لاوروف با تاکید بر اینکه سازمان پیمان امنیت جمعی بر خلاف ناتو هیچ کشوری را تهدید نمی کند، خاطر نشان کرد، این سازمان تنها در قلمرو کشورهای عضو آن و در راستای افزایش امنیت آنها فعالیت می کند.
تاکید لاوروف بر اهداف متفاوت دو پیمان امنیتی و نظامی غربی و شرقی نشانگر تفاوت فلسفه وجودی آنها است.
پس از فروپاشی شوروی در سال 1991 و پایان دوره جنگ سرد، فلسفه وجودی ناتو زیر سئوال رفت.
آمریکا به عنوان سردمدار بلوک غرب، تلاش زیادی به منظور ایجاد فلسفه وجودی جدیدی برای این سازمان نظامی کرد تا بدین ترتیب ناتو بتواند در دوره پسا جنگ سرد به حیات خود ادامه دهد.
در این راستا ناتو در وهله نخست ادعا کرد که با پیش روی به سوی شرق، خواهان ایجاد یک پیمان با گستره جغرافیایی بی سابقه یعنی از آمریکا و کانادا درغرب اقیانوس اطلس تا کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز در اورآسیا است.
با این حال ناتو هیچگاه از عضویت روسیه در این پیمان نظامی استقبال نکرد و برخوردی بدبینانه و در مراحل بعدی با آغاز و گسترش بحران اوکراین، برخوردی خصمانه با روسیه داشته است.
«آندری کوشکین» Andriy Koshkin، کارشناس نظامی روسی می گوید: اکنون که روسیه خود کفا و در سیاست خارجی مستقل شده، ناتو و آمریکا از تجاوزگری آن سخن به میان آورده است.
ناتو که تحت نفوذ آمریکا به عنوان قدرت مسلط قرار دارد، در سالهای اخیر با مداخله نظامی در مناطق بیرون از حوزه جغرافیایی این سازمان نظامی، عملا تلاش کرده تا خود را به مثابه یک سازمان نظامی جهانی و با وظایف بین المللی مطرح کند.
در مقابل سازمان پیمان امنیت جمعی با هدف برقراری امنیت کشورهای همسود در سال 1992 تشکیل شد و هم اکنون روسیه، ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان عضو این سازمان هستند.
در واقع سازمان پیمان امنیت جمعی، برای آن دسته از کشورهای حوزه همسود که در آن عضویت دارند، به منزله تضمینی برای مقابله با چالش های نوین امنیتی و نظامی است که این کشورها با آنها مواجه هستند.
«ایگار پانارین» Eagar Panarin کارشناس اطلاعاتی با اشاره به نقش سازمان پیمان امنیت جمعی در فضای اوراسیا، بر این نکته تصریح دارد که سازمان پیمان امنیت جمعی، چتر دفاعی و سپری برای اتحادیه اقتصادی اوراسیا است.
دفاع از تمامیت ارضی و منفافع اقتصادی مشترک؛ هدف سازمان پیمان امنیت جمعی
در حال حاضر هدف رسمی سازمان پیمان امنیت جمعی، دفاع از تمامیت ارضی و منافع اقتصادی کشورهای عضو، با استفاده از نیروی نظامی مشترک و ارتش کشورهای عضو است.
روسیه به عنوان عضو کلیدی سازمان پیمان امنیت جمعی توجه خاصی به توسعه این نهاد امنیتی اروآسیایی دارد.
تغییرات ماهوی و مهمی که در چند سال اخیر چه در صحنه اروپای شرقی و چه در صحنه آسیای مرکزی بوقوع پیوسته، باعث شده است تا اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی درصدد اقداماتی با هدف تطبیق با وضعیت جدید امنیتی بر آمده و در عین حال کارایی این سازمان را افزایش دهند.
با توجه به تهدیدات مشترک امنیتی علیه کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی می توان انتظار داشت که نقش این نهاد امنیتی منطقه ای در آینده پر رنگ تر شده و همکاری بین کشورهای عضو آن افزایش یابد.
در مقابل عملکرد ناتو در دوره پسا جنگ سرد بیش از این که تقویت امنیت و ثبات آفرینی بوده باشد، بیشتر به سوی امنیت زدایی و تنش آفرینی بوده است.
این سیاست هنوز از سوی این بزرگترین سازمان نظامی غربی دنبال می شود.115/111
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
بیشتر بخوانید:
لاوروف: سازمان پیمان امنیت جمعی در مسیر ناتو حرکت نمی‌کند
نشست وزیران خارجه سازمان پیمان امنیت جمعی در مینسک/ تحلیل
سازمان پیمان امنیت جمعی: حمله شیمیایی به سوریه اعتبار دولت دمشق را نشانه رفته است
