دولت قطر تصمیم گرفت با هدف حمایت از ترکیه مقابل تحریم‌های آمریکا، سرمایه‌گذاری 15 میلیارد دلاری در ترکیه انجام دهد.
تصمیم قطر برای سرمایه‌گذاری در ترکیه، بیش از آنکه مخالفت با تحریم‌های واشنگتن علیه آنکارا باشد، اقدام متقابل در برابر ترکیه است.
پس از اینکه از ژوئن گذشته چهار کشور عربی عربستان، امارات، بحرین و مصر روابط دیپلماتیک خود را با قطر قطع و این کشور را تحت فشار قرار دادند، ترکیه بیش از هر کشور دیگری از قطر حمایت کرد و حتی نظامیان خود را به این کشور اعزام کرد.
در واقع، ترکیه برنده اصلی تنش قطر با چهار کشورعربی بود. اکنون دولت قطر با اعلام سرمایه‌گذاری 15 میلیارد دلاری در ترکیه، به نوعی اقدام ترکیه را جبران کرد.
موضوع دیگر این است که ترکیه و قطر مهمترین کشورهای حامی جریان اخوانی در منطقه خاورمیانه هستند. دوحه و آنکارا طی سال‌های گذشته با ایجاد نظم اخوانی در کشورهای عربی حمایت کردند و پس از اینکه با کودتای نظامیان در مصر، اخوانی‌ها از قدرت کنار گذاشته شدند، ترکیه و قطر در موضعی مشترک مهمترین منتقد این وضعیت بوده و رخدادهای مصر را کودتا نامیده و محکوم کردند.
مصر پس از «محمد مرسی»، رئیس جمهوری برکنار شده، نیز کمترین روابط را با قطر و ترکیه دارد. تقویت روابط ترکیه و قطر در شرایط کنونی نیز گویای این است که این دو کشور برداشت مشترکی از نظم سیاسی موجود در خاورمیانه دارند.
انتقاد امارات از قطر نیز بیش از هر چیز ناشی از دو عامل ذکر شده است؛ امارات مانند عربستان سعودی از تقویت روابط قطر و ترکیه استقبال نمی‌کند، زیرا از یک سو این شرایط به منزله شکست سیاست چهار کشور عربی علیه قطر است. از سوی دیگر به منزله تداوم «اخوانی گرایی» قطر است؛ موضوعی که امارات و کشورهایی نظیر عربستان، بحرین و مصر آن را تهدیدی جدی برای امنیت خود می‌دانند.
از این رو، امارات بیش از آنکه از سرمایه گذاری 15 میلیارد دلاری قطر در ترکیه نگران و منتقد باشد، نگران روند صعودی روابط دوحه و آنکارا و تاثیر این شرایط بر رویکرد چهار کشور علیه قطر و همچنین بر نظم سیاسی خاورمیانه است.
«انور قرقاش»، وزیر مشاور در امور خارجی امارات سرمایه‌گذاری 15 میلیارد دلاری قطر در ترکیه را (به‌زعم خود) «خرید حاکمیت با پول» نامیده و از آن انتقاد کرد. این انتقاد «قرقاش» در حالی است که امارات و برخی دیگر از کشورهای عربی حاکمیت خود را با صرف پول زیاد برای خریدهای نظامی از آمریکا و دیگر کشورهای غربی تضمین می‌کنند.
موضوع دیگر این است که انتقاد امارات از سرمایه‌گذاری قطر در ترکیه بیانگر این است که تنش درون عربی میان چهار کشور عربستان، امارات، بحرین و مصر با قطر نه تنها روند کاهشی ندارد بلکه همچنان سطح تنش حفظ شده است و چشم‌انداز روشنی نیز برای پایان یافتن این تنش دیده نمی‌شود. تداوم این تنش بیش از هر موضوعی به معنای شکست رویکرد این چهار کشور مقابل کشور کوچک قطر است. 139/120
نویسنده: سید رضی عمادی
بیشتر بخوانید:
ترکیه و قطر در مسیر بهبود همکاری‌های دو جانبه
امیر قطر: کنار ترکیه می‌‌مانیم
اردوغان و امیر قطر دیدار کردند/ سرمایه‌گذاری 15 میلیارد دلاری قطر در ترکیه
