روابط دوجانبه و منطقه‌ای به ویژه همکاری ایران و عمان در تنگه هرمز از محورهای رایزنی ظریف و بن علوی بود. وزرای خارجه دو کشور در این دیدار بر اراده دولت‌های متبوع خود درجهت تداوم همکاری‌ها و رایزنی‌ها با هدف تضمین ایمنی دریانوردی و امنیت انرژی برای همگان تاکید کردند و از همه طرف‌ها خواستند نقش مثبتی را در این روند ایفاء کنند.
چندی است که زمزمه تشکیل ائتلاف نظامی در تنگه هرمز به منظور اسکورت کشتی های تجاری و نفتکش ها از جانب امریکا مطرح شده است.واشنگتن نخستین‌بار ایده ایجاد این ائتلاف را در خلال نشست وزیران دفاع کشورهای عضو ناتو در بروکسل در ژوئن سال گذشته مطرح کرد.
کاخ سفید اهدافی چند وجهی را در این زمینه دنبال می کند. این اهداف از سه جنبه کلی قابل تامل هستند:
جنبه نخست: ایجاد موج جدید "ایران هراسی" و افزایش فشار بر جمهوری اسلامی از مسیر بین المللی کردن جریان القایی نبود امنیت کشتیرانی در خلیج فارس است.
جنبه دوم: اهداف امریکا از این جریان سازی ؛ایجاد وضعیتی است که ایران با چالش های جدید امنیتی در سطح فرامنطقه ای مواجه شود .
اما جنبه سوم: در زنجیره اهداف منطقه‌ای امریکا استمرار تجارت پر سود فروش سلاح به کشورهای عربی منطقه است. این سیاست با روی کار آمدن ترامپ و توصیفی که وی از شیوخ عرب منطقه بعنوان " گاوشیرده " کرد، با شدت بیشتری دنبال شده است.
ترامپ با بحران سازی به موازات وادارکردن کشورهای عرب منطقه به دادن هزینه بیشتر به منظور افزایش حضور نظامی تحمیلی آمریکا ؛ از کشورهای عمده وارد کننده نفتی از جمله ژاپن و کره جنوبی خواسته است برای تامین انرژی خود در فرآیند حفظ امنیت تنگه هرمز دخالت داشته باشند.
امریکا در قالب این سناریو احتمالا به دنبال ایجاد زمینه برای برقراری قوانین جدید در پوشش ائتلاف سازی بین المللی درمنطقه خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان است.
این تحرکات در حالی ادامه دارد که اقتضائات و شرایط خاص ژئوپلتیکی منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز به گونه‌ای است که هیچ قدرتی در جهان نمی تواند نقش ایران را در حفظ امنیت این آبراه مهم جهانی که شریان اصلی انتقال انرژی در دنیا به شمار می رود نادیده بگیرد.
سیدعباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران ماه اوت سال گذشته در سفرش به فرانسه به عنوان فرستاده ویژه رئیس جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد؛ ایران امنیت تنگه هرمز را برقرار می‌کند و به هیچ‌کس اجازه نمی‌دهد امنیت این گذرگاه حساس دریایی را برهم بزند.
ایران برای حفظ امنیت منطقه طرح "ابتکار صلح هرمز" را به کشورهای منطقه پیشنهاد کرده که اساس آن تضمین امنیت برای همه کشورهایی است که در چارچوب حقوق بین الملل بدنبال تجارت آزاد و امنیت کشتیرانی در منطقه خلیج فارس هستند.
هدف از این طرح همکاری در زمینه مقابله با تهدید های مشترک و حل و فصل مسالمت‌آمیز تمام تنش‌ها و منازعات منطقه‌ای از طریق افزایش ارتباطات بین دولت های منطقه است.
جمهوری اسلامی ایران معتقد به همکاری بین کشورهای منطقه در جهت درونی سازی امنیت در خلیج فارس است. در همین راستا تهران اوایل ژانویه میزبان اجلاس مجمع گفت و گوی منطقه ای با محوریت طرح صلح هرمز بود.
وزیر امور خارجه ایران دربخشی از سخنانش در این اجلاس با اشاره به چالش امنیت جمعی درمنطقه؛ گفت : "پارادایمی که امروز بر منطقه غرب آسیا تحمیل شده و دانسته یا ندانسته، توسط برخی در منطقه باز تولید می‌شود، بر این اصل قرار گرفته است که سلاح آمریکایی و جنگ، امنیت می‌آورد."
تجربه سال های اخیر و روند تحولات جاری نشان می دهد که امنیت در منطقه به یک تغییر بنیادین در چارچوب همکاری های منطقه ای نیاز دارد.
تاکید وزرای امور خارجه ایران و عمان بر همکاری‌ها و رایزنی‌ها با هدف تضمین ایمنی دریانوردی و امنیت انرژی برای همگان و در خواست ازهمه طرف‌ها برای ایفای نقش مثبت در این روند، مبتنی بر همین دید گاه است.118
نویسنده: جمشید امین زاده
