بحران ریزگردها و تخریب اراضی کشاورزی در مناطقی از ایران منجر می‌شود، از دیگر موارد اختلافی ترکیه و جمهوری اسلامی ایران است که مقامات دو کشور پیگیر حل و فصل آن هستند.
چاووش اوغلو در اینباره با اشاره به روابط خوب بین دو کشور همسایه گفته است، پیرو توافق اخیر به عمل آمده، وی پیگیر مسائل محیط زیستی و مدیریت منابع آبی مشترک از طریق نهادهای ذیربط در ترکیه و تداوم برگزاری نشست های کمیته مشترک آب خواهد بود.
بدیهی است، اراده مقامات ایران و ترکیه تقویت همکاری ها است زیرا این دو کشور همسایه در بسیاری از موضوعات دارای منافع اقتصادی ، سیاسی و امنیتی مشترک هستند و در طول بیش از 400 سال گذشته بر حسن همجواری تاکید کرده اند.
بر همین اساس، یکی از موضوعات مهمی که در دستور کار مقامات ایران و ترکیه قرار دارد، ضرورت تقویت روابط دوجانبه از طریق ایجاد یک نقشه راه جامع و بلندمدت است که احتمالاً این سند در جریان سفر آتی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه به تهران، به امضای مقامات دو کشور خواهد رسید .
رئیس جمهوری ترکیه 30 آوریل در بازگشت از سفر به عربستان درباره روابط کشورش با ایران گفت، با وجود برخی حساسیت ها، نشست شورای عالی کمیته راهبردی با ایران را دنبال خواهیم کرد؛ در این مورد مشکل خاصی وجود ندارد.
اهتمام دو کشور به تنظیم نقشه راه همکاری‌های بلندمدت می‌تواند فصلی نوین از روابط جمهوری اسلامی ایران و ترکیه را رقم بزند. این دو کشور همسایه پیشتر افزایش حجم مبادلات تجاری تا 30 میلیارد دلار تا سال 2015 را پیش بینی کرده بودند که به دلایلی از جمله تحریم های غیر قانونی آمریکا و شیوع کرونا تحقق نیافت. هم اکنون ظرفیت های متنوع در بخش های صنعت، کشاورزی، خدمات و گردشگری، نفت، گاز و پتروشیمی در دو کشور وجود دارد که می تواند در تدوین نقشه راه همکاری های بلند مدت ایران و ترکیه مورد توجه قرار گیرد.
برسام محمدی، کارشناس مسائل منطقه در اینباره می گوید: در یک نگاه حداقلی، سند همکاری های بلندمدت ضمن مدیریت تنگناهای امنیتی، باعث تعدیل فضای تعارض و اختلاف بین دو کشور خواهد شد که از نظر اصلاح رفتارهای واگرایانه و ایجاد ثبات در منطقه با توجه به پروند‌ه‌های مهمی که وجود دارد، حائز اهمیت راهبردی است.
نویسنده: حسن عقیقی سلماسی
115
