یکی از اهداف سفر دورهای مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا به منطقه که اکنون در ادامه آن به مصر رفته، نیز تلاش برای تحکیم روابط با شرکای منطقهای و ایجاد ائتلافی با شرکت متحدان واشنگتن است.
قرار است وزیر امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه در سخنرانی خود در دانشگاه آمریکایی قاهره راهبرد منسجمی را برای خاورمیانه ترسیم کند.
پمپئو در سفر دوره ای خود بارها از لزوم مقابله با سیاست های ایران در منطقه و همراهی متحدان واشنگتن در این زمینه یاد کرده است.
وزیر خارجه آمریکا ادعا کرده که با وجود خروج نیروهای آمریکایی از سوریه، واشنگتن همچنان به سیاست منطقهای خود و مبارزه با داعش پایبند است.
با این حال این ادعاها ، موجب کاهش نگرانی شرکای آمریکا نشده است. آمریکا همواره از سیاستهای منطقهای تهران انتقاد کرده و حمایت ایران از جنبش های ضد صهیونیستی مانند جنبش حزب الله و حماس را به مثابه حمایت از تروریسم قلمداد کرده است.
پمپئو در گفتگو با شبکه تلویزیونی سی ان بی سی، ضمن تکرار اتهامزنیهای همیشگی مقامات واشنگتن علیه ایران اظهار داشت :خروج نظامیان این کشور از سوریه به منزله توقف مأموریت مقابله با گسترش نفوذ ایران در خاورمیانه نیست.
این فعالیتها باقی می مانند و هیچ تغییری در آنها ایجاد نمی شود.
البته دیگر مقامات ارشد امنیتی آمریکا نیز رویکرد مشابهی درباره مقابله با نفوذ منطقهای ایران دارند. در این راستا جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا روز چهارشنبه در پیامی توئیتری مدعی برنامه ریزی آمریکا برای ایجاد «ائتلاف راهبردی خاورمیانه»شد.
وی از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، مصر و اردن به خاطر همراهی جمعی برای دستیابی به آنچه به زعم خود «خاورمیانهای پویاتر و امن تر» خوانده، تقدیر کرد.
دولت ترامپ به دنبال ترسیم و پی ریزی یک سیستم امنیت منطقه ای جدید است که اکنون از آن تحت عنوان «اتحاد استراتژیک خاورمیانه» (میسا) MESA یا «ناتوی عربی» یاد می شود.
این ائتلاف منطقهای شامل شش کشور شورای همکاری خلیج فارس بعلاوه مصر و اردن است. اکنون مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا نقشی محوری در اجرایی کردن این طرح ایفا می کند.
با این حال ورای اهداف ظاهری تشکیل ناتوی عربی، اهداف کلان اقتصادی دولت ترامپ نهفته است.
به گفته «امجد جبریل» کارشناس سیاسی عرب: «ترامپ میخواهد از طریق بازی با کارت ایران و فروش سلاح به کشورهای منطقه به اقتصاد کشورش کمک کند».
آمریکا تلاش می کند تا منافع منطقهای خود را با ایجاد این ائتلاف تحقق بخشد، هرچند که موانع زیادی در این مسیر وجود دارد.
هدف این ائتلاف مقابله با نفوذ منطقهای ایران و نیز رویارویی با نظامهای سیاسی ، گروهها و جنبشهای هوادار ایران در منطقه بویژه در یمن، سوریه و عراق است.
با این حال تشکیل این ائتلاف راهبردی با موانع زیادی مانند اختلافهای شدید بین عربستان و امارات با قطر، رقابت پنهان بین عربستان و مصر برای رهبری این ائتلاف و اولویت بندی متفاوت تهدیدهای خارجی مواجه است.
مسلماً ایجاد ناتوی عربی که قرار است در راستای طرحها و اهداف واشنگتن در منطقه مورد استفاده قرار گیرد، صرفاً موجب افزایش تنشهای منطقهای می شود.
در عین حال به رغم تلاش آمریکا برای منفی جلوه دادن نقش و نقوذ منطقهای ایران، اما اکنون حتی متحدان اروپایی واشنگتن نیز بر اهمیت نقش ایران در ثبات خاورمیانه اذعان می کنند.
جهان اکنون به خوبی از رویکرد خصمانه آمریکا در قبال ایران که ناشی از کینه توزی آن به دلیل ایستادگی تهران در برابر خواسته های زیاده طلبانه و مداخله گرانه واشنگتن در قبال ایران و منطقه است، آگاهی دارد.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
141/118
بیشتر بخوانید:
سفر پمپئو بهخاورمیانه؛ اهداف و پیامدها/ تحلیل
اعتراض به سفر پمپئو با هواپیمای نظامی به عراق