وجه مشترک مصر و عربستان در این است که مدت زیادی نیست که هر دو کشور شاهد تغییر در راس قدرت بودند.
عبدالفتاح السیسی تنها شش ماه قبل از ملک سلمان و پسرش محمد به قدرت رسید. السیسی در جولای 2014 و ملک سلمان و محمد بن سلمان نیز در ژانویه 2015 در مصر و عربستان قدرت را در اختیار گرفتند. محمد بن سلمان از زمانی که در عربستان به قدرت رسید، توجه زیادی به تقویت روابط ریاض و قاهره داشت.
از این رو، بن سلمان از 2015 تاکنون پنج سفر به قاهره داشته است.
سه سفر بن سلمان به قاهره در سال 2015، یک سفر در سال 2016 بود و در سال 2017 سفری به قاهره نداشت و اکنون در فوریه 2018 برای پنجمین بار به قاهره سفر کرد.
ریاض و قاهره، چشم طمع در پشت لبخند و صمیمیت
به نظر می رسد که محمد بن سلمان تقویت روابط با مصر را یکی از اولویت های خود در سیاست خارجی قرار داده است؛ زیرا مصر یکی از بزرگترین کشورهای عربی است که با توجه به پیشینهاش و همچنین جایگاهی که به لحاظ علمی و سیاسی در جهان عرب دارد، همین که مانعی برای پیشبرد سیاست خارجی جاه طلبانه و جنگ طلبانه عربستان سعودی ایجاد نکند، برای ولیعهد سعودی یک امتیاز است.
این در حالی است که عربستان سعودی از زمانی که محمد بن سلمان به سمت ولیعهدی برگزیده شد شاهد روابط سردی با کشورهای کوچکی نظیر قطر، کویت و اردن است.
اهمیت سفر سه روزه اخیر بن سلمان به قاهره در این است که این نخستین سفر خارجی وی پس از انتصاب به سمت ولیعهدی عربستان سعودی است.
از زمانی که بن سلمان در ژوئن 2017 جایگزین محمد بن نایف در سمت ولیعهدی عربستان شد، تا کنون هیچ سفر خارجی نداشته است که علت اصلی آن نگرانی وی از اقدام احتمالی شاهزاده های سعودی برای کودتا بود.
سفر وی به قاهره و همچنین سفری که به انگلیس و آمریکا در ماه جاری میلادی خواهد داشت، حامل این پیام است که از نگرانی های داخلی ولیعهد جوان سعودی کاسته شده است.
مهمترین محور گفتگوی بن سلمان و السیسی، تنش با قطر است. مصر به همراه سه کشور عربستان، بحرین و امارات از پنجم ژوئن 2017 تاکنون روابط خود با دوحه را به دلیل آنچه که حمایت قطر از تروریسم نامیدند، قطع و این کشور را تحریم کردند.
مصر در حالی با سه کشور دیگر علیه قطر همسو شد که از زمان به قدرت رسیدن السیسی روابط پرتنشی با دوحه داشته زیرا قاهره اخوان المسلیمن را سازمانی تروریستی معرفی کرد اما قطر روابط حسنه ای با اخوان دارد و حتی میزبان برخی از اعضا و رهبران این جنبش مصری است.
در همین حال، تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا درباره بیت المقدس و برخی مسایل منطقه ای از جمله بحران سوریه نیز دیگر محورهای گفتگوی ولیعهد سعودی با مقامات مصری است.
قدس محل آشکار شدن سیاست های متناقض عربستان و مصر
یکی به نعل ترامپ، یکی به میخ فلسطینیان
سفر بن سلمان به قاهره برای دولت السیسی نیز حایز اهمیت است. اگرچه السیسی پیروز انتخابات ریاست جمهوری ماه جاری در مصر حتی پیش از برگزاری انتخابات است، اما السیسی از سفر بن سلمان برای اهداف انتخاباتی خود بهره می گیرد.
در همین حال، در حالی که عربستان سعودی از تقویت روابط با قاهره اهداف سیاسی را پیگیری می کند، قاهره از تقویت روابط با ریاض، بیش از همه اهداف اقتصادی دارد.
برهمین اساس، عبدالفتاح السیسی در رفتاری خارج از پروتکل ها در حالی به استقبال محمد بن سلمان رفت که ولیعهد سعودی مقامی پائین تر از رئیس جمهوری مصر است.
پایگاه اینترنتی رای الیوم این اقدام السیسی را نوعی آینده نگری عنوان کرد که با توجه به نیاز مصر به عربستان (که عمدتاً نیاز اقتصادی است) و احتمال تصدی بن سلمان بر کرسی پادشاهی عربستان انجام شد.
137/110
نویسنده: سیدرضی عمادی
بیشتر بخوانید:
خوش خدمتی السیسی به ملک سلمان/ موافقت رئیس جمهور مصر با توافقنامه واگذاری دو جزیره «تیران» و «صنافیر» به عربستان
طعنه نخست وزیران کشورهای نوردیک به ترامپ، سلمان و السیسی
عبدالفتاح السیسی در راه حسنی مبارک/ تحلیل
