رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه که مشغول مذاکره با کشورهای متحد آمریکا در منطقه است و همکاری با سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را بیش از پیش تقویت کرده در اقدامی قابل تامل، بر دستیابی ترکیه به دومین سری سامانه موشکی اس ۴۰۰ روسیه تاکید کرده است. درهمین ارتباط رجب طیب اردوغان در گفتگوی تلفنی با ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه به تلاشهای خود برای دستیابی به دومین سری از سامانه موشکی اس-400 ادامه می دهد. سه شنبه گذشته نیز اسماعیل دمیر رئیس سازمان دفاعی ترکیه گفته بود:
این کشور می تواند سری دوم سامانه موشکی اس-400 را از روسیه خریداری کند و این اقدام همچنان در دستور کار دولت ترکیه قرار دارد.
تردیدی نیست که خرید سامانه موشکی اس 400 از روسیه، روابط آنکارا - واشنگتن را در چند سال گذشته به سمت تیرگی هر چه بیشتر سوق داده است. به طوری که آمریکا، ترکیه را از طرح تولید جنگنده های اف 35 خارج کرده و تحویل جنگنده های خریداری شده به این کشور را نیز به حالت تعلیق درآورده است. با توجه به این واقعیت ها، باید گفت: اظهارات اخیر مقام های ترکیه مبنی بر خرید و دریافت سامانه موشکی اس 400 از روسیه، مناقشه میان ترکیه با آمریکا و ناتو را تشدید خواهد کرد. در عین حال، با توجه به مذاکرات جاری مقام های ترکیه با آمریکا و متحدانش در منطقه غرب آسیا و تلاش به منظور میانجیگری در مناقشه روسیه و اوکراین، تردیدی نیست که تاکید دوباره مقام های سیاستمداران حاکم بر آنکارا برای خرید سامانه موشکی اس - 400 از مسکو را باید تلاش دولت ترکیه به منظور ایجاد فشار بر آمریکا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی قلمداد کرد. در حقیقت، چنین به نظر می رسد که ادامه تلاش های ترکیه برای خرید سامانه موشکی از روسیه، به اهرمی برای این کشور جهت دریافت امتیاز از غرب تبدیل شده است. در زمینه سیاست های دولت ترکیه در قبال غرب، در چند سال گذشته، کارشناسان سیاسی، نظامی و امنیتی دیدگاه های متفاوتی مطرح کرده اند. در تمامی دیدگاه های مطرح شده توسط کارشناسان، موضوعاتی نظیر ایجاد فشار بر غرب به عنوان یکی از مهمترین اهرم های دولت ترکیه در مذاکره با غرب مطرح شده است. در واقع، دولت ترکیه از همکاری نظامی با روسیه صرفا به عنوان راهی در جهت دریافت امتیاز از غرب بهره برداری می کند. برای مثال، آلکساندر دلوال کارشناس سیاسی مشهور فرانسوی و نویسنده کتاب های متعدد در زمینه روابط بین الملل و ژئوپلتیک معتقد است:
"ترکیه اهدافی نظیر به پا کردن جنگ بین روسیه و ناتو را در دستور کار دارد".
این کارشناس فرانسوی در مصاحبه با خبرگزاری ریا نووستی با بیان این که سرنگونی جنگنده روسی در خاک سوریه توسط ترکیه به همین منظور انجام شد، اعلام کرد:
"دولت ترکیه از موقعیت خود به عنوان عضو ناتو به منظور پیش گیری از اجرای تعداد زیادی از طرح های همکاری با یونان و قبرس استفاده بهره برداری کرده است".
این کارشناس مشهور فرانسوی در عین حال گفته است:
"ترکیه نه تنها یک کشور مافیایی، بلکه چنان کشوری است که کردها را که ساکنان این کشور هستند، بمباران کرده، اجازه استقرار اردوگاه های آموزشی به شبه نظامیان اسلام گرا در خاک خود را داده و از بحران پناهجویان برای ارعاب در مذاکره با اتحادیه اروپا بهره برداری کرده است".
با توجه به این واقعیت ها باید گفت: دولت ترکیه با خرید سامانه موشکی از روسیه می تواند سیستم دفاعی خود را بیش از پیش تقویت کند. اما پیش از آن، ترکیه با این اقدام می تواند در مذاکره با آمریکا و ناتو و متحدانشان، از این اهرم در جهت دریافت امتیازهای هر چه بیشتر بهره برداری کند. این در حالی است که سامانه دفاع موشکی اس 400 روسیه از توانایی بسیار بیشتری در مقایسه با سیستم های موشکی غربی برخوردار است. از جمله این که سامانه موشکی تولید روسیه، با توان شلیک همزمان 72 موشک و نابودی اهداف تاکتیکی و بالستیکی از پنج تا 60 کیلومتر فاصله و دو تا 27 کیلومتر ارتفاع، از پیشرفته ترین سامانه های دفاعی در جهان به قلمداد می شود. در حالی که نمونه های غربی سامانه های موشکی نظیر پاتریوت، از امکانات کمتری در مقایسه با سامانه موشکی اس 400 روسیه برخوردار است.
نویسنده: محمد علی طالبی خاکیانی
115