یکی از دلایل اهمیت سفر غافلگیرکننده الحریری به ترکیه این است که عربستان و امارات، دو حامی مهم الحریری در منطقه، با ترکیه تعارض منافع دارند و نفوذ آنکارا را در جهان عرب برنمی‌تابند.
در تنش درون عربی میان قطر و چهار کشور عربی عربستان، امارات، بحرین و مصر یکی از شروطی که برای احیای روابط با دوحه تعیین شده بود، قطع یا تعدیل روابط با ترکیه بود که دولت دوحه نیز آن را نپذیرفت.
از سوی دیگر، به خصوص امارات در ماه‌های اخیر روابط پرتنشی با ترکیه داشته است. همین موضوع نیز بر اهمیت و به نوعی بر سفر سعد الحریری به ترکیه افزوده است.
این موضوع از زاویه دیگر نیز اهمیت دارد. الحریری یک هفته پیش از سفر به ترکیه، به امارات سفر کرده بود و در حالی که قصد سفر به عربستان را نیز داشت، این اتفاق رخ نداد.
اطلاعات دقیقی درباره گفتگوی الحریری با مقامات اماراتی و یا دلایل انجام نشدن سفر وی به عربستان سعودی وجود ندارد، اما به نظر می‌رسد نخست وزیر مأمور به تشکیل کابینه لبنان حمایت‌های لازم را از ریاض و ابوظبی دریافت نکرده است. علت اصلی این است که دولت‌های امارات و عربستان در صورتی حاضر هستند از الحریری حمایت کنند که وی موفق به تشکیل کابینه‌ای با وزن پائین حزب‌الله شود، اما رئیس جریان المستقبل تحقق این خواسته را در شرایط کنونی لبنان و با توجه به موقعیت برجسته حزب‌الله بعید می‌داند.
از این رو، حتی برخی منابع اعلام کردند امارات و عربستان درصدد هستند بها الحریری، برادر سعد الحریری را جایگزین وی برای تشکیل کابینه جدید کنند.
موضوع دیگر این است که سفر الحریری به ترکیه ارتباط مستقیمی با تشکیل کابینه و مشکلات اقتصادی لبنان دارد. با گذشت 4 ماه از معرفی سعد الحریری به عنوان نخست وزیر مأمور به تشکیل کابینه، اما هنوز وی موفق به این کار نشده است.
سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب‌الله لبنان نیز در سخنان جمعه‌شب گذشته خود اعلام کرد فرآیند تشکیل کابینه پیچیده شد. به نظر می‌رسد سعد الحریری با سفر به ترکیه و دیدار با رجب طیب اردوغان، درصدد کسب حمایت‌های بین‌المللی برای تشکیل کابینه جدید لبنان است. با توجه به اینکه ترکیه نفوذ سیاسی در لبنان ندارد، به نظر نمی‌رسد بتواند در تشکیل کابینه جدید این کشور کمکی کند.
با این حال، ترکیه از توانمندی اقتصادی زیادی برخوردار است و لبنان می‌تواند از ظرفیت اقتصادی آنکارا برای بازسازی بیروت بهره گیرد.
انفجار چهارم اوت بندر بیروت خسارتی حدود 15 میلیارد دلار در پی داشته است. با توجه به مشکلات اقتصادی زیادی که لبنان با آن مواجه است، امکان تأمین منابع داخلی برای بازسازی بیروت زیاد نیست و این کشور مجبور است از کمک‌های خارجی بهره گیرد. در همین راستا، دفتر سعد الحریری در بیانیه‌ای با اشاره به سفر وی به ترکیه، مشکلات اقتصادی و از سر گیری بازسازی بیروت را محور اصلی این دیدار و گفتگو با اردوغان اعلام کرد.
نویسنده: سید رضی عمادی
112
بیشتر بخوانید:
دیدار سعد الحریری با اردوغان
