در این نشست که نمایندگان 14 کشور از جمله روسیه، چین، پاکستان، ایران، هند، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان حضور داشتند، شرکت کنندگان با مهم خواندن تشکیل یک حکومت فراگیر در افغانستان که منعکس کننده منافع همه گروه‌های قومی و سیاسی باشد، بر ریشه کنی تهدیدات تروریستی، مواد مخدر و سایر تهدیدات ناشی از این کشور تاکید کردند.
ارائه کمک برای بازسازی اقتصادی افغانستان، اجرای پروژه‌های مختلف زیربنایی از جمله در حوزه‌های انرژی، حمل ونقل و مخابرات از دیگر تاکیدات نشست مسکو بود.
میزبانی روسیه از نشست بین المللی درباره افغانستان در حالی است که مسکو تا پیش از این سه بار برگزار کننده نشست های مربوط به افغانستان بوده است که در سومین اجلاس که در اکتبر سال 2021 برگزار شد، هیاتی از طالبان هم حضور داشتند.
برغم آنکه دولت طالبان تا پیش از برگزاری اجلاس مسکو، به دعوت نشدن به این نشست انتقاد داشت اما در ادامه و همزمان با برگزاری آن، تغییر موضع داد.
«عبدالقهاربلخی» سخنگوی وزارت امور خارجه دولت طالبان در بیانیه‌ای اعلام کرد: "این دولت از هرگونه ساز و کار مثبت منطقه‌ای در مورد افغانستان استقبال و مواضع شرکت کنندگان نشست مسکو را مبنی بر افغانستان صلح آمیز، متحد، مستقل، بی طرف و توسعه یافته مفید می داند."
این تغییر موضع دولت طالبان درباره نشست مسکو نشان می دهد که این گروه دریافته است که مخالفت با روندها و نشست های منطقه ای و بین المللی درباره افغانستان، می تواند فضای محدود همکاری طالبان را بیش از پیش تنگ کند.
به همین دلیل است که دولت طالبان بسرعت موضع منفی خود در قبال نشست مسکو را تغییر داد و از این اجلاس استقبال کرد.
بیانیه پایانی نشست مسکو که در آن بر تشکیل دولت فراگیر، آشتی ملی و شروع روند بازسازی افغانستان تاکید کرده است، تکرار موضعی است که جامعه جهانی در بیش از یکسال گذشته و پس از حاکمیت مجدد طالبان در این کشور آنرا ضروری دانسته است.
موضع دولت طالبان درباره بیانیه پایان نشست مسکو
با وجود آنکه در نشست مسکو نیز بر تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان تاکید شده است، اما سخنگوی وزارت خارجه دولت طالبان، در بیانیه خود پس از استقبال از این اجلاس در پاسخ به مطالبه ملی و بین المللی درباره ضرورت شکل گیری حکومت فراگیر در این کشور گفته است، دولت طالبان حکومتی همه شمول است.
این موضع وزارت خارجه طالبان نشان می دهد که این گروه حکومت فعلی درافغانستان را نماینده همه اقوام در این کشور می داند ومطالبه جامعه جهانی درباره تشکیل حکومت فراگیر خواسته ای نادرست است.
با توجه به گذشت بیش از یکسال از حاکمیت مجدد طالبان در افغانستان و عدم پاسخ مناسب این گروه به درخواست برای تشکیل دولت فراگیر، این گمانه تقویت شده است که دولت طالبان حاضر به سهیم کردن دیگر اقوام در تشکیل حکومت نیست که چنین سیاستی قطعا در مسئله تعامل جامعه جهانی با این گروه و همچنین به رسمیت شناختن طالبان تاثیر بسزایی خواهد داشت.
به نظر می‌رسد تا زمانی که دولت طالبان دستکم درخصوص تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان برنامه ای ارائه نکند، جامعه جهانی تغییری در نوع مواجهه با این گروه ایجاد نخواهد کرد.
نویسنده: محمدرضا عسگری
117
