تحلیل:

ایران پرس: عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای و بریکس زمینه را برای استمرار بیشتر روابط و همکاری های راهبردی تهران - مسکو فراهم کرده است.

«محمدباقر قالیباف» رئیس مجلس شورای اسلامی ایران و «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه در حاشیه مجمع پارلمانی بریکس با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کردند.

رئیس جمهور روسیه با ابراز خوشحالی از عضویت دائمی ایران در بریکس گفت: "همکاری ایران و روسیه بیش از پیش توسعه خواهد یافت."

قالیباف نیز با اشاره به دیدار با رئیس جمهور روسیه با انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: "در دیدار با آقای پوتین ضمن پیگیری توافق مالی دو کشور و پروژهٔ کریدور، بر ضرورت توسعهٔ روابط اقتصادی تاکید کردم. پوتین از اطمینان در تداوم توسعهٔ روابط ایران و روسیه همانند دوره آیت‌الله رئیسی سخن گفت و از من خواست سلام گرم و بهترین آرزوهای او را به رهبر معظم انقلاب و مردم ایران برسانم.»

محمد باقر قالیباف به دعوت «ویاچسلاو والودین» رئیس دومای ملی روسیه و همچنین «والنتینا ماتوینکو» رئیس‌ شورای فدراسیون مجلس فدرال فدراسیون روسیه عازم این سفر شد تا در دهمین مجمع پارلمانی بریکس شرکت و سخنرانی کند.

سال گذشته جمهوری اسلامی ایران و سه کشور دیگر عضو بریکس شدند و اکنون در مجموع ۹ کشور از قدرت‌های نوظهور جهان به عضویت بریکس درآمده‌اند.

پیگیری استفاده از ظرفیت‌های بریکس برای مراودات مالی و تجاری از جمله مهم‌ترین اهداف سفر هیات عالی پارلمانی ایران به سن پترزبورگ بود.

ایران در ژوئیه سال گذشته به سازمان همکاری شانگهای، یک گروه منطقه ای به رهبری چین و روسیه پیوست. ایران همچنین در ماه دسامبر به اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) به رهبری روسیه پیوست. 

در میان قدرت های بزرگ، روسیه بیشترین تاریخ روابط سیاسی با ایران را دارد. تحلیلگران معتقدند جمهوری اسلامی ایران به دلیل موقعیت استراتژیک، ژئوپلیتیک و برخورداری از فاکتورهای مختلف قدرت منطقه ای، از جایگاه مهمی در سیاست خارجی روسیه برخوردار شده است و این امر به راهبردی شدن روابط ایران و روسیه کمک کرده است.

مناسبات جمهوری اسلامی ایران و روسیه که در دهه‌های گذشته بطور منظم روند رو به گسترشی داشته است در سال های اخیر بر اساس خواسته رهبران دو کشور از تحرک بیشتری برخوردار شده و دورنمای روشنی را برای گسترش همکاری مشترک و بزرگ دو کشور در منطقه فراهم آورده است.

عوامل بین المللی و منطقه ای و موقعیت جغرافیایی ایران و روسیه و احساس نیاز دو کشور به نزدیکی هر چه بیشتربه یکدیگر و اهمیت توسعه روابط دوجانبه، باعث تسریع آهنگ گسترش مناسبات تهران و مسکو شده است.

ایران و روسیه چه در سطح جهانی، چه در سطح منطقه ای و چه در سطح روابط دو جانبه، دارای منافع و علایق مشترکی می باشند که روابط دو کشور را در سالهای پس از فروپاشی شوروی ارتقاء بخشیده است.

واقعیت این است که روابط دوجانبه ایران و روسیه از تاریخچه ‌ای طولانی از همکاری درخصوص موضوعات مورد علاقه مشترک برخوردار است و در نتیجه سیاست های آمریکا علیه هر دو‌ کشور درحال تقویت است. تلاش‌های آمریکا برای فراگیر ساختن و جهانی کردن نظم مورد نظر خویش و تک قطبی ساختن جهان مورد مخالفت هردو کشور ایران و روسیه بوده و حمایت از ایجاد یک نظام چند قطبی و مقابله با یکجانبه‌گرایی آمریکا از جمله عوامل و انگیزه های دو کشور برای همکاری بوده است.

شواهد موجود حاکی از این است که گسترش روابط دو کشور علاوه بر ارتقای منافع ایران و روسیه به نفع سایر کشورها هم بوده و به تثبیت صلح و امنیت منطقه ای و بین المللی کمک کرده است.

برای مثال نزدیکی و همکاری ایران با روسیه باعث شد تا بازار جهانی نفت قوام بیشتری یابد و البته در کنار آن با همراهی برخی کشورهای دیگر، «اوپک گازی» نیز شکل گرفت تا کشورهای دارای این منبع استراتژیک را از قدرت کنترل بیشتری بر منابع و منافع خود بهره مند سازد

همین نتیجه را می توان برای خارج کردن جهان از سلطه دلار نیز متصور شد که دو‌کشور اقدامات گسترده ای در این زمینه اتخاذ کرده اند. نکته مهم و قابل توجه این است که روابط و همکاری های ایران و روسیه با توجه به عوامل و‌مولفه های تاثیرگذار برگشت ناپذیر و نهادینه شده و‌همین‌امر موجب شده علیرغم تغییر دولت ها کماکان ادامه یابد و روز به روز بر عمق وگستره آن‌ افزوده شود.

نویسنده: احمد کاظم زاده

117

بیشتر بخوانید:

قالیباف: پارلمان‌های عضو بریکس قوانین تسهیل‌گر برای توسعه تجارت تصویب کنند

قالیباف عنوان کرد: گسترش روابط مالی با حضور در اجلاس بریکس