نتایج یک نظرسنجی جدید از مخالفت اکثریت شهروندان اروپایی با پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا حکایت دارد. نتایج نظرسنجی جدید شورای روابط خارجی اروپا (ECFR) نشان می‌دهد، فقط شمار کمی از شهروندان کشورهای عضو اتحادیه اروپا، موافق پیوستن ترکیه هستند. در این میان، نکته قابل تامل مخالفت ملت های اروپای مرکزی و شرقی با پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا است. به عنوان مثال، اکثریت ۶۰ تا ۶۵ درصدی مردم در لهستان و رومانی مخالف پیوستن ترکیه به این اتحادیه هستند. این در حالی است که مردم بلغارستان، لهستان و رومانی پس از کاهش ارزش پول ملی و ارزانی کالاهای اساسی در ترکیه، به صورت روزانه به این کشور سفر و کالاهای مورد نیاز خود از این کشور تامین می کنند.
نکته برجسته و قابل تامل، این واقعیت است که دولت ها و ملت های این منطقه یک دهه پیش، موافق پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا معرفی می شدند. در عین حال، مخالفت ملت های اروپای مرکزی برای پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا در حالی است که گروه قابل توجه دیگری از اتباع اتریش، آلمان، فرانسه و دانمارک با پیوستن ترکیه به این اتحادیه مخالفند. دولت مردان آنکارا از سال ۱۹۶۴ میلادی به منظور اروپایی شدن تلاش می کنند و دراین راستا، با تغییرات در قوانین و فرهنگ جامعه ترکیه، گام هایی برداشته است.
با وجود تلاش های نزدیک به هفتاد ساله سیاستمداران ترک، تاکنون امکان تحقق خواسته های سیاستمداران حاکم بر ترکیه محقق نشده و این در حالی است که ترکیه توانسته است به عضویت برخی از نهادهای اروپایی نظیر اتحادیه گمرکی اتحادیه اروپا در آید. این امر به معنای آن است که دولت های اروپایی تمایل دارند تا از خدمات ارزان قیمت کالاهای تولیدی ترکیه بهره برداری کنند. در مقابل، از پذیرش این کشور مسلمان در اتحادیه اروپا ممنعت می کنند. این سیاست دولت های غربی در طول هفت دهه گذشته آن قدر برجسته بوده است که برخی از تحلیلگران سیاسی ترک، اتحادیه اروپا را باشگاه ویژه مسیحیان قلمداد کرده اند.
ترکیه به اتحادیه اروپا نمی پیوندد
خانم "دوروته اشمیت" پژوهشگر و مسئول برنامه ترکیه معاصر در موسسه فرانسوی روابط بین الملل و تحلیلگر برجسته این موسسه یک دهه پیش گفته بود: «اصطلاح باشگاه مسیحیان عمدتا توسط سیاستمداران و تحلیلگران ترک استفاده می شود. در واقع، در متن قانون اساسی اتحادیه اروپا، اشاره ای به مذهب نشده است. اما نزد افکار عمومی اتحادیه اروپا چنین موضوعی مطرح است. امروزه در نظرسنجی ها مشاهده می شود که تنها ۳۰ درصد شهروندان اروپایی موافق پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا هستند».
از سوی دیگر، این واقعیت را نباید نادیده گرفت که مقام های دولت ترکیه پس از تنش های لفظی با دولت های اروپایی در طول دو دهه گذشته ، اخیرا به منظور گشودن راه جدید دیگری برای نزدیکی و عادی سازی روابط این کشور با کشورهای اروپایی بر آمده اند. تازه ترین اقدام دولت ترکیه، تلاش برای ساخت یک پل دریایی بین این کشور و یونان بوده است تا خودروها بتوانند به آسانی بر روی آن پل تردد کنند. دولت ترکیه همچنین برای گسترش روابط خود با برخی دیگر از کشورهای قدرتمند اتحادیه اروپا یعنی آلمان، فرانسه و ایتالیا، تلاش می‌کند.
این اقدامات دولت ترکیه در شرایطی بار دیگر در دستور کار قرار گرفته است که "دیوید کامرون" نخست وزیر اسبق انگلیس پیشتر گفته بود: «ترکیه تا سال ۳۰۰۰ میلادی هم نمی تواند به اتحادیه اروپا بپیوندد».
سیاست خارجی ترکیه مانعی برای پیوستن به اتحادیه اروپا
مقامات آلمان، فرانسه و ایتالیا، سه کشور قدرتمند اتحادیه اروپا همواره از سیاست خارجی دولت رجب طیب اردوغان و رویکرد ترکیه در قبال موضوعاتی همچون حقوق بشر، مهاجرت، حقوق زنان و اقلیت ها، خروج از کنوانسیون استانبول، بی توجهی شفافیت مالی، فقدان آزادی بیان و میزان پایبندی به تفکیک قوا، انتقاد کرده اند. با توجه به این واقعیت ها، ترکیه در حالی درخواست آغاز دوباره مذاکرات پیرامون عضویت در اتحادیه اروپا را اعلام کرده است که قدرت‌های برتر اروپایی، تمایلی به پیگیری این موضوع نشان نمی دهند.
در مقابل، سخنان اخیرا "مهمت شیمشک" به عنوان یکی از مهمترین وزاری کابینه دولت اردوغان در مورد اتحادیه اروپا، نشان دهنده این واقعیت است که در طول دو دهه گذشته، مقام های آنکارا در ظاهر، خود را برای پیوستن به اتحادیه بی میل و بی رغبت نشان می دادند. اما در پشت پرده، همچنان در حال تلاش و لابی گری برای اقناع سران اروپایی بوده اند.
نویسنده: طالبی
116
بیشتر بخوانید:
موافقت ترکیه با پیوستن سوئد به ناتو پس از یک سال ممانعت
شرط تازه ترکیه برای عضویت سوئد در ناتو، مخالفت آلمان با اظهارات اردوغان
